Wenlafaksyna – działanie
Wenlafaksyna należy do grupy leków przeciwdepresyjnych, inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, czyli leków SNRI (serotonin norepinephrine reuptake inhibitor). Leki te działają poprzez hamowanie transportera serotoniny i transportera noradrenaliny, a tym samym zwiększają aktywność neurotransmiterów w ośrodkowym układzie nerwowym. To właśnie spadek poziomu tych związków jest jednym z głównych czynników rozwoju zaburzeń psychicznych – depresji, zaburzeń lękowych i innych schorzeń psychiatrycznych.
Wenlafaksyna – wskazania
Wenlafaksyna najczęściej stosowana jest w leczeniu depresji, fobii społecznej, uogólnionych zaburzeń lękowych, zespołu lęku napadowego oraz zaburzeń lękowych z napadami lęku z agorafobią (lękiem przed otwartą przestrzenią) lub bez niej.
Wenlafaksyna może być również pomocna w:
- leczeniu ADHD u dorosłych i dzieci/młodzieży,
- neuropatii cukrzycowej,
- zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych (OCD),
- zespołu stresu pourazowego (PTSD),
- w zapobieganiu migrenie i uderzeń gorąca występujących u kobiet po menopauzie.
Przeczytaj również:
Terapia poznawczo-behawioralna – na czym polega i kiedy się ją stosuje?
Czy wenlafaksyna jest skuteczna?
Skuteczność wenlafaksyny w leczeniu zaburzeń depresyjnych i lękowych została potwierdzona wieloma badaniami. Wenlafaksyna, tak jak inne leki przeciwdepresyjne, nie działa od razu – pierwsze efekty zauważane są dopiero po kilku tygodniach regularnego stosowania. Z tego powodu u osoby przyjmującej ten lek może pojawić się myśl, że wenlafaksyna nie działa. Aby osiągnąć efekt terapeutyczny, wenlafaksyna musi być stosowana przez kilka tygodni – pierwszą poprawę pacjenci zauważają po 4-6 tygodniach przyjmowania leku. Co więcej, aby leczenie wenlafaksyną było skuteczne, musi ono trwać wystarczająco długo – najczęściej jest to kilka miesięcy i powinno być regularnie kontrolowane przez lekarza prowadzącego.
Przeczytaj również:
Terapia śmiechem – co to jest? Korzyści geloterapii
Wenlafaksyna – dawkowanie
Wenlafaksyna jest stosowana doustnie, dostępna w postaci kapsułek lub tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Wenlafaksynę należy przyjmować raz lub dwa razy dziennie (w dawkach podzielonych, zależnie od zaleceń lekarza), popijając wodą, codziennie mniej więcej o tej samej porze. Zalecane jest również przyjmowanie wenlafaksyny w czasie posiłku, aby uniknąć nudności, dość często występujących na początku leczenia. Kapsułek nie powinno się dzielić, rozpuszczać czy rozgryzać.
W przypadku pominięcia dawki leku, nigdy nie należy stosować dawki podwójnej – jeśli zbliża się pora przyjęcia następnej dawki, należy pominąć pominiętą dawkę i kontynuować regularny schemat dawkowania. Nie powinno się również przerywać przyjmowania wenlafaksyny bez konsultacji z lekarzem. Nagłe zaprzestanie stosowania leku może spowodować wystąpienie objawów odstawiennych. Są to m.in. zawroty głowy, zaburzenia czucia, zaburzenia snu, bezsenność, nudności, objawy grypopodobne, wymioty i ból głowy. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą.
Leczenie wenlafaksyną najczęściej rozpoczyna się od stosowania niskich dawek, stopniowo je zwiększając (nie częściej niż co dwa tygodnie), aby organizm mógł przyzwyczaić się do leku i zmniejszyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Dawka zwykle waha się od 37,5 mg do 375 mg na dobę. Przykładowo, w leczeniu zaburzeń lękowych czy fobii społecznej zalecana dawka wynosi 75 mg. Dawkowanie jest jednak określane indywidualnie i nie należy samodzielnie zwiększać/zmniejszać dawki. Co więcej, w przypadku współistniejących chorób wątroby i/lub nerek, lekarz może przepisać mniejszą dawkę.
