Burczenie w brzuchu – co oznacza bulgotanie w jelitach?
„Burczy mi w brzuchu” – takie stwierdzenie często słyszą lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, do których z tą nieprzyjemną dolegliwością zgłaszają się pacjenci. Uczucie przelewania w brzuchu związane jest z mieszaniem się treści pokarmowej z kwasami w żołądku.
Inną przyczyną bulgotania w brzuchu są zalegające gazy w jelitach, które podczas naturalnych skurczów (zwanych ruchami robaczkowymi) wydają niechciane dźwięki. Ruchy perystaltyczne jelit i żołądka wytwarzane są w każdym momencie dnia. Różnica polega na tym, że gdy żołądek jest pusty, dźwięki są głośniejsze, niż gdy jest wypełniony treścią pokarmową. Najczęstsze przyczyny burczenia w brzuchu to głód i zła dieta. Uczucie bulgotania w jelitach i przelewania w brzuchu może być również objawem niestrawności.
Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu
Nadmierne gazy, uczucie wzdętego brzucha i wrażenie przelewanie w jelitach powodują takie pokarmy, jak: kapusta, groch, fasola, tłuste wędliny, potrawy typu fast food . Niekorzystne jest również spożywanie łatwo fermentujących słodzonych napojów, np. soku jabłkowego czy winogronowego.
Należy ponadto ograniczyć spożywanie napojów gazowanych, piwa itp. Ważne jest nie tylko to, co jemy, ale również w jaki sposób. Szkodliwe jest szybkie przyjmowanie pokarmów, tzw. jedzenie w biegu, rozmowa przy posiłku, przełykanie dużych kęsów czy jedzenie na stojąco. Źródłem niechcianych dolegliwości bywa ponadto stres. Ciągłe życie w biegu, nadmiar obowiązków oraz nawał pracy mogą nasilać objawy ze strony przewodu pokarmowego.
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
Przelewanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – jakie są przyczyny?
Najczęstszą, a zarazem najbardziej błahą przyczyną przelewania w brzuchu jest głód. Należy jednak pamiętać, że uporczywe uczucie przelewania w jelitach może być oznaką znacznie poważniejszych schorzeń.
- Uczuciem przelewania w żołądku i burczenia w jelitach objawia się między innymi choroba wrzodowa. Typowe jest przelewanie w brzuchu po jedzeniu – dolegliwości pojawiają się wówczas 1–3 godziny po posiłku. Dodatkowo schorzenie wiąże się z dyskomfortem i bólami brzucha. Często ból występuje wcześnie rano lub w nocy.
- Nietolerancja niektórych pokarmów to kolejna częsta przyczyna przelewania w jelitach. Najczęściej chodzi o nietolerancję laktozy. Dwucukier ten znajduje się w mleku i jego przetworach, np. jogurtach, serkach, śmietanie, lodach. Niedobór lub brak enzymów rozkładających laktozę powoduje jej zaleganie w przewodzie pokarmowym. Staje się ona świetną pożywką dla bakterii, które zaczynają wytwarzać dodatkowe porcje gazów. Będzie się to przekładało na uczucie wzdęcia i objawiało przelewaniem w brzuchu.
- Przelewanie, głośne burczenie i bulgotanie może być również objawem stanów zapalnych jelit, np. choroby Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejącego zapalenia jelit (colitis ulcerosa). Prócz uczucia przelewania w jelitach chorzy skarżą się na biegunki, ból brzucha, krew w stolcu. W celu rozpoznania chorób konieczna jest endoskopia i inne specjalistyczne badania.
- Innym powodem przelewania w brzuchu jest biegunka. Może być spowodowana zakażeniem przewodu pokarmowego przez drobnoustroje: E.Coli, Shigella, Salmonella, Campylobacter i inne. Charakterystycznym objawem jest częste oddawanie stolca o nieprawidłowej konsystencji oraz ogólne osłabienie. Biegunka może doprowadzić do odwodnienia, dlatego szczególnie ważne jest nawadnianie pacjenta podczas choroby.
Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?
Bulgotanie w brzuchu – objaw zespołu jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba, na którą cierpi prawie 10% całej populacji. Prócz przelewania w jelitach chorzy skarżą się na bóle brzucha, zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunki lub zaparcia), zmianę wyglądu stolca. Aby rozpoznać chorobę, objawy muszą trwać co najmniej 3 miesiące.
Przeczytaj: Strzelające stawy – czy wymagają leczenia?
Przyczyna nadwrażliwości jelita nie jest do końca poznana. U większości chorych ma łagodny przebieg i nie prowadzi do wyniszczenia czy innych poważnych następstw. Niekiedy dołączają się objawy zgagi, nudności i bardziej uporczywe wzdęcia. Brzuch jest jak balon, a przy tym tkliwy – szczególnie w lewym podbrzuszu. W badaniu lekarskim nie stwierdza się innych odstępstw od normy.
Aby ustalić, dlaczego burczy w brzuchu, pod lupę należy wziąć kondycję przewodu pokarmowego. Nietolerancja glutenu (celiakia), uchyłkowatość jelita grubego, polipowatość jelit, alergie pokarmowe, a nawet rak, to tylko niektóre jednostki chorobowe, w których może występować nieprzyjemne uczucie przelewania w jelitach i bulgotania w podbrzuszu.
Burczenie w brzuchu zazwyczaj nie oznacza nic poważnego. Jeśli jednak staje się problemem, który nawraca, warto zwrócić się do lekarza specjalisty.
Czytaj również: Zielony stolec – co oznacza zielony kał u dorosłych i dzieci?
Jak zlikwidować przelewanie w brzuchu? Co robić?
Leczenie przelewania w jelitach zależy głównie od jego przyczyny. Jeśli burczenie spowodowane jest niewłaściwą dietą i stylem życia, warto pomyśleć nad unormowaniem planu dnia.
Należy bez pośpiechu jeść regularnie 4–5 posiłków dziennie o stałych porach. Ważne, by dokładnie przeżuwać każdy kęs, gdyż ułatwia to jego późniejsze strawienie. Warto unikać dań tłustych, potraw typu fast food, roślin strączkowych oraz słodkich soków.
W jadłospisie nie powinny pojawiać się napoje gazowane, które nasilają odczucie przepełnionego, nabrzmiałego brzucha i wzdęć. W ich miejsce warto wybrać wodę mineralną bądź herbatę na trawienie, np. miętową.
Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?
Jeśli przyczyną namiaru gazów w jelitach jest choroba wrzodowa, konieczne będzie regularne spożywanie posiłków, odstawienie kawy, papierosów i alkoholu. W zależności od zaawansowania procesu chorobowego lekarz może włączyć leczenie farmaceutykami doustnymi (m.in. inhibitorami pompy protonowej), a nawet zasugerować zabieg operacyjny.
W przypadku nietolerancji laktozy lub alergii pokarmowej jedynym, najskuteczniejszym leczeniem jest wyłączenie ich z naszego codziennego jadłospisu i znalezienie ich substytutów. Tylko ścisła dieta może pomóc w zwalczaniu objawów.
Przeczytaj też: Biegunka po jedzeniu – przyczyny i leczenie
Zapalne choroby jelit leczy się znacznie trudniej. Schematy leków ustala lekarz na podstawie zdiagnozowanego schorzenia i ciężkości rzutu choroby. Zespół jelita drażliwego może być zdiagnozowany po dokładnym wykluczeniu innych przyczyn dolegliwości.
Leczenie polega głównie na regularnym spożywaniu posiłków i diecie lekkostrawnej. W zależności od typu choroby zalecane są środki farmakologiczne lub rozmowa z psychologiem, jeśli choroba wiąże się z nieumiejętnością radzenia sobie ze stresem. Dobre rezultaty przynoszą również spacery na świeżym powietrzu, gimnastyka czy praca fizyczna.
