Ból klatki piersiowej podczas oddychania – przyczyny i leczenie

Przyczyny bólu w klatce piersiowej przy oddychaniu

Ból w klatce piersiowej, nasilający się podczas oddychania, może być spowodowany czynnikami infekcyjnymi oraz chorobami ogólnoukładowymi. Bywa, że jest wynikiem urazów mechanicznych, a także objawem zaburzeń emocjonalnych. Poniżej prezentujemy najczęstsze przyczyny bólu w klatce piersiowej, nasilającego się przy oddychaniu.

• Urazy, nadwyrężenie mięśni

Ból w klatce piersiowej nasilający się podczas oddychania i innych ruchów klatki piersiowej może być wynikiem nadwyrężenia mięśni oddechowych. Często jest to konsekwencja nadmiernego wysiłku fizycznego, a także wynik przewlekłego kaszlu. Podobne objawy daje stłuczenie lub złamanie żeber w wyniku urazu, np. po wypadku. Wtedy ból może pojawiać się po lewej lub po prawej stronie klatki piersiowej – w zależności od miejsca urazu.

• Nerwoból międzyżebrowy

Ból w obrębie klatce piersiowej – ostry i przeszywający, uniemożliwiający głęboki wdech – może być spowodowany również uszkodzeniem nerwów międzyżebrowych, np. w wyniku urazów czy zakażenia półpaścem. Neuralgia może być też powikłaniem po zabiegach operacyjnych z otwarciem klatki piersiowej.

• Zapalenie opłucnej

Opłucna jest cienką błoną otaczającą płuca. Stan zapalny w jej obrębie może powodować ostry, kłujący ból nasilający się podczas każdego, nawet płytkiego wdechu, a także podczas kaszlu czy kichania. Uśmierzenie bólu przynosi przyjęcie pozycji leżącej. Zapalenie opłucnej może być wynikiem zakażenia bakteryjnego lub wirusowego, pojawia się również u pacjentów z toczniem układowym.

• Schorzenia układu oddechowego

Choroby przebiegające z silnym kaszlem, m.in. zapalenie płuc i oskrzeli czy COVID-19 mogą powodować trudności w oddychaniu, w tym ból w klatce piersiowej, odczuwany również jako ból płuc.

• Choroby układu krążenia

Nagły i silny ból w klatce piersiowej zwykle kojarzony jest jako zawał serca. Choć w przebiegu chorób układu krążenia ból zwykle nie nasila się przy wdechu, nie można ich wykluczyć. Oprócz wspomnianego zawału podobne objawy może dawać zapalenie osierdzia. Ból może być też objawem choroby niedokrwiennej serca. W przypadku podejrzenia zawału lub innych problemów z sercem kluczowa jest natychmiastowa interwencja medyczna.

• Choroby układu pokarmowego

Paradoksalnie trudności w oddychaniu mogą być spowodowane chorobami przewodu pokarmowego. Refluks żołądkowo-przełykowy czy choroba wrzodowa żołądka lub zapalenie trzustki często odczuwane są jako kłucie w klatce piersiowej, jednak zwykle towarzyszą im również dodatkowe objawy: nudności, niestrawność, piekący ból żołądka czy odbijanie.

• Stres, zaburzenia psychiczne – czyli ból nerwicowy

Dolegliwości bólowe w klatce piersiowej często towarzyszą atakom paniki, będącym wynikiem silnego stresu czy zaburzeń lękowych. Często towarzyszy mu kołatanie serca, uczucie duszności i niepokoju.

Kiedy ból klatki piersiowej przy oddychaniu wymaga interwencji lekarza?

Niektóre przyczyny bólu w klatce piersiowej mogą być uciążliwe, jednak nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia. Każdorazowo warto jednak zasięgnąć porady lekarza, aby upewnić się, że ból ustąpi samoistnie i nie jest potrzebna specjalistyczna interwencja. Bezwzględnej konsultacji z lekarzem wymagają natomiast sytuacje, gdy bólowi w okolicy klatki piersiowej towarzyszą:

• duszność i trudności w oddychaniu;
• promieniowanie bólu do ramion, szyi, pleców czy żuchwy;
• utrzymująca się gorączka,
• zasinienie powłok skórnych,
• omdlenia.

Jak leczyć ból klatki piersiowej?

Najważniejszym etapem jest ustalenie przyczyny bólu klatki piersiowej. Trafna diagnoza, oparta m.in. o rtg klatki piersiowej, umożliwia wdrożenie ukierunkowanego leczenia.

Choroby układu krążenia wymagają farmakoterapii zaleconej przez specjalistę, czasem niezbędna jest interwencja chirurgiczna, np. angioplastyka. W przypadku refluksu czy choroby wrzodowej oprócz leków (inhibitorów pompy protonowej) konieczna jest również odpowiednia dieta: ograniczenie tłustych, pikantnych potraw oraz spożywanie częstych, ale małych posiłków.

Jeśli trudności w oddychaniu są wynikiem napięcia emocjonalnego, pomocna jest psychoterapia oraz techniki relaksacyjne. W cięższych przypadkach wdraża się leki przeciwlękowe lub przeciwdepresyjne.

W leczeniu infekcji przebiegających z kaszlem i bólem w klatce piersiowej stosuje się środki doraźne: przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i ułatwiające odkrztuszanie, a w zakażeniach bakteryjnych – również antybiotyki. Ulgę w kaszlu przynoszą również inhalacje z soli fizjologicznej. Jeśli istnieje ku temu wskazanie, w postaci nebulizacji można stosować również leki wykrztuśne, sterydy o działaniu przeciwzapalnym, a także leki rozszerzające oskrzela.

Z kolei ból związany z nadwyrężeniem mięśni zwykle wymaga jedynie odpoczynku i czasu na regenerację. Jeśli ból utrudnia codzienne funkcjonowanie, można sięgnąć po środki przeciwbólowe i przeciwzapalne (np. ibuprofren czy naproksen). Powrót do zdrowia przyspieszą również wizyty u fizjoterapeuty.

Oprócz leków i terapii zaleconych przez lekarza, wspomagająco w leczeniu bólu klatki piersiowej stosuje się:

• okłady (ciepłe rozluźniają napięte mięśnie, zimne łagodzą ból i obrzęk);
• ćwiczenia oddechowe (zmniejszają napięcie i ułatwiają oddychanie);
• techniki redukcji stresu (np. medytacja, joga).

Warto również przestrzegać ogólnych zaleceń zdrowego stylu życia. Dzięki nim zmniejsza się ryzyko wystąpienia chorób, których objawem jest ból w klatce piersiowej:

1. Pamiętaj o zdrowej, zbilansowanej diecie, bogatej w świeże warzywa i owoce, chude mięso, nabiał i produkty pełnoziarniste. Unikaj produktów wysokoprzetworzonych, słodyczy i fast-foodów.
2. Regularnie się ruszaj.
3. Unikaj palenia papierosów i spożywania alkoholu.
4. Dąż do uzyskania i utrzymania prawidłowej masy ciała.
5. Pamiętaj o regularnych wizytach u lekarza i badaniach kontrolnych, dzięki którym wiele chorób można wykryć we wczesnym stadium zaawansowania. Badania profilaktyczne są szczególnie istotne w przypadku obciążenia czynnikami ryzyka, np. chorób serca.
6. Unikaj stresu.