Przeczytaj również:
Syndrom Piotrusia Pana – przyczyny, objawy, leczenie
Wenlafaksyna – skutki uboczne, możliwe działania niepożądane
Choć wenlafaksyna jest lekiem nowej generacji i ma mniej skutków niepożądanych niż starsze leki przeciwdepresyjne, jednak jak każdy inny lek wenlafaksyna może u niektórych osób powodować działania niepożądane. Wśród częstych skutków ubocznych (występujących u więcej niż 1 na 100 osób) wymienia się:
- zawroty głowy,
- bóle głowy,
- zmniejszenie masy ciała,
- bezsenność lub nadmierną senność,
- zmniejszenie łaknienia,
- suchość w ustach,
- pocenie się,
- nudności,
- zaparcia,
- wymioty,
- szumy uszne,
- nadciśnienie,
- zwiększenie ilości cholesterolu we krwi,
- zaburzenia erekcji u mężczyzn,
- zaburzenia krwawienia miesiączkowego u kobiet.
Poważniejsze, ale bardzo rzadkie działania niepożądane, to: wybroczyny, krwawienie z przewodu pokarmowego, zwiększenie masy ciała, zapalenie wątroby, zaburzenia smaku, niepokój psychoruchowy, kołatanie serca, drgawki, reakcje maniakalne, zespół serotoninowy, złośliwy zespół neuroleptyczny, jaskra z zamkniętym kątem przesączania, nadciśnienie tętnicze, migotanie komór, częstoskurcz komorowy, zapalenie trzustki, zatrzymanie moczu, reakcje anafilaktyczne, rumień wielopostaciowy, zaburzenia akomodacji.
Przeczytaj również:
Lęk separacyjny u dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie
Wenlafaksyna – przeciwwskazania
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania tego leku jest uczulenie na wenlafaksynę (substancję czynną preparatu) lub którąkolwiek substancję pomocniczą zawartą w danym preparacie. Wenlafaksyna nie powinna być jednocześnie stosowania z lekami z grupy nieodwracalnych inhibitorów monoaminooksydazy (IMAO) z uwagi na ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego. Leki te powinny być odstawione na minimum 14 dni przed przyjęciem wenlafaksyny.
Wenlafaksyna nie powinna być również stosowana przez dzieci i młodzież do 18. roku życia – jak pokazują badania, nie wykazuje w tych grupach wiekowych zadowalającego efektu terapeutycznego. Ponadto w badaniach klinicznych zauważano częste występowanie działań niepożądanych w tej grupie wiekowej.
Szczególną opieką lekarską w czasie leczenia powinny być objęte osoby cierpiące na zaburzenia rytmu serca, z nadciśnieniem tętniczym, z niestabilną chorobą wieńcową oraz pacjenci w podeszłym wieku, ponieważ stosowanie wenlafaksyny może prowadzić u tych osób do hiponatremii (zmniejszenia stężenia jonów sodu we krwi). Należy zachować ostrożność również w przypadku występowania zwiększonych skłonności do występowania krwawień, u osób z cukrzycą i zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi w wywiadzie lub ich bliskiej rodziny.
Wenlafaksyna a inne przyjmowane leki
Wenlafaksyna, jak każda inna substancja lecznicza, może wchodzić w interakcję z innymi przyjmowanymi lekami i suplementami diety. Jednoczesne stosowanie wenlafaksyny i niektórych leków może prowadzić do wystąpienia zespołu serotoninowego lub złośliwego zespołu neuroleptycznego. Są to m.in. inne leki przeciwdepresyjne, tryptany (stosowane w leczeniu migreny), leki przeciwhistaminowe, tramadol (silny lek przeciwbólowy) oraz suplementy diety zawierające ziele dziurawca zwyczajnego. O wszystkich przyjmowanych lekach, nawet tych dostępnych bez recepty, należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę.
Przeczytaj również:
Toksyczny związek – co to znaczy? Jak uwolnić się z takiej relacji?
Wenlafaksyna a ciąża i karmienie piersią – czy wenlafaksynę można przyjmować w ciąży?
Wenlafaksyna w ciąży może być stosowana jedynie w przypadku, gdy spodziewane korzyści z leczenia przewyższają potencjalne ryzyko. U noworodków matek, które stosowały wenlafaksynę, w późniejszym okresie ciąży zaobserwowano m.in. drażliwość, trudności ze ssaniem i problemy ze snem. Niektóre noworodki wymagały karmienia przez zgłębnik lub długotrwałej hospitalizacji. Co więcej, stosowanie wenlafaksyny w ciąży może zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu przetrwałego nadciśnienia płucnego noworodka. Ponadto jedne z nowszych badań sugerują, że stosowanie wenlafaksyny w ciąży wiąże się z większą liczbą występowania wad wrodzonych niż jakikolwiek inny lek przeciwdepresyjny przyjmowany w pierwszych miesiącach ciąży.
