WyleczTo

Relanium – działanie, wskazania, skutki uboczne, recepta

16 czerwca 2025
(pierwsza publikacja: 13 czerwca 2025)
Natalia Michalak
Natalia Michalak
Natalia Michalak

diagnosta laboratoryjny

Treść napisana przez eksperta

Relanium to od lat jeden z najpopularniejszych leków uspokajających dostępnych na receptę. Za jego popularnością przemawia głównie to, że działa szybko i silnie. Nie każdy zdaje sobie jednak sprawę, że przyjmowanie leku Relanium może prowadzić do uzależnienia. Co dokładnie zawiera Relanium? Jaki jest mechanizm jego działania? Kiedy faktycznie warto po niego sięgnąć i z jakimi skutkami ubocznymi należy się liczyć? Czy Relanium na kaca to dobry pomysł? Poznaj najważniejsze informacje na temat tego leku.

tabletki relanium wysypujące się ze słoiczka
Depositphotos

Czym jest Relanium?

Relanium to lek, którego substancją czynną jest diazepam – jedna z pochodnych benzodiazepiny o przedłużonym działaniu. Ze względu na fakt, iż wykazuje on silny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, jest powszechnie stosowany w neurologii oraz psychiatrii i zaliczany jest do leków o działaniu psychotropowym.

Działanie Relanium zależy od formy jego podania oraz zastosowanej dawki. Występuje on bowiem na rynku farmaceutycznym w kilku postaciach:

  • tabletek doustnych Relanium 2 mg,

  • tabletek Relanium 5 mg,

  • zawiesiny doustnej o stężeniu 2 mg/5 ml,

  • roztworu do wstrzykiwań o stężeniu 5 mg/ml.

Jest to lek dostępny wyłącznie w oparciu o receptę lekarską.

Jak działa Relanium?

Jak już wspomnieliśmy, substancją czynną preparatu Relanium jest diazepam, jeden z leków z grupy benzodiazepin, wykorzystywany między innymi: do łagodzenia napięcia nerwowego, stanów lękowych, problemów ze snem czy nawet jako lek przeciwpadaczkowy.

W efekcie Relanium wykazuje działanie hamujące na OUN, prowadząc do zmniejszenia aktywności określonych neuronów.

Jego mechanizm działania wynika z faktu, iż poprzez wiązanie z receptorem benzodiazepinowym powoduje on wzrost aktywności kwasu gammaaminomasłowego (GABA) będącego neuroprzekaźnikiem w ośrodkowym układzie nerwowym.

W zależności od formy podania i przyjętej dawki leku Relanium wykazuje silne działanie:

  • przeciwlękowe i uspokajające (przy podaniu doustnym),

  • nasenne (doustnie),

  • rozluźniające (doustnie),

  • przeciwpadaczkowe i obniżające napięcie mięśniowe (przy podaniu dożylnym).

Relanium stosowane doustnie szybko się wchłania, osiągając maksymalne stężenie we krwi już nawet po 30 min od podania, co korzystnie wpływa na skuteczność i tempo działania leku. Przy podaniu dożylnym natomiast maksymalne stężenie we krwi osiągane jest już po 5 min. Efekty działania leku utrzymują się nawet przez kilka godzin. W wątrobie ulega on przemianie do czynnych metabolitów, które eliminowane są z organizmu nawet do 5 dni.

Co ważne, zawarty w leku Relanium diazepam przenika przez barierę krew–mózg oraz łożysko.

Na co się stosuje Relanium? Wskazania do stosowania

Jakie są wskazania do stosowania leku Relanium? Jest ono wykorzystywane przede wszystkim w przypadku:

  • leczenia objawów stanów lękowych,

  • napadów nerwicowych,

  • bezsenności wynikającej z ciężkich zaburzeń i prowadzącej do wyczerpania pacjenta,

  • ostrych stanów drgawkowych,

  • konieczności kontrolowania skurczów mięśniowych wynikających ze wzmożonego napięcia mięśniowego pochodzenia ośrodkowego,

  • padaczki,

  • procedur przedoperacyjnych, jeżeli zachodzi konieczność przygotowania pacjenta do zabiegu w znieczuleniu ogólnym,

  • terapii odwykowej, w celu leczenia ostrych objawów odstawienia alkoholu.

