Czy płuca bolą?
W organizmie człowieka istnieją narządy, które w rzeczywistości nie bolą. Zalicza się do nich m.in. mózg, wątroba i płuca. Wymienione części ciała nie są unerwione czuciowo. Skutkuje to brakiem możliwości odczuwania przez nie dolegliwości bólowych. Wiele osób lokalizując ból w konkretnym miejscu, odnoszą go jednak do określonego narządu, stąd tez określenie ból płuc czy ból wątroby.
Wyniku różnych stanów patologicznych, nie bolą narządy same w sobie, a otaczające je struktury. Wątrobę otacza czuciowo unerwiona torebka, mózg – opony mózgowe. W przypadku bólu płuc, tak naprawdę boli bogato unerwiona opłucna, czyli błona otaczająca płuca. Wrażenie kłucia w płucach, pojawienia się palącego bólu lub uczucia ucisku, gniecenia w płucach, to często zatem ból opłucnowy, będący efektem podrażnienia opłucnej.
Przeczytaj również:
Ból pod piersiami – co oznacza?
Ból w klatce piersiowej – objaw chorób płuc
Wrażenie bolących płuc często towarzyszy chorym na zapalenie płuc. Dodatkowo pacjenci skarżą się na wysoką gorączkę, kaszel, dreszcze, nadmierną potliwość, ogólne osłabienie. Ból w klatce piersiowej podczas głębokich wdechów ulega nasileniu. W przypadku zapalenia płuc wskazane jest wykonanie zdjęcia RTG klatki piersiowej. Leczenie polega głownie na włączeniu odpowiedniej antybiotykoterapii.
Objaw określany przez pacjentów jako ból w płucach występuje również w przebiegu zapalenia opłucnej. Choroba manifestuje się kłuciem w klatce piersiowej przy wdechu, kaszlu, ruchach tułowia, a także dusznością. Wśród przyczyn zapalenia opłucnej wymienia się infekcje wirusowe, choroby autoimmunologiczne, zapalenie płuc, towarowość płucną i inne.
Przeczytaj również:
Ból pleców po lewej stronie – co oznacza ból z lewej strony pleców?
Ból płuc przy oddychaniu
Dolegliwość określana jako ból płuc pojawia się także w przebiegu zatorowości płucnej. Choroba ta, stanowi zagrożenie życia dla pacjenta. Przyczyną dolegliwości jest zwężenie lub całkowite zamknięcie światła tętnicy płucnej przez skrzep (zator). W wyniku tego dochodzi do postępującej niewydolności oddechowej. Zatorowość płucna objawi się jako duszność, kłucie w piersiach, kaszel, niekiedy krwioplucie. Pacjent jest osłabiony, zdarzają się zasłabnięcia. Szczególnie narażeni na wystąpienie zatorowości płucnej są starsi pacjenci, kobiety w ciąży lub niedługo po porodzie, pacjenci po zabiegach operacyjnych, pacjenci długotrwale unieruchomieni (np. po złamaniach kończyn dolnych), chorzy onkologicznie.
Uczucie bólu płuc towarzyszy odmie opłucnowej. Najczęściej odma powstaje w wyniku urazu. Polega na przedostaniu się powietrza do jamy opłucnowej. Często, podczas urazu klatki piersiowej dochodzi do złamania żeber. Fragmenty uszkodzonych struktur kostnych prowadzą do urazu opłucnej i przerwania jej ciągłości. Rzadziej odma powstaje samoistnie (u młodych, wysokich mężczyzn). Ból w klatce piersiowej przy wdechu się nasila, jest kłujący, ostry, najczęściej jednostronny (po stronie urazu). Dolegliwości nieco ustępują po położeniu się na „chorym boku”. Typowo pojawia się ból w klatce piersiowej przy kaszlu i duszność. W przypadku podejrzenia odmy, konieczna jest wizyta u lekarza, celem jej ewentualnego odbarczenia.
Przeczytaj również:
Ból w klatce piersiowej po prawej stronie – co to znaczy?
Ból w płucach – ucisk, gniecenie, palenie w piersiach
Ból w piersiach, to objaw wielu jednostek chorobowych. Nie zawsze związany jest z układem oddechowym. Piekący, gniotący, ściskający ból w okolicy mostka może być objawem zawału serca. Często ból promieniuje do lewego barku, lewej strony żuchwy lub lewej ręki. Pojawiające się dolegliwości nie ustępują, a wręcz mają tendencję do nasilania się. Pacjentom towarzyszy lęk, niepokój, zawroty głowy, duszność, nudności, wymioty, kołatanie serca.
Ból w klatce piersiowej i plecach to z kolei jeden z objawów rozwarstwienia aorty. Dolegliwości bólowe pojawiają się nagle i są bardzo silne. Rozdzierajacy ból może dawać wrażenie bólu płuc z tyłu. Czasami dochodzi do omdleń lub niedokrwienia innych narządów. Czynnikiem ryzyka rozwarstwienia aorty jest nadciśnienie tętnicze.
Należy pamiętać, że bóle w mostku często związane są z przebytym urazem klatki piersiowej, uderzeniem. Charakterystyczne jest nasilenie tzw. bólu płuc przy wdechu i przy ucisku ścian klatki piersiowej. Dodatkowo na skórze widoczne są siniaki.