Wenlafaksyna przenika również do mleka kobiecego. Zaliczana jest do kategorii L2, tj. leków bezpiecznych w czasie laktacji, prawdopodobnie kompatybilnych z karmieniem piersią. Stosowanie wenlafaksyny w czasie karmienia piersią jest możliwe, jednak konieczna jest konsultacja z lekarzem prowadzącym.
Przeczytaj również:
Sertralina – właściwości, wskazania, dawkowanie i zagrożenia
Wenlafaksyna – opinie pacjentów
Poniższe relacje pochodzą z forów internetowych i odzwierciedlają subiektywne doświadczenia pacjentów. Nie zastępują one konsultacji medycznej – zmianę dawki czy decyzję o kontynuacji terapii zawsze należy omawiać z lekarzem.
Pacjenci zaczynają terapię wenlafaksyną zwykle po nieudanych próbach z innymi lekami, oczekując większej skuteczności. Zdarza się także, że lekarze zmieniają lek na wenlafaksynę, gdy pacjent zgłasza, że dotychczas stosowane leki (np. citalopram, sertralina) przestały działać lub mają nadmierne działania uboczne.
Wielu pacjentów opisuje, że wenlafaksyna przyniosła im ulgę w objawach depresyjnych i lękowych: poprawę nastroju, mniejsze napięcie lękowe, większą stabilność emocjonalną. Jednak efekty nie są natychmiastowe – bywa że potrzeba kilku tygodni regularnego stosowania, by zauważyć realną zmianę. Jeden z użytkowników zaznacza: „Na depresję podziałał szybko, na lęki potrzeba więcej czasu”.
Opinie pacjentów są zróżnicowane, ale wielu relacjonuje korzystne efekty:
-
Na portalu Drugs.com średnia ocena wynosi 6,5/10 z ponad 2 800 recenzji; 54% użytkowników deklaruje pozytywne doświadczenia, 27% – negatywne.
-
W leczeniu lęku użytkownicy oceniają wenlafaksynę przeciętnie 6,6/10 (58% pozytywne relacje).
-
W wersji XR (uwalnianie przedłużone) opinie bywają odrobinę lepsze – rating 6,9/10, przy 60% pozytywnych relacji.
-
Niektóre osoby opisują, że po okresie adaptacji objawy depresji i lęku znacząco ustąpiły, że odzyskali energię, spokój i chęć do życia.
-
Jednak efekty nie przychodzą natychmiast – wielu pacjentów wspomina, że pierwsze 1–3 tygodnie były szczególnie trudne, z nasileniem dolegliwości.
-
Umiarkowana większość zadowolonych pacjentów ostrzega, że pominięcie dawki lub zmiana schematu może skutkować natychmiastowym złym samopoczuciem.
Przeczytaj również:
Fluoksetyna – działanie i skuteczność. W jakich chorobach się ją stosuje?
Jakie działania niepożądane zgłaszali użytkownicy?
Jak w przypadku wielu leków psychotropowych, działania uboczne są często zgłaszane, zwłaszcza na początku terapii:
-
nasilona potliwość, czasem aż do „objawowej nadpotliwości”,
-
zaburzenia snu – bezsenność lub fragmentaryczny, niespokojny sen,
-
zmęczenie, osłabienie, senność w ciągu dnia,
-
zawroty głowy, zawahania ciśnienia, czasem zaburzenia równowagi,
-
nudności, problemy żołądkowo-jelitowe,
-
uczucie odrętwienia emocjonalnego, drażliwość, zmiany nastroju,
-
problemy seksualne – obniżone libido, zaburzenia erekcji lub orgazmu,
-
przyrost masy ciała lub zmiany metabolizmu – część użytkowników zgłasza, że zaczęło tyć mimo niezmienionego stylu życia,
-
reakcje psychotyczne lub nasilone epizody psychiczne – choć rzadziej, zdarzają się relacje o pojawieniu się omamów, urojeń, epizodów psychotycznych przy wysokich dawkach lub w sytuacjach współistniejących obciążeń psychicznych.
Wielu pacjentów podkreśla, że dolegliwości uboczne są najbardziej dokuczliwe w początkowej fazie, a z czasem – jeśli leczenie jest tolerowane – stają się mniej nasilone lub wręcz znikają.
współpraca: redakcja Wylecz.to
