Przyczyną twardego podbrzusza są najczęściej problemy z jelitami. Nadmiar gazów wywołuje bolesne skurcze, wzdęcia i przelewanie. Bardziej niepokojący jest ból w lewym podbrzuszu, który może oznaczać zapalenie uchyłków jelita grubego, w prawym zaś, zapalenie wyrostka. Tkliwe napięte, nabrzmiałe podbrzusze to jeden z objawów ciąży, jednak nie musi oznaczać patologii. Kiedy podbrzusze jest twarde, pojawia się wrażenie brzucha jak balon i problemy z oddawaniem moczu, można podejrzewać kłopoty z pęcherzem.
Twarde podbrzusze – przyczyny nabrzmiałego podbrzusza
Twardy brzuch – problemy z jelitami i z żołądkiem
Twarde podbrzusze może świadczyć o problemach związanych z układem pokarmowym. Częstą przyczyną twardego brzucha są zaparcia. Towarzyszy im wzdęty brzuch, wyglądający jak balon i uciążliwe uczucie pełności w brzuchu. Objawy wywołuje gromadzący się gaz, który w wyniku przeszkody w jelitach, nie może wydostać się z organizmu. Chorym, cierpiącym na przewlekłe, zaparcia nawykowe zaleca się zwiększenie aktywności fizycznej. Pomocne jest również picie większej ilości płynów i dieta bogata w błonnik.
Twardnienie brzucha, może być objawem nieżytu żołądkowo-jelitowego. Przyczyny choroby to zatrucia pokarmowe, infekcje wirusowe lub bakteryjne, alergia pokarmowa. Nieżyt żołądkowo-przełykowy objawia się niekiedy jako skurcze podbrzusza, ból brzucha, biegunka, nudności, wymioty, podwyższona temperatura ciała. Często chorobie towarzyszy uczucie przelewania w brzuchu.
Rzadziej twarde podbrzusze jest oznaką zespołu jelita drażliwego. W jego przebiegu dominują takie objawy, jak biegunki, zaparcia, uczucie przelewania, nadęty brzuch. W leczeniu choroby pomocna jest zmiana trybu życia na mniej stresujący oraz odpowiednia dieta.
Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?
Nabrzmiałe podbrzusze może być również jednym z wielu objawów chorób zapalnych jelit. Należą do nich Choroba Leśniowskiego-Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelit (colitis ulcerosa). Oprócz wzdętego, twardego brzucha pacjenci skarżą się na zmianę rytmu wypróżnień, obecność śluzu, krwi w stolcu oraz tkliwość brzucha. Czasami, w przebiegu colitis ulcerosa dochodzi do toksycznego rozdęcia okrężnicy. Stan ten objawia się gorączką, przyspieszeniem czynności serca, osłabieniem perystaltyki, bolesnym oraz napiętym brzuchem.
Co oznacza ból w twardym podbrzuszu i wzdęcie?
Ból w lewym podbrzuszu, któremu towarzyszy przyspieszenie czynności serca, gorączka, nudności, wymioty, wzdęcia brzucha to objawy ostrego zapalenia uchyłków jelita grubego. Podbrzusze jest twarde i tkliwe. Częstość choroby rośnie wraz z wiekiem. Innymi czynnikami ryzyka wystąpienia zapalenia uchyłków jest dieta ubogoresztkowa, otyłość, obniżona aktywność fizyczna.
Natomiast ból w prawym podbrzuszu pojawiający się nagle i szybko narastający może sugerować zapalenie wyrostka robaczkowego. Po pewnym czasie do dolegliwości dołączają:
- gorączka,
- nudności,
- wymioty.
W związku ze stanem zapalnym toczącym się w brzuchu, pojawiają się objawy otrzewnowe, do których zaliczamy twardość powłok brzucha, w tym podbrzusza. Brzuch jest twardy jak deska, dlatego objaw ten w medycynie często nazywany jest brzuchem deskowatym.
