Przelewanie w jelitach wywołujące głośne burczenie w brzuchu to krępujący objaw, za który odpowiadają najczęściej gromadzące się w nadmiernych ilościach gazy jelitowe. Przyczyną przelewania w brzuchu często jest głód, jednak źródłem uczucia bulgotania bywają także poważne schorzenia, np. zespół jelita drażliwego lub choroba wrzodowa. Brzuch wzdęty ciągle jak balon oraz gazy wymagają zatem dokładnej diagnostyki.
Przelewanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – jakie są przyczyny?
Burczenie w brzuchu – co oznacza bulgotanie w jelitach?
„Burczy mi w brzuchu” – takie stwierdzenie często słyszą lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, do których z tą nieprzyjemną dolegliwością zgłaszają się pacjenci. Uczucie przelewania w brzuchu związane jest z mieszaniem się treści pokarmowej z kwasami w żołądku.
Inną przyczyną bulgotania w brzuchu są zalegające gazy w jelitach, które podczas naturalnych skurczów (zwanych ruchami robaczkowymi) wydają niechciane dźwięki. Ruchy perystaltyczne jelit i żołądka wytwarzane są w każdym momencie dnia. Różnica polega na tym, że gdy żołądek jest pusty, dźwięki są głośniejsze, niż gdy jest wypełniony treścią pokarmową. Najczęstsze przyczyny burczenia w brzuchu to głód i zła dieta. Uczucie bulgotania w jelitach i przelewania w brzuchu może być również objawem niestrawności.
Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu
Nadmierne gazy, uczucie wzdętego brzucha i wrażenie przelewanie w jelitach powodują takie pokarmy, jak: kapusta, groch, fasola, tłuste wędliny, potrawy typu fast food . Niekorzystne jest również spożywanie łatwo fermentujących słodzonych napojów, np. soku jabłkowego czy winogronowego.
Należy ponadto ograniczyć spożywanie napojów gazowanych, piwa itp. Ważne jest nie tylko to, co jemy, ale również w jaki sposób. Szkodliwe jest szybkie przyjmowanie pokarmów, tzw. jedzenie w biegu, rozmowa przy posiłku, przełykanie dużych kęsów czy jedzenie na stojąco. Źródłem niechcianych dolegliwości bywa ponadto stres. Ciągłe życie w biegu, nadmiar obowiązków oraz nawał pracy mogą nasilać objawy ze strony przewodu pokarmowego.
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
Przelewanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – jakie są przyczyny?
Najczęstszą, a zarazem najbardziej błahą przyczyną przelewania w brzuchu jest głód. Należy jednak pamiętać, że uporczywe uczucie przelewania w jelitach może być oznaką znacznie poważniejszych schorzeń.
- Uczuciem przelewania w żołądku i burczenia w jelitach objawia się między innymi choroba wrzodowa. Typowe jest przelewanie w brzuchu po jedzeniu – dolegliwości pojawiają się wówczas 1–3 godziny po posiłku. Dodatkowo schorzenie wiąże się z dyskomfortem i bólami brzucha. Często ból występuje wcześnie rano lub w nocy.
- Nietolerancja niektórych pokarmów to kolejna częsta przyczyna przelewania w jelitach. Najczęściej chodzi o nietolerancję laktozy. Dwucukier ten znajduje się w mleku i jego przetworach, np. jogurtach, serkach, śmietanie, lodach. Niedobór lub brak enzymów rozkładających laktozę powoduje jej zaleganie w przewodzie pokarmowym. Staje się ona świetną pożywką dla bakterii, które zaczynają wytwarzać dodatkowe porcje gazów. Będzie się to przekładało na uczucie wzdęcia i objawiało przelewaniem w brzuchu.
- Przelewanie, głośne burczenie i bulgotanie może być również objawem stanów zapalnych jelit, np. choroby Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejącego zapalenia jelit (colitis ulcerosa). Prócz uczucia przelewania w jelitach chorzy skarżą się na biegunki, ból brzucha, krew w stolcu. W celu rozpoznania chorób konieczna jest endoskopia i inne specjalistyczne badania.
- Innym powodem przelewania w brzuchu jest biegunka. Może być spowodowana zakażeniem przewodu pokarmowego przez drobnoustroje: E.Coli, Shigella, Salmonella, Campylobacter i inne. Charakterystycznym objawem jest częste oddawanie stolca o nieprawidłowej konsystencji oraz ogólne osłabienie. Biegunka może doprowadzić do odwodnienia, dlatego szczególnie ważne jest nawadnianie pacjenta podczas choroby.
Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?
Bulgotanie w brzuchu – objaw zespołu jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba, na którą cierpi prawie 10% całej populacji. Prócz przelewania w jelitach chorzy skarżą się na bóle brzucha, zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunki lub zaparcia), zmianę wyglądu stolca. Aby rozpoznać chorobę, objawy muszą trwać co najmniej 3 miesiące.
Przeczytaj: Strzelające stawy – czy wymagają leczenia?
Przyczyna nadwrażliwości jelita nie jest do końca poznana. U większości chorych ma łagodny przebieg i nie prowadzi do wyniszczenia czy innych poważnych następstw. Niekiedy dołączają się objawy zgagi, nudności i bardziej uporczywe wzdęcia. Brzuch jest jak balon, a przy tym tkliwy – szczególnie w lewym podbrzuszu. W badaniu lekarskim nie stwierdza się innych odstępstw od normy.
Aby ustalić, dlaczego burczy w brzuchu, pod lupę należy wziąć kondycję przewodu pokarmowego. Nietolerancja glutenu (celiakia), uchyłkowatość jelita grubego, polipowatość jelit, alergie pokarmowe, a nawet rak, to tylko niektóre jednostki chorobowe, w których może występować nieprzyjemne uczucie przelewania w jelitach i bulgotania w podbrzuszu.
Burczenie w brzuchu zazwyczaj nie oznacza nic poważnego. Jeśli jednak staje się problemem, który nawraca, warto zwrócić się do lekarza specjalisty.
Czytaj również: Zielony stolec – co oznacza zielony kał u dorosłych i dzieci?
Jak zlikwidować przelewanie w brzuchu? Co robić?
Leczenie przelewania w jelitach zależy głównie od jego przyczyny. Jeśli burczenie spowodowane jest niewłaściwą dietą i stylem życia, warto pomyśleć nad unormowaniem planu dnia.
Należy bez pośpiechu jeść regularnie 4–5 posiłków dziennie o stałych porach. Ważne, by dokładnie przeżuwać każdy kęs, gdyż ułatwia to jego późniejsze strawienie. Warto unikać dań tłustych, potraw typu fast food, roślin strączkowych oraz słodkich soków.
W jadłospisie nie powinny pojawiać się napoje gazowane, które nasilają odczucie przepełnionego, nabrzmiałego brzucha i wzdęć. W ich miejsce warto wybrać wodę mineralną bądź herbatę na trawienie, np. miętową.
Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?
Jeśli przyczyną namiaru gazów w jelitach jest choroba wrzodowa, konieczne będzie regularne spożywanie posiłków, odstawienie kawy, papierosów i alkoholu. W zależności od zaawansowania procesu chorobowego lekarz może włączyć leczenie farmaceutykami doustnymi (m.in. inhibitorami pompy protonowej), a nawet zasugerować zabieg operacyjny.
W przypadku nietolerancji laktozy lub alergii pokarmowej jedynym, najskuteczniejszym leczeniem jest wyłączenie ich z naszego codziennego jadłospisu i znalezienie ich substytutów. Tylko ścisła dieta może pomóc w zwalczaniu objawów.
Przeczytaj też: Biegunka po jedzeniu – przyczyny i leczenie
Zapalne choroby jelit leczy się znacznie trudniej. Schematy leków ustala lekarz na podstawie zdiagnozowanego schorzenia i ciężkości rzutu choroby. Zespół jelita drażliwego może być zdiagnozowany po dokładnym wykluczeniu innych przyczyn dolegliwości.
Leczenie polega głównie na regularnym spożywaniu posiłków i diecie lekkostrawnej. W zależności od typu choroby zalecane są środki farmakologiczne lub rozmowa z psychologiem, jeśli choroba wiąże się z nieumiejętnością radzenia sobie ze stresem. Dobre rezultaty przynoszą również spacery na świeżym powietrzu, gimnastyka czy praca fizyczna.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
Komentarze i opinie (15)
opublikowany 09.10.2018
opublikowany 13.10.2018
opublikowany 20.10.2018
opublikowany 09.11.2018
opublikowany 25.12.2018
opublikowany 16.01.2019
opublikowany 05.02.2019
opublikowany 03.03.2019
opublikowany 22.09.2019
opublikowany 19.06.2019
opublikowany 25.02.2020
opublikowany 02.02.2022
opublikowany 21.08.2022
opublikowany 13.11.2022
opublikowany 31.12.2023