Relanium na kaca? Za i przeciw

Wiele osób zastanawia się, co wyniknie z zastosowania leku Relanium na kaca. Ryzyko uzależnienia zwiększa się w połączeniu z alkoholem i zdecydowanie przewyższa potencjalne korzyści zdrowotne w tej sytuacji. Diazepam w przypadku zwykłego kaca nie wyeliminuje objawów (spowodowanych utrudnionym metabolizmem alkoholu), a jedynie przyćmi je, powodując „odlot”.

Dlatego też – wbrew niektórym opiniom – nie powinno się stosować Relanium na kaca.

Jest ono bowiem pomocne wyłącznie w przypadku leczenia silnych objawów nagłego odstawienia alkoholu u osób cierpiących na chorobę alkoholową, które mogłyby stanowić zagrożenie dla życia pacjenta.

Relanium – przeciwwskazania i środki ostrożności

Choć Relanium cieszy się dużą popularnością, istnieje szereg schorzeń, które wykluczają możliwość jego zastosowania. Wśród głównych przeciwwskazań do stosowania leku Relanium są:

  • nadwrażliwość na diazepam, inne benzodiazepiny lub składniki pomocnicze leku,

  • miastenia,

  • nadmierne osłabienie siły mięśniowej,

  • niewydolność oddechowa,

  • ciężka niewydolność wątroby,

  • bezdech senny,

  • depresja oddechowa.

Nie należy ponadto stosować leku w formie wstrzykiwań bądź zawiesiny doustnej w celu leczenia:

Stosowanie leku w formie zawiesiny jest zabronione także u pacjentów:

  • we wstrząsie,

  • z ostrym zatruciem alkoholowym,

  • z zaburzeniami świadomości,

  • zażywających: opioidowe leki przeciwbólowe, neuroleptyki, sole litu lub leki nasenne.

Stosowanie leku Relanium jest zabronione w przypadku kobiet w ciąży i w okresie karmienia piersią (diazepam przenika przez łożysko i do mleka matki), a także u noworodków. Jeżeli kobieta zażywa Relanium krótko przed porodem, może to doprowadzić do wystąpienia po urodzeniu objawów zespołu odstawienia u dziecka. Z kolei u dzieci poniżej 6. roku życia lek może być stosowany wyłącznie w ściśle określonych przypadkach, takich jak konieczność kontrolowania napięcia czy w trakcie przygotowania do zabiegów operacyjnych.

Jak dawkować Relanium?

Stosowanie leku Relanium uzależnione jest od:

  • przyczyny wiążącej się z koniecznością jego podania,

  • formy podania leku,

  • stopnia nasilenia dolegliwości,

  • wieku pacjenta,

  • ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Z tego powodu bezwzględnie konieczne staje się kontrolowanie dawkowania i przyjmowania leku przez lekarza opiekującego się pacjentem.

Przykładowe dawkowanie leku – w zależności od dolegliwości – prezentuje się następująco:

  • Stany lękowe – dawka do 2 mg, 3 razy na dobę. Przy silnych napadach lęku może być zwiększona do 30 mg na dobę w dawkach podzielonych.

  • Skurcze mięśni – 2–15 mg na dobę w dawkach podzielonych.

  • Bezsenność w stanach lękowych – 5–15 mg na dobę. W tym przypadku lek należy zażywać na godzinę przed snem.

  • Ataki spastyczne – 2–60 mg na dobę w dawkach podzielonych.

  • W premedykacji przedoperacyjnej – 5–20 mg.

Terapia z zastosowaniem Relanium powinna trwać możliwie jak najkrócej, maksymalnie do 4 tygodni w przypadku bezsenności i 12 tygodni w stanach lękowych. Długotrwałe stosowanie leku może bowiem prowadzić do uzależnienia. Nie zaleca się nagłego przerwania leczenia, ponieważ może to spowodować wystąpienie objawów odstawienia.

