Kość ogonowa (guziczna) to pięć zrośniętych kręgów i zarazem końcowy odcinek kręgosłupa. Z bólem kości ogonowej zmaga się wiele osób i to w każdym wieku. Więc jakie są przyczyny bólu kości ogonowej? Może on mieć różnorodne podłoże, nasilenie i rozległość oraz pojawiać się w różnych okolicznościach i porach dnia. Silny ból kości ogonowej może mieć miejsce po upadku lub po złamaniu kości ogonowej.
Ból kości ogonowej – przyczyny i leczenie
Spis treści
Ból i urazy kości ogonowej – złamanie i stłuczenie kości ogonowej
Kość ogonowa (guziczna) to 5 zrośniętych kręgów i zarazem końcowy odcinek kręgosłupa. Ból w kości ogonowej jest dość częstym problemem osób w każdym wieku. Jakie są przyczyny bólu kości ogonowej? Może on mieć różnorodne podłoże, nasilenie i rozległość oraz pojawiać się w różnych okolicznościach i porach dnia.
Dolegliwości bólowe od kości ogonowej są przewlekłe, mogą promieniować w inne okolice i wzmagać się przy kontakcie z powierzchnią. Chore okolice kości krzyżowej są wrażliwe na dotyk, a to powoduje uczucie dyskomfortu w dole pleców.
Upadek na kość ogonową może spowodować złamanie kości ogonowej lub jej stłuczenie, co się zdarza dość często, np. w wyniku poślizgnięcia się na lodzie lub podczas schodzenia po schodach. Również trudny poród może spowodować uraz w kości ogonowej. W konsekwencji mogą się pojawić:
- utrudnione poruszanie,
- uszkodzenie więzadeł krzyżowo-guzicznych,
- ostre stany bólowe (związane z bliskim położeniem końcowego odcinka układu wydalniczego i moczowo-płciowego – przy ich uszkodzeniu bólom może towarzyszyć utrudnione oddawanie stolca lub problemy przy współżyciu).
Niektóre osoby skarżą się także na ból kości ogonowej podczas siedzenia. Siedzący tryb życia – a zwłaszcza długotrwała jazda samochodem czy praca przy biurku – może wywoływać ból dolnego odcinka kręgosłupa i złe ustawienie kości ogonowej. Powoduje to podrażnienie i przeciążenie tkanek miękkich – zwłaszcza mięśni i więzadeł oraz zmiany strukturalno-zwyrodnieniowe kości.
Gdy pojawi się taki problem, warto zainwestować w odpowiednią poduszkę do fotela samochodowego lub krzesło biurkowe oraz prosto siedzieć i robić regularne przerwy podczas pracy na krótki spacer.
Schorzenia lędźwiowego odcinka kręgosłupa, nerwobóle
Schorzenia lędźwiowego odcinka kręgosłupa, czyli m.in.: zmiany zwyrodnieniowe, dyskopatia, kręgozmyk czy rwa kulszowa mogą wywoływać ból promieniujący w niższe partie kręgosłupa, aż do kości guzicznej.
Przyczyną bólu kości ogonowej może być nerwoból splotu nerwowego krzyżowo-guzicznego (neuralgia), czyli podrażnienie nerwów rdzeniowych. Najczęściej to ból: ostry, rwący, szarpiący i ma napadowy charakter. Jest to poważna dolegliwość, dlatego konsultacja neurologiczna jest niezbędna.
Często występującym problemem jest także ból kości ogonowej w ciąży i po porodzie. Powstaje on na skutek zmian zachodzących w ciele przyszłej mamy. Pojawia się wtedy ucisk na dolny odcinek kręgosłupa przez powiększającą się macicę.
Niestety – po porodzie (zwłaszcza naturalnym i ciężkim) dolegliwości mogą się pojawić ponownie.
Z uwagi na czekające przyszłą mamę obowiązki związane z opieką nad niemowlęciem, nie należy tych objawów lekceważyć, ale skonsultować się z lekarzem.
Hemoroidy, torbiele, nowotwory kości ogonowej
Guzki krwawnicze – nabrzmiałe i zapalne naczynia okolicy odbytu (hemoroidy) w stanie zaawansowanym również mogą wyzwalać dolegliwości okolicy guzicznej. Oprócz bólu, objawami są również: świąd okolicy odbytu, niewielkie krwawienia podczas oddawania stolca i problemy z wypróżnianiem. Hemoroidy często dotyczą kobiet w ciąży i osób mających pracę w pozycji siedzącej.
Torbiele kości ogonowej mogą mieć postać:
- guza,
- ostrego ropnia,
- zbiornika wypełnionego płynem mózgowo-rdzeniowym.
Lokalizują się one wzdłuż nerwów lędźwiowych lub krzyżowych. Towarzyszy im ból krzyża i pośladków podczas siedzenia oraz cierpnięcie kończyn dolnych. Może dojść do upośledzenia działania zwieraczy pęcherza i odbytu.
