Depresja – choroba cywilizacyjna XXI wieku?
Depresja jest heterogenicznym, złożonym i wielowymiarowym zaburzeniem, stanowiącym jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności na świecie. Ostatecznym celem leczenia pacjentów jest powrót do zdrowia funkcjonalnego, który można osiągnąć stosując spersonalizowane i zintegrowane działania.
Obecnie, w celu zmniejszenia objawów depresji oraz remisji choroby, dostępnych jest kilka innowacyjnych metod leczenia farmakologicznego i niefarmakologicznego: wszystkie powinny być wybierane na podstawie potrzeb i preferencji pacjenta oraz w zgodzie z aktualnymi wytycznymi Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Przeczytaj też: Mikrodawkowanie psychodelików
Stosowanie leku Spravato – wskazania
Produkt leczniczy Spravato w połączeniu z (SSRI) selektywnym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny lub (SNRI) inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, jest przeznaczony do leczenia dorosłych pacjentów z opornym na leczenie dużym zaburzeniem depresyjnym o nasileniu umiarkowanym lub ciężkim, którzy nie zareagowali na co najmniej dwie różne terapie lekami przeciwdepresyjnymi, stosowanymi w bieżącym epizodzie depresyjnym o umiarkowanym do ciężkiego nasileniu. Lek należy stosować razem z innym lekiem przeciwdepresyjnym.
Czy Spravato można kupić w aptece?
Spravato (esketamina) jest lekiem stosowanym głównie w leczeniu ciężkiej depresji opornej na inne terapie. W Polsce oraz wielu innych krajach lek ten dostępny jest tylko i wyłącznie na receptę lekarską. Dodatkowo, można go przyjmować jedynie w specjalistycznych placówkach medycznych, takich jak kliniki psychiatryczne lub szpitale, które posiadają odpowiednie zezwolenia do jego podawania.
Spravato nie jest dostępny do sprzedaży w aptekach ogólnodostępnych. Aby otrzymać ten lek, konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem psychiatrą, który oceni wskazania do terapii i wystawi odpowiednią receptę. Leczenie tym lekiem wymaga nadzoru specjalisty ze względu na potencjalne skutki uboczne i konieczność monitorowania pacjenta podczas terapii.Na żadnym etapie leczenia nie można wydać pacjentowi leku do domu.
Decyzję o przepisaniu produktu leczniczego Spravato powinien podjąć lekarz psychiatra. Produkt ten jest przeznaczony do samodzielnego podawania przez pacjenta, lecz wyłącznie pod bezpośrednim nadzorem pracownika służby zdrowia, w odpowiedniej placówce. Terapia obejmuje zarówno podanie donosowe leku, jak i monitorowanie pacjenta po jego podaniu. Zarówno sama aplikacja, jak i obserwacja po niej, muszą być prowadzone w odpowiednich warunkach klinicznych.
Przeczytaj też: Biofeedback – innowacyjna metoda terapeutyczna
Ile kosztuje Spravato?
Ze względu na to, że lek Spravato nie jest dostępny w aptece, a jedynie w ośrodkach i poradniach zajmujących się zdrowiem psychicznym, cena terapii to połączenie ceny leku oraz samego leczenia w placówce. Cena jednej dawki leku Spravato waha się od kilkuset złotych do kilku tysięcy, w zależności od aktualnej ceny rynkowej.
Fazy leczenia esketaminą
Terapia lekiem Spravato trwa co najmniej pół roku i składa się z czterech etapów:
warunkiem podania leku jest kwalifikacja do leczenia – wizyta w placówce (która oferuje terapię esketaminą) u lekarza specjalisty psychiatry, który na podstawie badania podmiotowego i przedmiotowego podejmuje decyzję o zakwalifikowaniu do leczenia lekiem Spravato. Każdy z pacjentów przed terapią jest zobowiązany do wykonania badań laboratoryjnych krwi i moczu;
pierwsza faza leczenia – wiąże się z podawaniem leku przez 4 tygodnie, dwa razy w tygodniu, gdzie dni są wybierane przez pacjenta. Koszt tej fazy uzależniony jest od liczby podanych dawek leku. Cena jednej dawki leku Spravato 28 mg na poziomie krajowym wynosi około 1050 zł, co odzwierciedla cenę hurtową. Przy minimalnym dawkowaniu – dwie dawki tygodniowo po 28 mg – całkowity koszt wynosi około 8400 zł. Do tego należy doliczyć koszt każdej wizyty związanej z podaniem leku, która trwa około 2-3 godziny i kosztuje kilkaset złotych za wizytę;
druga faza leczenia – trwa 8 tygodni i polega na podawaniu leku raz w tygodniu. Koszt tej fazy, oparty na cenie hurtowej leku na poziomie około 1050 zł, wynosi około 4200 zł (przy minimalnej dawce 28 mg raz w tygodniu). Do tego dochodzą koszty związane z wizytami, które trwają około 2-3 godziny i kosztują kilkaset złotych za każdą z nich. Miesięczny koszt leczenia lekiem Spravato szacuje się na około 12 000 zł;
trzecia faza leczenia – trwa przez co najmniej 12 tygodni (podawanie leku co najmniej raz na dwa tygodnie).
