Czym jest Dulsevia i jak działa?
Związkiem czynnym biologicznie w przypadku Dulsevii jest chlorowodorek duloksetyny. Pierwsze publikacje opisujące skuteczność duloksetyny pochodzą jeszcze z lat 80. ubiegłego wieku, ale amerykańska agencja FDA zatwierdziła duloksetynę do zastosowań antydepresyjnych dopiero w 2007 r. Zanim się to udało, nie brakowało doniesień o negatywnym wpływie duloksetyny na wątrobę oraz odcinek QTC kardiogramu.
Co ciekawe, był to pierwszy w historii lek depresyjny, który z sukcesem zarejestrowano również we wskazaniach innych niż psychiatryczne. Chodziło o leczenie bólów neuropatycznych.
Duloksetyna należy do grupy leków hamujących zwrotny wychwyt serotoniny (5-HT) i noradrenaliny (NA), tzw. SNRI (ang. serotonin-noradrenalin reuptake inhibitors). Po przyjęciu substancja zwiększa zewnątrzkomórkowe stężenie tych neuroprzekaźników w stopniu uzależnionym od dawki:
serotonina jest hormonem wpływającym, m.in. na: nastrój, jakość snu i apetyt;
noradrenalina reguluje reakcję na stres, a także pamięć i skupienie.
Duloksetynę wyróżnia podwójny mechanizm działania, co czyni ją podobną do trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, choć o działaniu bardziej selektywnym (nie reaguje np. z receptorami muskarynowymi). Do grupy SNRI zalicza się też: wenlafaksynę, atomoksetynę, milnacipran, lewomilnacipran i sibutraminę.
Przeczytaj również:
Ból neuropatyczny – co to jest, jakie są przyczyny i jak się go leczy?
Wskazania do stosowania leku Dulsevia
Sama duloksetyna jest zarejestrowana w Polsce jako lek stosowany w leczeniu zaburzeń depresyjnych, zaburzenia lękowego uogólnionego i leczeniu bólu w neuropatii cukrzycowej. Badania potwierdzają także skuteczność stosowania duloksetyny, w:
fibromialgii (przewlekły ból mięśniowo-stawowy),
nietrzymaniu moczu,
łagodzeniu objawów menopauzalnych.
Przeciwwskazania – kiedy nie stosować Dulsevii?
Dulsevia jest lekiem bezpiecznym i na ogół dobrze tolerowanym. Działania niepożądane występują rzadko i z reguły nie stanowią poważnego niebezpieczeństwa dla zdrowia pacjenta. Wśród przeciwwskazań do stosowania Dulsevii wymienia się:
nadwrażliwość na substancję czynną;
jednoczesne stosowanie leku Dulsevia z nieselektywnymi, nieodwracalnymi inhibitorami monoaminooksydazy;
niewydolność wątroby (np. w wyniku przewlekłego spożywania alkoholu);
ciężkie zaburzenia czynności nerek (klirens poniżej 30 ml/min);
stosowanie inhibitorów cytochromu 1A2 z uwagi na znaczące zwiększenie stężenia duloksetyny w osoczu;
niekontrolowane nadciśnienie tętnicze z uwagi na ryzyko przełomu nadciśnieniowego (nagły wzrost ciśnienia tętniczego zagrażający życiu pacjenta).
Przeczytaj również:
Lęk uogólniony (lęk wolnopłynący) – przyczyny, objawy i leczenie GAD
Możliwe skutki uboczne i działania niepożądane
Podczas przyjmowania leku Dulsevia – podobnie jak w przypadku wszystkich innych leków – mogą wystąpić efekty uboczne. Najczęściej pojawiają się takie symptomy jak: ograniczenie łaknienia, bezsenność lub pobudzenie, ograniczenie libido, napady lęku, zawroty głowy, niewyraźne widzenie, zaburzenia smaku, ból mięśni, wzrost ciśnienia i kołatanie serca.
W rzadkich przypadkach mogą wystąpić poważne zaburzenia, w tym:
zwiększenie poziomu cholesterolu we krwi,
zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych,
zapalenie naczyń krwionośnych skóry,
przełom nadciśnieniowy,
kardiomiopatia stresowa,
stan pobudzenia maniakalnego.
