WyleczTo

Pozytywne myślenie – czy warto się go nauczyć, zalety i... wady

12 września 2025
Monika Mazurek
Monika Mazurek
Monika Mazurek

psycholog

Treść napisana przez eksperta

W mediach społecznościowych często poruszana jest tematyka pozytywnego myślenia. Wielu specjalistów tłumaczy, że pozytywne myślenie wpływa na poprawę jakości funkcjonowania człowieka. Jednak jak myśleć pozytywnie? Czy wystarczy odpowiednie nastawienie się i niesamowite rzeczy zaczną dziać się w naszym życiu każdego dnia? Brzmi jak bajka i oczywiście nie do końca tak to wygląda. Jednak pozytywne myślenie z punktu widzenia psychologii wciąż ma wiele zalet. Jaka jest moc pozytywnego myślenia? Jak włączyć pozytywne myślenie?

kobieta skreślająca litery IM w słowie immpossible
Depositphotos

Pozytywne myślenie – co to znaczy

Psychologia pozytywna zakłada, że pozytywne myślenie to zdolność koncentrowania się na dobrych stronach tego, co nas otacza: ludzi oraz sytuacji, które nas spotykają. Dodatkowo, na pozytywne myślenie składają się: wiara w dobry rezultat działania, a także umiejętności wykonywania takich operacji mentalnych, które pozwolą nam mniej przyjemne wydarzenia traktować z dystansem, jako formę lekcji i zbierania doświadczenia.

Co ciekawe, pozytywne myślenie jest stosunkowo młodym zagadnieniem w psychologii. Jednym z jego prekursorów był Norman Vincent Peale, kolejnym, nieco bardziej znanym – Martin Seligman. Obydwaj wydawali swoje prace dotyczące tego, jak działa moc pozytywnego myślenia w połowie i pod koniec lat 90. XX wieku. Wcześniej – bo już w latach 50. – wspominał o tym jednak także Earl Nightingale.

Pozytywne myślenie zdobyło dużą popularność na przełomie wieków. Dziś istnieje psychologia pozytywna, działka psychologii zajmująca się tym, jak pozytywne nastawienie może usprawnić życie człowieka.

Na czym polega pozytywne myślenie?

Wspomniany wyżej Martin Seligman zakłada, że myślenie pozytywne przyjęte jako styl funkcjonowania, jest z grubsza tym, co potocznie nazywamy optymizmem. Definiuje naszą umiejętność radzenia sobie z niepowodzeniami i codziennym stresem, naszą odporność psychiczną. Jednak również pozytywne wydarzenia nie są traktowane przez optymistów jako szczęśliwe przypadki – istotą pozytywnego myślenia jest dostrzeganie własnego wpływu na los i traktowanie dobrych rzeczy jako naturalnej konsekwencji działań.

Z kolei wydarzenia negatywne optymiści postrzegają jako kwestie, które mają ograniczony zasięg wpływu na nich samych. Wierzą, że posiadają sprawczość, która pozwoli im wpływać na los, a taka forma działania umożliwi im naprawę skutków, bądź uniknięcie takiego nieprzyjemnego wydarzenia w przyszłości.Takie poczucie sprawczości i odpowiednie nastawienie pozwala im odgonić negatywne myśli i doszukiwać się pozytywów w każdej sytuacji.

Przeciwstawną formą podejścia jest myślenie pesymistyczne, kiedy człowiek zakłada, że nie ma na nic wpływu, a wszystko, co mu się przydarza, jest i będzie negatywne. To nieraz sprawia, że znika cała radość z funkcjonowania na co dzień – pesymistyczne podejście prowokuje bowiem obawy o przyszłość i poczucie braku wpływu na własny los.

Czy warto myśleć pozytywnie? Jakie zalety ma pozytywne myślenie

Psychologia pozytywna zdecydowanie zachęca do porzucenia negatywnego nastawienia i tego, aby zacząć myśleć pozytywnie. Nie bez powodu, bowiem pozytywne myślenie ma mnóstwo zalet. Dostrzeganie własnych mocnych stron, praca nad nimi, pozwala nam zdecydowanie poprawić samoocenę, co z kolei przekłada się na redukcję lęku.

Osoby, które wierzą, że sukces zależy w dużej mierze od nich, mają lepszy nastrój i poczucie sensu życia. Są także chętniejsze do podejmowania wyzwań, a jeśli coś się nie uda – nie rezygnują z prób, bądź są w stanie zaakceptować porażkę i pogodzić się z nią. Częściej odczuwają wdzięczność, a rzadziej – negatywne emocje.

Ludzie, którzy w trudnych sytuacjach podchodzą do życia optymistycznie, rzadziej i nie tak silnie odczuwają stres, jak ci, których cechuje negatywne myślenie i założenia. A to ma również dobre skutki dla naszego ciała – sprawia bowiem, że odporność organizmu staje się lepsza i wydajniejsza. Niestety stres i negatywne myśli mocno obciążają układ immunologiczny człowieka. Pozytywność i skupienie się na tym, co dobre, wspomaga zatem cały organizm.

