Kłujący ból brzucha powstaje w wyniku rozciągania lub silnego kurczu narządów jamy brzusznej. Kolkowy ból brzucha może towarzyszyć wzdęciom jelit, kamicy pęcherzyka żółciowego i kamicy nerkowej. Występuje nagle i często ma charakter narastający. Jeżeli kłucie w brzuchu jest bardzo silne i nie ustępuje po lekach rozkurczowych, należy udać się do lekarza.
Kłujący ból brzucha – przyczyny, objawy, leczenie
Spis treści
Czym jest kłujący, kolkowy ból brzucha?
Kolka, potocznie zwana przez pacjentów kłującym bólem brzucha, jest przykładem bólu trzewnego. Powstaje przez drażnienie współczulnych i przywspółczulnych włókien nerwowych. Ból brzucha wywołać może rozciągnięcie lub silny kurcz narządów jamy brzusznej, a także rozciągnięcie torebki narządów miąższowych, np. wątroby.
Chory, który skarży się na kłujący ból brzucha, często zmienia pozycje ciała, starając się znaleźć taką, w której kłucie w brzuchu będzie mniej dokuczliwe.
Czytaj również: Ból z lewej strony pod zebrami – co to może być?
Kłujący ból brzucha a kolka jelitowa
Kłujący ból brzucha to najczęściej objaw tak zwanej kolki jelitowej. A ta najczęściej spowodowana jest nietolerancją pokarmową, stanem zmniejszonej aktywności enzymów trawiennych, na przykład w wyniku silnej biegunki, w której dochodzi do uszkodzenia powierzchni chłonnej jelit. Jest to nietolerancja wtórna, po pewnym czasie dochodzi do regeneracji jelit i zwiększenia aktywności enzymatycznej do normalnych wartości.
Do nietolerancji pokarmowej wtórnej dochodzi także w wyniku przyjęcia leków niszczących błonę śluzową jelita, na przykład antybiotyków. W wielu przewlekłych chorobach przewodu pokarmowego, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia, mukowiscydoza również dochodzi do zmniejszenia aktywności enzymów trawiennych, co powoduje kłujący ból w brzuchu.
Przykładem nietolerancji pokarmowej pierwotnej, uwarunkowanej genetycznie jest hipolaktazja typu dorosłego. Jest to nietolerancja laktozy, którą dziedziczy się w sposób autosomalny recesywny i która ujawnia w okresie dojrzewania lub u młodych dorosłych. Przyczyną nietolerancji jest niedobór laktazy, enzymu, który rozkłada laktozę na glukozę i galaktozę. Nierozłożona laktoza pozostaje w jelicie, powodując gromadzenie się wody.
Zobacz też: Ból z prawej strony pod żebrami – co może oznaczać?
Objawy nietolerancji pokarmowej to:
- biegunka,
- nudności,
- wzdęcia,
- kłujący ból brzucha,
- nadmierne gromadzenie się gazów.
Kolka jelitowa może być także spowodowana zaparciami i nadmiernym gromadzeniem się mas kałowych i gazów, co prowadzi do rozciągania ściany jelit i powstania uczucia kłucia w brzuchu.
Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu
Kłujący ból w brzuchu a kolka wątrobowa
Kolka wątrobowa (żółciowa) jest spowodowana najczęściej kamicą pęcherzyka żółciowego. Złogi, które są obecne w pęcherzyku, przemieszczają się do szyjki pęcherzyka, upośledzając wypływ żółci. Jeżeli kamień przesunie się dalej i utknie w przewodzie żółciowym wspólnym, zaburzony jest także odpływ żółci z wątroby i oprócz typowego kłującego bólu brzucha i kolki wątrobowej może pojawić się także żółtaczka.
Zatkanie przewodu pęcherzykowego może także doprowadzić do ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego. Objawia się ono tępym bólem nadbrzusza, nudnościami i wymiotami oraz gorączką i silnym kłuciem w brzuchu.
Kolka żółciowa objawia się nagłym, silnym kłującym bólem zlokalizowanym w nadbrzuszu i prawym podżebrzu, który może promieniować do prawego barku lub pleców. Najczęściej występuje po obfitym, tłustym posiłku. Może być także spowodowana spożywaniem alkoholu, a czasem pojawia się bez wyraźnej przyczyny. Ból utrzymuje się do kilku godzin i stopniowo ustępuje, wraz z cofaniem się kamienia do pęcherzyka.
Kłucie w brzuchu a kolka nerkowa
Kolka nerkowa jest charakterystycznym objawem kamicy dróg moczowych. Może być spowodowana rozciąganiem się ścian układu kielichowo-miedniczkowego lub rozciąganiem się torebki włóknistej nerki. Charakteryzuje się nagłym, silnym bólem zlokalizowanym w okolicy lędźwiowej. W zależności od lokalizacji złogu w drogach moczowych różne jest promieniowanie bólu.
Przy umiejscowieniu w górnej części moczowodu, ból promieniuje od kąta żebrowo-kręgowego do spojenia łonowego, wzdłuż przebiegu moczowodu. Przy lokalizacji w środkowej części moczowodu kłujący ból brzucha pojawia się w dolnym kwadrancie jamy brzusznej, a przy lokalizacji w dolnej części moczowodu ból promieniuje do pachwiny i jąder u mężczyzn oraz warg sromowych u kobiet.
Dolegliwościom bólowym mogą towarzyszyć nudności i wymioty, a przy współistniejącej infekcji dróg moczowych także gorączka i dreszcze. Bardzo silny ból prowadzi czasem do omdleń. Dolegliwości bólowe ustępują po wydaleniu kamienia do pęcherza, a następnie przez cewkę moczową na zewnątrz. W około 50% kamica nawraca.
Jak leczyć kolkę i kłujący ból brzucha
W przypadku kolki żółciowej i nerkowej leczenie polega głównie na podawaniu leków przeciwbólowych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne, a w silniejszym bólu leków opioidowych, a także stosowaniu leków rozkurczowych, które wspomagają przemieszczanie się złogów.
Leczenie kolki jelitowej, objawiającej się kłującym bólem brzucha jest zależne od przyczyny. Przy nietolerancji pokarmowej powstałej w wyniku stosowania antybiotyków warto zastosować probiotyki, które pomogą odnowić florę bakteryjną jelit. W przypadku zaparć można spróbować stosować łagodne środki regulujące pracę jelit, dostępne w aptece bez recepty.
Każdy dłużej utrzymujący się kłujący ból brzucha jest niepokojący i powinien skłonić do wizyty u lekarza. Czasami powód bólu jest niegroźny i wystarczy zmiana diety, aby złagodzić objawy. Jednak ból może być także sygnałem groźnego procesu chorobowego i nie należy go lekceważyć.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Opublikowano: 22.07.2015;
aktualizacja: 12.10.2017
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Katarzyna Talowska
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego. Absolwentka Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów działała w Studenckich Kołach Naukowych: onkologicznym i dermatologicznym.
532
Komentarze i opinie (0)