To też może Cię zainteresować: Przelewanie w jelitach – przyczyny
Nabrzmiałe podbrzusze – objaw ciąży, miesiączki, zapalenia przydatków
Częstą przyczyną twardego podbrzusza u kobiet jest miesiączka. Spuchnięte podbrzusze jest bolesne, a najsilniejsze dolegliwości objawiają się w pierwszych 2–3 dniach krwawienia. Dodatkowo kobiety skarżą się na osłabienie, chwiejność nastroju, a niekiedy nawet biegunki, wymioty, nudności. Twarde, nabrzmiałe podbrzusze, to również objaw stanu zapalnego toczącego się w obrębie brzucha. Zapalenie przydatków, skręt jajnika, mogą dawać objawy twardego, bolącego brzucha, czemu towarzyszy podwyższona temperatura ciała, ogólne osłabienie.
Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?
Stanem zagrażającym życiu kobiety jest pęknięcie ciąży pozamacicznej. Ciąża pozamaciczna, jak sama nazwa wskazuje, to stan, kiedy, zapłodnione jajeczko płodowe zagnieżdża się poza macicą. Najczęstsza nieprawidłową lokalizacją jest bańka jajowodu. Ciąża pozamaciczna zawsze niesie za sobą ryzyko jej pęknięcia. Jest to stan mogący wywołać bardzo groźny krwotok wewnątrzbrzuszny. Podbrzusze jest się twarde jak deska, czynność serca wzrasta, a ciśnienie tętnicze spada. Dodatkowo skóra staje się blada, a kobieta skarży się na silne dolegliwości bólowe.
Twarde podbrzusze w ciąży może być jednak prawidłowym jej objawem. U niektórych kobiet, jest to jedna z reakcji organizmu na dziecko.
Czytaj również: Skręt jajnika – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie
Nadęty brzuch i problemy z pęcherzem
Twarde podbrzusze może świadczyć o nadmiernym przepełnieniu pęcherza moczowego. Stan ten jest wynikiem przeszkody utrudniającej odpływ moczu przez cewkę moczową. U mężczyzn związany jest często z rozrostem gruczołu krokowego. Wraz z powiększeniem rozmiarów prostaty dochodzi do ucisku na cewkę i trudności z oddawaniem moczu. Także zmiany złośliwe stercza, jak rak prostaty, mogą być przyczyną zalegania moczu.
Nadmiernie przepełniony pęcherz i brzuch jak balon może być również oznaką uszkodzenia ośrodków nerwowych zlokalizowanych w rdzeniu kręgowym. Mówimy wtedy o pęcherzu atonicznym, inaczej neurogennym. Nieprawidłowo działający mechanizm odpowiedzialny za oddawanie moczu powoduje osłabienie mięśni wypieraczy, z jednoczesnym wzmożonym napięciem mięśni zwieraczy.
Nadmiernie przepełniony pęcherz u kobiet, to jeden z objawów ciąży. Nowotwory dróg moczowych, macicy, okrężnicy mogą także wywoływać zaleganie moczu, a jednocześnie wrażenie, że podbrzusze jest spuchnięte. Zdarza się, że rosnący guz w okolicy cewki moczowej powoduje jej ucisk i utrudnia odpływ moczu.
Inne przyczyny twardego podbrzusza
Wśród przyczyn twardego podbrzusza wyróżnia się zrosty pooperacyjne. W wyniku operacji, w procesie gojenia dochodzi do łącznia się tkanek. Powstają wtedy włókniste zbliznowacenia. Zrosty pojawiają się po każdej interwencji chirurgicznej. Zwykle nie mają wpływu na nasze samopoczucie.
Twarde podbrzusze może również świadczyć o dobrze rozwiniętej warstwie mięśniowej. Intensywne treningi mięśni brzucha mogą doprowadzić do wzmożonego ich napięcia.
Twarde podbrzusze w okolicy pachwinowej to również jeden z objawów przepukliny pachwinowej. Podczas kaszlu widoczny jest uwypuklający się guzek w okolicy pachwinowej. Groźnym jej powikłaniem jest jej uwięźnięcie, które może doprowadzić do martwicy fragmentu jelit.
Wyczuwalny twardy guz, opór w podbrzuszu, to poważny objaw, który zawsze powinien niepokoić, szczególnie, gdy towarzyszą mu inne objawy, jak szybka utrata masy ciała. Może być oznaką toczącego się procesu nowotworowego.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 20.10.2020
opublikowany 30.04.2022