Nowotwory kości często rozwijają się w okolicy krzyżowo-ogonowej. Najczęstsze z nich to: łagodny guz olbrzymiokomórkowy kości krzyżowej, złośliwy struniak oraz mięsak Ewinga. Bóle wzmagają się wraz ze wzrostem rozmiarów guza.
Ból kości ogonowej – endometrioza i inne przyczyny bólu kości ogonowej
Wadliwie działający układ hormonalny u kobiet powoduje przerost endometrium – tkanki wyścielającej macicę (w miejscach, gdzie nie powinno to występować – najczęściej w jajnikach i jajowodach). Ból może lokalizować się w okolicach: krzyża, kości ogonowej, odbytu i miednicy. A zatem ból w dolnej części pleców może mieć swoje źródło także w dolegliwościach kobiecych narządów rodnych.
Warto tu zwrócić uwagę na jeszcze jedną przyczynę bólu w okolicy kości ogonowej – kokcygodynię. Choroba ta objawia się bólem we wspomnianej okolicy zarówno w pozycji siedzącej, jak i stojącej.
Inne przyczyny bólu kości ogonowej:
- uporczywe zaparcia (ból brzucha może promieniować nawet do kości ogonowej);
- przeciążenie mięśni (mięśnia guzicznego, mięśnia dźwigacza lub zwieracza odbytu, mięśnia gruszkowatego) lub innych tkanek miękkich (np. więzadła krzyżowo-guzowego);
- zaburzenia ruchomości kości ogonowej;
- przeciążenia psychogenne lokujące się w rejonie dna miednicy;
- schorzenia internistyczne (ginekologiczne, przewodu pokarmowego, układu moczowego);
- wady postawy ciała,
- wcześniejsze urazy.
Leczenie bólu kości ogonowej
W sytuacji, gdy zdarzy nam się upadek, warto skonsultować się z lekarzem ortopedą i wykonać dla potwierdzenia złamania zdjęcie RTG kości ogonowej. Potwierdzeniem: schorzeń kręgosłupa, nowotworów lub nerwobóli są badania obrazowe (najczęściej rezonans i tomograf kości ogonowej). Z przeciążeniami mięśni lub problemami z ruchomością kości ogonowej warto się udać do fizjoterapeuty.
Leczenie dolegliwości kości ogonowej (w zależności od przyczyny):
- farmakoterapia (leki przeciwbólowe, rozluźniające mięśnie, blokady w okolicy krzyżowo-ogonowej, zmiękczające stolec środki);
- zimne okłady na okolicę kości ogonowej przy bolesnych stanach zapalnych;
- nasiadówki z szałwii lub rumianku;
- zaopatrzenie ortopedyczne – warto zakupić specjalną, rehabilitacyjną, nadmuchiwaną, okrągłą poduszkę z dziurą w środku;
- zmiana nawyków żywieniowych i odpowiednia, lekkostrawna, bogata w błonnik dieta (należy spożywać m.in.; kasze, warzywa i owoce, pieczywo pełnoziarniste);
- picie dużej ilości wody, żeby zapobiegać dodatkowym zaparciom;
- redukcja masy ciała;
- systematyczny ruch, ćwiczenia ogólnokondycyjne, rozciąganie i wzmacnianie mięśni kręgosłupa.
Świetnym sposobem na dolegliwości w obrębie kości ogonowej są zabiegi w gabinecie fizjoterapeutycznym. Złagodzić ból kości ogonowej na pewno pomogą:
- masaże lecznicze;
- zabiegi z wykorzystaniem ciepła, promieniowania podczerwonego, elektrostymulacji lub pola magnetycznego;
- terapia manualna kości guzicznej lub mięśni dna miednicy;
- instruktaż nauki samodzielnego i świadomego rozluźniania i rozciągania mięśni dna miednicy.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- M.D. Miller, S.R. Thompson, Ortopedia, t. 1, Wrocław, 2020.
- Artur Stolarczyk, Ortopedia w gabinecie lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej, Warszawa, 2022.
Opublikowano: 13.08.2015;
aktualizacja: 31.10.2024
Oceń:
4.8
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Aleksandra Pełczewska
Fizjoterapeutka
Magister fizjoterapii, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Pracuje w Łodzi w poradni rehabilitacyjnej. Współpracuje z fundacją, mającą pod opieką osoby po uszkodzeniach rdzenia kręgowego oraz wykłada w studium medycznym. Indywidualnie podchodzi do pacjenta i prowadzonej terapii. Jest certyfikowanym terapeutą metody Mc Kenzie, terapii manualnej wg Mulligana oraz PNF Basic. W swojej pracy wykorzystuje i łączy wiedzę z kursów, szkoleń i specjalistycznych kursów zawodowych. Prowadzi terapię pacjentów ortopedycznych oraz neurologicznych. Interesuje się medycyną niekonwencjonalną i szeroko pojętym zdrowym stylem życia. W chwilach wolnych od pracy odpoczywa przy dobrej literaturze, jeździ na snowboardzie oraz biega.
714
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 15.02.2021