Przeczytaj też: Nie takie straszne elektrowstrząsy
Działania niepożądane związane z podaniem leku Spravato
Według charakterystyki produktu leczniczego, produkt Spravato może bardzo często powodować następujące skutki uboczne:
zawroty głowy, ból głowy, zaburzenia smaku, senność, niedoczulica,
uczucie wirowania,
nudności, wymioty.
Przeciwwskazania do stosowania
Nadwrażliwość na substancję czynną (ketaminę) lub na którąkolwiek z substancji pomocniczych.
Pacjenci, u których podniesienie ciśnienia krwi lub ciśnienia śródczaszkowego może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia:
pacjenci z tętniakiem (w tym śródczaszkowym, aorty piersiowej lub brzusznej, albo innych tętnic obwodowych),
pacjenci z wywiadem krwotoku śródmózgowego,
osoby, które w ostatnich 6 tygodniach doświadczyły zdarzenia sercowo-naczyniowego, takiego jak zawał mięśnia sercowego.
Ile kosztuje leczenie esketaminą?
Koszt leczenia esketaminą może się różnić w zależności od kraju, placówki medycznej, dawki, liczby podawanych dawek oraz ubezpieczenia zdrowotnego. W Polsce leczenie esketaminą odbywa się w specjalistycznych ośrodkach psychiatrycznych.
Przy prywatnych wizytach koszt pojedynczej dawki esketaminy (w postaci sprayu do nosa) może się wahać od kilku do kilkunastu tysięcy złotych za sesję.
Miesięczny koszt: około 25 tys. zł.
Całkowity koszt kuracji (7-8 miesięcy): około 100-200 tys. zł.
Koszt jednej dawki: około 1000 zł, ale w zależności od miejsca i kliniki cena może się różnić.
Koszt konsultacji: cena jednej wizyty może wynosić kilkaset złotych.
Jakie są najnowsze leki na leczenie depresji?
Jednym z najnowszych leków przeciwdepresyjnych jest esketamina, zawarta w leku Spravato. W badaniu przeprowadzonym na pacjentach z oporną na leczenie depresją okazało się, że esketamina w formie aerozolu do nosa była bardziej skuteczna od kwetiapiny o przedłużonym uwalnianiu, która jest często stosowana jako lek wspomagający terapię przeciwpsychotyczną, gdy oba leki były podawane razem z SSRI lub SNRI.
Przeczytaj też: Na czym polega terapia EMDR?
Informacje na temat skuteczności leczenia lekiem Spravato
Esketamina stanowi nowy przełom w leczeniu depresji opornej na tradycyjne terapie. Jest coraz częściej wykorzystywana, ponieważ dotychczasowe metody leczenia nie zawsze zapewniają satysfakcjonujące efekty.
Stosowanie esketaminy w formie donosowej razem z lekiem przeciwdepresyjnym obniżyło ryzyko nawrotu o 51% u pacjentów, którzy osiągnęli stabilną remisję, oraz o 70% u tych, którzy uzyskali stabilną odpowiedź, w porównaniu z samym leczeniem przeciwdepresyjnym i placebo.
Chociaż koszty oraz dostępność leczenia esketaminą mogą mieć znaczenie dla większości pacjentów, wyniki badań dotyczące jej skuteczności dają nadzieję osobom zmagającym się z depresją lekooporną oraz myślami samobójczymi.