Flegma powoduje dyskomfort i może znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Gęsta i lepka wydzielina pojawia się często podczas przeziębienia, zapalenia zatok czy oskrzeli. Zazwyczaj występuje też u palaczy. Zalegająca flegma w gardle wywołuje chrypkę i konieczność ciągłego odkrztuszania. Dolegliwość ta może pojawić się zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Jak pozbyć się flegmy z gardła? Czy istnieją sprawdzone sposoby leczenia tej przypadłości?
Flegma w gardle – przyczyny. Jak się pozbyć nadmiaru wydzieliny z gardła?
Spis treści
- Flegma w gardle – co to jest?
- Flegma w gardle – przyczyny
- Biała flegma w gardle
- Żółta lub zielona plwocina
- Czerwona lub różowa flegma w gardle
- Ciemnożółta lub brązowa flegma w gardle
- Ciemny odcień flegmy w gardle
- Objawy flegmy w gardle i drogach oddechowych
- Domowe sposoby na rozrzedzenie flegmy w gardle
- Leczenie flegmy i wydzieliny w gardle
- Flegma w gardle – kiedy do lekarza?
Flegma w gardle – co to jest?
Całkowicie fizjologiczna wydzielina odgrywa bardzo istotne role w naszym organizmie. Flegma w gardle nawilża elementy układu oddechowego i stanowi pierwszą linię obrony przed patogenami. To substancja o niejednorodnej konsystencji, która jest pułapką na wirusy czy bakterie. W pewnym stopniu unieszkodliwia też substancje smoliste zawarte w papierosach. Problematyczna oraz uciążliwa staje się dopiero nadmierna produkcja wydzieliny, która zalega na tylnej części gardła.
Flegma bywa też znana pod nazwą plwocina. Stanowi czynnik diagnostyczny dla chorób górnych i dolnych dróg oddechowych. W skład patologicznej flegmy w gardle wchodzą: ślina, resztki pokarmowe, pyły, komórki złuszczonego nabłonka, krew, ropa oraz drobnoustroje chorobotwórcze. Gęsta wydzielina może ustąpić samoistnie lub wymagać leczenia. Plwocina z krwią powinna zostać zdiagnozowana u lekarza.
Zobacz też: Trudności w przełykaniu – przyczyny
Flegma w gardle – przyczyny
Nadprodukcja śluzu może być wywołana przez czynniki zapalne, infekcyjne czy środowiskowe. Spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła z nosa i zatok stanowi charakterystyczny objaw przeziębienia lub infekcji dróg oddechowych. Może być pozostałością po grypie albo po zapaleniu zatok. Niektóre osoby mają trudności ze swobodnym oddychaniem i chrypkę, więc odkrztuszanie flegmy to reakcja całkowicie naturalna oraz konieczna. Ewentualne połknięcie wydzieliny nie stanowi problemu, ponieważ kwas żołądkowy unieszkodliwi wszystko to, co jest w niej zawarte.
Na uczucie flegmy w gardle skarżą się także palacze i astmatycy, którzy stosują sterydowe leki wziewne. Skutkiem ubocznym takiej kuracji może być wzmożone wydzielanie śluzu. W przypadku palaczy organizm broni się przed szkodliwymi substancjami i wytwarza wydzielinę, która nawilża gardło. Nadmierna produkcja flegmy w gardle towarzyszy też osobom mającym alergie, m.in. na pyłki drzew czy trawy.
To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie
Przeczytaj artykuł o właściwościach zdrowotnych wiśni
Problem ten występuje również po posiłku i stanowi efekt refluksu żołądkowo-przełykowego. Przyczyną tej dolegliwości jest zrzucanie kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Refluks można leczyć za pomocą leków z grupy inhibitorów pompy protonowej.
Jeśli chodzi o pozostałe przyczyny flegmy w gardle, to warto wymienić :
- nadwyrężenie więzadeł głosowych,
- zmiany hormonalne (np. niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto),
- wady wrodzone (m.in. skrzywienie przegrody nosowej),
- choroby autoimmunologiczne,
- zaburzenia psychosomatyczne,
- wdychanie zanieczyszczonego powietrza.