Przeczytaj również:
Ból pod mostkiem – jakie są przyczyny bólu w mostku i za mostkiem?
Inne przyczyny wrażenia bolących płuc
Gniotący ból za mostkiem, to jeden zobjawów refluksu żołądkowo-przełykowego. Uczucie gniecenia i pieczenia nasila się przy pochylaniu, położeniu się, po obfitym posiłku. Zaawansowana choroba refluksowa może objawiać się również jako chrypka lub kaszel. Natomiast zgłaszany przez pacjentów ból dolnej części płuc, a w rzeczywistości ból w dolnej części klatki piersiowej, może być objawem choroby wrzodowej.
Wrażenie bólu płuc występuje również w przebiegu nerwicy. Przyczyny wystąpienia dolegliwości nie są do końca jasne. Charakter bólu jest zmienny. Pacjenci podają kłucie, gniecenie, pieczenie, ucisk. Zmienia się również lokalizacja dolegliwości. Często towarzyszy im niepokój, kołatanie serca, a ból wywołany jest przez stresujące sytuacje.
Uczucie silnego bólu płuc daje również nowotwór płuc. Guzy zlokalizowane w okolicy opłucnej powiększając się mogą ją ucisnąć, co objawia się bólem. W przypadku procesu nowotworowego pacjenci mają również szereg innych objawów, takich jak: spadek masy ciała w krótkim czasie, powiększenie węzłów chłonnych (np. pachowych), osłabienie, złe samopoczucie, przewlekły kaszel, krwioplucie, wieloletnie palenie tytoniu w wywiadzie.
Przeczytaj również:
Ból klatki piersiowej podczas oddychania – przyczyny i leczenie
Innowacje w leczeniu bólu opłucnowego i objawów oddechowych
-
Leki przeciwzapalne o zwiększonej skuteczności: W małych badaniach stosowanie indometacyny w dawce 50 mg co 8 godzin przyniosło szybką ulgę w bólu opłucnowym – u 11 z 17 badanych objawy ustępowały już po 24 godzinach.
-
Podejście holistyczne z elementami rehabilitacji: Zgodnie z najnowszymi wytycznymi European Respiratory Society (ERS) zaleca się łączenie metod niefarmakologicznych (ćwiczeń oddechowych, wentylatora ręcznego, edukacji oddechowej) z leczeniem przyczynowym i objawowym.
-
Techniki wspomagające oddychanie w zaawansowanych chorobach: U pacjentów z chorobami przewlekłymi płuc stosuje się indywidualnie dobrane programy oddechowe, tlenoterapię czy urządzenia poprawiające przepływ powietrza (np. wentylatory ręczne skierowane na twarz).
-
Badania nad mniej inwazyjnymi metodami drenażu: W zakresie odprowadzania płynu opłucnowego prowadzi się prace nad technikami bardziej precyzyjnymi i minimalnie inwazyjnymi (np. ultradźwiękowe wsparcie lokalizacji płynu).
-
Perspektywy farmakologiczne: Trwają badania nad nowymi lekami przeciwzapalnymi, modulującymi lokalnie stan zapalny opłucnej, które mogłyby skrócić czas leczenia i zmniejszyć objawy uboczne.
Przeczytaj również:
Płyn w opłucnej – przyczyny, objawy, leczenie, rokowania
Ból płuc – najczęściej zadawane pytania
1. Czy ból w płucach zawsze oznacza zapalenie opłucnej?
Nie – ostry ból podczas oddychania może mieć też inne przyczyny. Są to: zatorowość płucna, odma opłucnowa, złamanie żeber, zapalenie płuc, zapalenie osierdzia. Konieczna jest ocena lekarska.
2. Jak długo utrzymuje się ból opłucnowy?
W przypadku wirusowym leczenie objawowe wystarcza, a objawy mogą ustąpić w kilka dni. Przy przyczynach bakteryjnych lub skomplikowanych ból może utrzymywać się dłużej – nawet tygodnie, jeśli konieczne są drenaż lub terapia przyczynowa.
3. Czy leki z grupy NLPZ (np. ibuprofen) są bezpieczne?
Tak, dla większości pacjentów są pierwszą linią w łagodzeniu bólu i stanu zapalnego. W przypadkach ciężkich doraźnie mogą być rozważone steroidy lub inne leki, ale zawsze pod nadzorem lekarza.
4. Co zrobić, gdy występuje duża ilość płynu w opłucnej?
Można wykonać thoracentezę – nakłucie opłucnej i pobranie płynu do analizy. W bardziej rozległych przypadkach stosuje się dren w klatce piersiowej.
5. Czy można zapobiegać zapaleniu opłucnej?
Tak – poprzez: szczepienia przeciw pneumokokom i grypie, unikanie palenia tytoniu, leczenie chorób ogólnoustrojowych, np. chorób autoimmunologicznych.
6. Kiedy ból w klatce piersiowej wymaga natychmiastowej pomocy?
Szybka hospitalizacja lub wezwanie pomocy medycznej jest wskazane, jeśli bólowi towarzyszą objawy: duszność, krwioplucie, ból promieniujący do ramion/języka, nagłe pogorszenie stanu.
współpraca: redakcja Wylecz.to