Zaobserwowano też, że efekty niepożądane występowały z większym natężeniem u osób, które łączyły terapię duloksetyną z zielem dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum).
To samo dotyczy łączenia selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny lub noradrenaliny z lekami działającymi na receptory serotoninergiczne. Jeżeli po zastosowaniu zalecanej dawki Dulsevii wystąpią objawy niepożądane, należy zachować ostrożność i skontaktować się z lekarzem, który pomoże dopasować profil leczenia do indywidualnych predyspozycji pacjenta.
Interakcje z innymi lekami
Należy unikać jednoczesnego stosowania leku Dulsevia z substancjami, które mogą wchodzić z nim w interakcję. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku inhibitorów monoaminooksydazy (IMAO) ze względu na ryzyko zespołu serotoninowego, czyli nadmiernego zwiększenia poziomu serotoniny w mózgu i wynikających z tego powikłań, jak: tachykardia, skurcze mięśniowe i zaburzenia świadomości. Zagrożeniem dla zdrowia pacjenta może być też łączenie Dulsevii ze wspomnianymi inhibitorami CYP1A2.
Zaleca się daleko idącą ostrożność przy łączeniu leku Dulsevia z takimi preparatami, jak: leki przeciwpsychotyczne, leki przeciwhistaminowe, fenobarbital, benzodiazepiny i inne związki o działaniu uspokajającym lub silne leki przeciwbólowe, a także doustne leki przeciwzakrzepowe.
Przeczytaj również:
Neuroleptyki (leki przeciwpsychotyczne) – atypowe i klasyczne – wskazania, działanie, skutki uboczne, przeciwwskazania
Dulsevia a ciąża i karmienie piersią
Zasadniczo Dulsevia nie powinna być stosowana przez kobiety w ciąży, chyba że potencjalne korzyści przewyższają potencjalne zagrożenie dla płodu. Szeroko zakrojone badania nie wykazały wprawdzie jednoznacznie toksyczności leku na rozwijający się organizm dziecka, choć zaobserwowano zwiększenie ryzyka przetrwałego nadciśnienia płucnego noworodków. U nowo narodzonych dzieci, których matki przyjmowały Duloksetynę, mogą się pojawić objawy odstawienia leku Dulsevia, w tym: drgawki, zaburzenia oddechowe i trudności z przyjmowaniem pokarmu.
Dawkowanie i zasady bezpiecznego stosowania
Lek Dulsevia przyjmuje się zwykle w ilości 60 mg raz na dobę (kapsułki dojelitowe twarde) i jest to zarówno dawka początkowa, jak i podtrzymująca. Można go brać między posiłkami lub wraz z jedzeniem. Bezpieczeństwo kliniczne leków zawierających duloksetynę testowano do 120 mg. Nie zaobserwowano jednak pozytywnego wpływu na zdrowie dalszego zwiększania ilości substancji czynnej.
W literaturze wskazuje się na konieczność zwiększenia dawki duloksetyny u palaczy, ponieważ związki zawarte w dymie tytoniowym zwiększają aktywność CYP1A2. Sugeruje się stosowanie nawet 90 lub 120 mg. Lekarz zaleca dawkę odpowiednią dla potrzeb konkretnego pacjenta.
Opinie pacjentów
Dulsevia wyróżnia się większą selektywnością niż wenlafaksyna. Z transporterem serotoniny wiąże się 100-krotnie silniej, a noradrenaliny – ponad 300-krotnie. Jest to lek, który można stosować w niskiej dawce, ale nawet jej zwiększenie nie powoduje znaczącego wzrostu ryzyka wystąpienia działań niepożądanych. Dodatkowo w mniejszym stopniu powoduje zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi, zaburzenia seksualne i nie przyczynia się do wzrostu masy ciała równie mocno, co wenlafaksyna.
Opinie pacjentów o leku są jednak dosyć mocno zróżnicowane. Część osób zwraca uwagę, że pierwotne objawy szybko wracały do punktu wyjścia. Wielu pacjentów podkreśla, że Dulsevia pomogła zwalczyć przewlekłe uczucie lęku. Potencjał działania leku przeciwdepresyjnego jest więc silnie osobniczy, uzależniony od dawki i indywidualnej podatności na substancję czynną.