Sprawdź również: Ucisk w gardle – przyczyny
Biała flegma w gardle
Najczęściej mamy do czynienia z przezroczystą wydzieliną, która nie wskazuje na stan zapalny. Warto pamiętać o piciu dużej ilości wody i należy zadbać o odpowiednie nawilżenie śluzówki nosa. W tym celu można stosować do płukania wodę morską. Przezroczysta flegma w gardle wskazuje niekiedy na zmiany alergiczne wywołane zwiększoną ilością histaminy. W przypadku, gdy do jasnej plwociny dołączają problemy z oddychaniem, sugeruje się przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP).
To też Cię może zainteresować: Perforacja jelita – co to jest?
Żółta lub zielona plwocina
Żółtawy odcień flegmy z gardła może być objawem skrzywionej przegrody nosowej. Żółta wydzielina sugeruje najczęściej obecność ropy, a co za tym idzie – obecność infekcji wirusowej i/lub bakteryjnej. Przypadek zalegającej flegmy w zielonym kolorze wskazuje często na zapalenie oskrzeli albo płuc. Niekiedy może być wynikiem sezonowej alergii. Jeśli żółta lub zielona barwa wydzieliny utrzymuje się przez dłuższy okres, warto udać się do lekarza.
Przeczytaj też o zespole przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła
Czerwona lub różowa flegma w gardle
Plwocina z krwią może sugerować na zapalenie gardła i/lub oskrzeli oraz nadżerki w obrębie dróg oddechowych. Rdzawy kolor flegmy w gardle często wywołują pneumokoki w zapaleniu płuc. Nawet najmniejsza ilość śluzu z krwią powinna być zdiagnozowana, tak by wykluczyć na przykład choroby nowotworowe.
Ciemnożółta lub brązowa flegma w gardle
Takie zabarwienie śluzu powodują też niektóre napoje, na przykład kawa lub czekolada. Ciemnożółta lub brązowa flegma może pojawić się u osób, które palą papierosy. Najczęstszą przyczyną zmiany koloru plwociny są substancje smoliste występujące w tytoniu.
Polecamy też artykuł o depresantach
Ciemny odcień flegmy w gardle
Najczęściej występuje się u osób, które przez dłuższy czas przebywają w zanieczyszczonym środowisku. Czarna flegma może świadczyć o infekcji grzybiczej. Jeśli ten problem się nasila, często wskazuje na przewlekłe zapalenie zatok.
To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie
Objawy flegmy w gardle i drogach oddechowych
Wiele osób skarży się na poranne uczucie dyskomfortu. Najbardziej intensywne odkrztuszanie plwociny ma miejsce zaraz po przebudzeniu. Chorym towarzyszy uczucie „guli w gardle” oraz ograniczenie zdolności głosowych. Zalegającą wydzielinę porównują do obecności ciała obcego wielkości orzecha włoskiego lub kluchy. Flegma w gardle powoduje często zmiany w brzmieniu głosu i chrypkę.
Sprawdź również: Odkrztuszanie plwociny (flegmy)
Do pozostałych objawów towarzyszących tej dolegliwości należy:
- uczucie łaskotania w gardle,
- odruch wymiotny,
- podrażnienie błony śluzowej,
- ochrypły głos,
- świszczący oddech.
Wraz z flegmą w gardle i drogach oddechowych może pojawić się gorączka, ból uszu i/lub klatki piersiowej, uczucie rozbicia czy kaszel. Jeśli występują trudności w oddychaniu, nieprzyjemny zapach z ust, świsty w oskrzelach lub problemy przy przełykaniu, warto skonsultować się z lekarzem.
To też może Cię zainteresować: Komora hiperbaryczna – co to jest? Wskazania i przeciwwskazania
Domowe sposoby na rozrzedzenie flegmy w gardle
Osoby zmagające się z problemem zalegającej plwociny powinny zadbać o odpowiednie warunki w pomieszczeniu. Chodzi przede wszystkim o codzienne wietrzenie oraz nawilżanie powietrza. Należy unikać czynników drażniących, takich jak chemikalia, opary z farb czy dym papierosowy. Warto ograniczyć spożywanie alkoholu i kofeiny oraz zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu.