Pozytywne myślenie – czy ma wady?

Czy pozytywne myślenie jest zawsze dobre? W kontekście opisywanego wyżej optymistycznego stylu radzenia sobie z rzeczywistością, z pewnością tak i właściwie trudno dostrzec wady. Jednak specjaliści przestrzegają: musisz pamiętać, że pozytywne myślenie nie ma nic wspólnego z ignorowaniem negatywnych aspektów rzeczywistości. Osoby, które w taki sposób podchodzą do tematu, mogą pomijać lub deprecjonować istotne doświadczenia czy wydarzenia, których dostrzeganie również jest niezbędne do przeżycia i przepracowania.

Przekonanie o tym, że absolutnie wszystko jest dobre, a człowiek nie może sobie w żadnym przypadku pozwolić na negatywne myśli, doprowadza do selektywnego postrzegania otoczenia i zniekształcania rzeczywistości.

Jeżeli człowiek koncentruje się na pozytywnych aspektach cały czas, ponieważ wierzy, że negatywne myślenie jest zawsze złe i jest oznaką słabości, nie do końca mamy do czynienia z pozytywnym myśleniem. Taka osoba szybko wpada w pułapkę automanipulacji. Może odczuwać tylko radość, wszystko, co negatywne, jest odrzucane. Nie jest to właściwe przekonanie – każdy człowiek ma trudniejsze chwile, w których negatywne podejście do świata dominuje.

To całkowicie normalne, że zdolność do patrzenia na życie pozytywnie nie jest zawsze taka sama. Doza samokrytycyzmu oraz realnego podejścia do rzeczywistości, a także przekonanie, że nie na wszystko mamy wpływ, pozwala nam nauczyć się zaakceptować porażki, a także to, że odczuwamy stres, że mamy pesymistyczne myśli, czujemy smutek i żal. Jest też istotną drogą do samorozwoju, dzięki czemu korygujemy postawy i zachowania. Pozytywne myślenie pomaga nam zredukować stres, ale nie zakłada całkowitego entuzjazmu każdym aspektem rzeczywistości – raczej akceptowaniem i godzeniem się z trudnościami po ich przepracowaniu.

Jak nauczyć się pozytywnego myślenia? Psychologia pozytywna

Jak wspomniano wyżej, psychologia pozytywna to dział psychologii zajmujący się wpływem pozytywnych myśli na dobrostan człowieka, a także opracowywaniem technik, które mogą ułatwić pozytywne myślenie i zaimplementować je jako stały element życia człowieka. Nie jest jednak tak, że z dnia na dzień staniesz się optymistą, usuniesz zaprzątające twoją głowę nawyki związane z negatywnym podejściem i przestawisz się po prostu na wszystko, co dobre.

Jeśli naprawdę chcesz zmienić swoje podejście do życia, zacznij od tego, aby zmienić swój dzień. Eksperci zauważają, że pozytywne myślenie często znaczy, że ludzie koncentrują się na „tu i teraz”, czerpią radość z tego, co dobre w otoczeniu, zamiast zamartwiać się na przyszłość. Aby się tego nauczyć, można po prostu spisać listę rzeczy, które do tej pory sprawiają nam przyjemność. Samo zauważenie, jak wiele ich jest, znacząco zmienia spojrzenie na życie i bieżący dzień. Postaraj się o nich pamiętać.

W trudnych sytuacjach, gdy dominuje stres, pozytywne myślenie nie należy do najłatwiejszych rzeczy. Można jednak postarać się spojrzeć na te kwestie z lekkiego dystansu – co może nauczyć mnie to wydarzenie? Jaką lekcję wyciągnę na przyszłość? Co da mi zmierzenie się ze stresem i lękami? W niektórych obszarach życia jest to bardzo trudne i nie uda się za każdym razem. Jednak wielokrotnie ludzie odkrywają, że zamartwiali się również w błahych i mało istotnych kwestiach, niewiele wnoszących do ich życia. Pozytywne myśli w takim przypadku mocno ratują dobrostan i samopoczucie, a także mogą poprawić dzień.

Psychologia pozytywna to dziś prężnie rozwijająca się dziedzina, z mnóstwem poradników i podręczników – od klasycznych pozycji jak „Optymizmu można się nauczyć”Martina Seligmana, po najświeższe badania. Warto dać sobie szansę na lepsze funkcjonowanie!

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Jasiński, M. (2016). Pozytywne myślenie w rozwoju człowieka. Rocznik Teologii Katolickiej, 15(1), 7-13.

  2. Witkowska, C. (2010). Pozytywne myślenie jednostki jako predykator zdrowego funkcjonowania społeczeństwa. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Medycznej LZDZ w Legnicy, 9(1), 99-106.


Więcej na ten temat