W wielu przypadkach za flegmę w gardle odpowiada refluks. Domowe metody leczenia tej dolegliwości polegają na wyeliminowaniu z jadłospisu produktów, które zwiększają produkcję soku żołądkowego (tj. herbata, kawa, nektary owocowe, napoje gazowane, ostre przyprawy, czekolada). Do występowania nadmiernej wydzieliny w gardle mogą przyczynić w znacznym stopniu infekcje dróg oddechowych. W takim przypadku sprawdzą się inhalacje pary wodnej czy z użyciem olejków eterycznych oraz zapuszczanie do nosa roztworu z soli fizjologicznej.
To też może Cię zainteresować: Biały nalot na gardle i migdałkach – jakie są przyczyny?
Domowe sposoby na flegmę w gardle obejmują przygotowanie naparu z imbiru, tymianku, podbiału lub szałwii lekarskiej. Przyda się także syrop z cebuli, chrzanu, miodu i cytryny. Sprawdzonym sposobem na zalegającą wydzielinę jest nie tylko picie ziół, ale też płukanka z siemienia lnianego lub kurkumy.
Leczenie flegmy i wydzieliny w gardle
Najczęściej sięgamy po preparaty, które są dostępne w aptece bez recepty. Na rozrzedzenie gęstej flegmy w gardle oraz chrypkę sprawdzą się środki wykrztuśne i/lub mukolityczne. Większość polecanych leków bez recepty zawiera w składzie substancje czynne, takie jak: acetylocysteina (np. ACC tabletki lub syrop), karbocysteina (m.in. Flegamax), ambroksol (Mucosolvan czy Deflegmin), bromheksyna (np. Flegamina). Leczenie objawowe polega też na stosowaniu preparatów nawilżających gardło, które można kupić w formie pastylek do ssania czy aerozoli.
Przeczytaj również: Gęsta krew – jakie są przyczyny nadmiernej lepkości krwi?
Flegma w gardle – kiedy do lekarza?
Do specjalisty warto udać się wtedy, gdy dojdzie do przewlekłej obecności plwociny w gardle. Flegma zalegająca w drogach oddechowych może być skutkiem nie tylko przemijającej infekcji. Objawy typu wysoka gorączka i znaczny obrzęk migdałków, na których pojawia się nalot, wskazują najczęściej na zakażenie bakteryjne. W takim przypadku konieczna jest wizyta u lekarza i wdrożenie antybiotykoterapii.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Kirsten Lennecke, Kirsten Hagel, Klaus Przondziono, „Opieka farmaceutyczna w samoleczeniu wybranych chorób”, Wrocław 2012, wyd.2.
- Grzegorz Janczewski, „Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła”, Magazyn Otorynolaryngologiczny", 2010, t. IX, Zeszyt 4, s. 133-138, https://silo.tips/download/syllabus-rynologiczny.
- Anna Wachnicka-Bąk, Agnieszka Lipińska-Opałka, Agata Będzichowska, Bolesław Kalicki, Anna Jung, „Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych”, Pediatria i Medycyna 2014, 10 (1), artykuł online http://psjd.icm.edu.pl/psjd/element/bwmeta1.element.psjd-b85bf314-5375-475f-8d5b-38ee6cdb1c0f.
- Waleria Hryniewicz, Piotr Albrecht, Andrzej Radzikowski i in. „Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego”, Warszawa 2012, wyd. 2, http://antybiotyki.edu.pl/wp-content/uploads/Rekomendacje/Rekomendacje2016.pdf
Opublikowano: 26.07.2021;
Oceń:
4.4
Dagmara Osińska
dziennikarka
Dziennikarka z wieloletnim doświadczeniem, autorka tekstów reklamowych. Absolwentka studiów magisterskich na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Prywatnie jest miłośniczką podróży, kuchni włoskiej i zdrowego stylu życia.
118
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 09.11.2023