Relanium – możliwe skutki uboczne

Jak każdy lek – zwłaszcza tak silny – Relanium może powodować występowanie działań niepożądanych. Wśród najczęściej zgłaszanych skutków ubocznych jego stosowania wymienia się:

  • nadmierne zmęczenie;

  • wzmożoną senność;

  • osłabienie siły mięśniowej;

  • niepokój;

  • obniżone libido;

  • nadmierne pobudzenie i drażliwość;

  • koszmary senne;

  • bóle i zawroty głowy;

  • zmienność zachowania;

  • spłycenie emocjonalne;

  • dezorientację i splątanie;

  • problemy ze skupieniem się i zapamiętywaniem;

  • depresję;

  • problemy z utrzymaniem równowagi;

  • problemy ze wzrokiem;

  • zaburzenia pracy serca, takie jak: zatrzymanie akcji serca, niewydolność serca, arytmia;

  • obniżenie ciśnienia krwi;

  • zaburzenia oddychania;

  • problemy żołądkowo-jelitowe;

  • nudności;

  • zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych;

  • nietrzymanie moczu;

  • reakcje skórne.

W przypadku ich wystąpienia należy natychmiast skonsultować dalsze stosowanie leku z lekarzem prowadzącym.

Uzależnienie od Relanium

Jednym z najpoważniejszych działań niepożądanych, jeżeli chodzi o Relanium, jest ryzyko uzależnienia się do diazepamu. Jakie są objawy uzależnienia? Pacjent zaczyna odczuwać konieczność coraz częstszego przyjmowania leku – w dodatku w coraz to większych dawkach. Innym symptomem świadczącym o wykształceniu się w naszym organizmie mechanizmu uzależnienia jest wystąpienie objawów odstawienia, kilka dni po zaprzestaniu leczenia. Do objawów odstawienia zaliczamy między innymi:

  • drżenie rąk,

  • nudności,

  • nadmierną potliwość,

  • pobudzenie,

  • bezsenność,

  • trudności z koncentracją.

Objawy te mogą towarzyszyć również nagłemu odstawieniu leku Relanium. W takich przypadkach nie należy stosować leku Relanium ponownie, nawet jeżeli występują ku temu wskazania. W tej sytuacji rozsądniejszym wyjściem jest rozważenie w zamian stosowanie bezpieczniejszego leku alternatywnego.

Relanium – możliwe interakcje z innymi lekami

Benzodiazepiny – do których zalicza się zawarty w Relanium diazepam – to grupa leków wchodzących w liczne interakcje z innymi substancjami czynnymi. Z tego względu należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych preparatach, tak by mógł on zweryfikować, czy jednoczesne stosowanie leku Relanium w tym przypadku będzie bezpieczne. Jeżeli jest ono bezwzględnie konieczne, może być niezbędne czasowe odstawienie pozostałych leków.

Diazepamu nie należy stosować jednocześnie z:

  • innymi lekami działającymi depresyjnie na OUN;

  • lekami przeciwpadaczkowymi;

  • lekami przeciwhistaminowymi;

  • lekami stosowanymi w leczeniu choroby wrzodowej żołądka – takimi jak omeprazol czy cymetydyna – mogą one bowiem nasilać działanie leku Relanium;

  • ketokonazolem;

  • fenytoiną;

  • cyzaprydem;

  • propranololem, stosowanym w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi;

  • izoniazydem;

  • opioidowymi lekami o działaniu przeciwbólowym.

Ile kosztuje Relanium?

Relanium to lek dostępny wyłącznie w oparciu o receptę lekarską. Cena pojedynczego opakowania zależy od jego formy i zawartości leku.

W przypadku Relanium 5 mg w tabletkach cena wynosi zwykle ok. 15–20 złotych.

W przypadku Relanium w roztworze do wstrzykiwań cena jest nieco wyższa i waha się między 25 a 30 zł za opakowanie zawierające 5 ampułek.

Z kolei Relanium w postaci zawiesiny podlega częściowej refundacji, dzięki czemu koszt pojedynczego opakowania może wynosić zaledwie kilka złotych.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Relanium 2 mg - ulotka dla pacjenta.

  2. Relanium 5 mg – charakterystyka produktu leczniczego.

  3. Bieńkowski P., Benzodiazepiny – przegląd podstawowych wskazań do stosowania w psychiatrii, „Psychiatry” 2016; 13, 1: 44–46.

  4. Altamura, Alfredo & Moliterno, Donatella & Paletta, Silvia & Maffini, Michele & Mauri, Massimo & Bareggi, Silvio. (2013). Diazepam Understanding the pharmacokinetics of anxiolytic drugs. Expert opinion on drug metabolism & toxicology. 9.

Opublikowano: 13 czerwca 2025
Aktualizacja: 16 czerwca 2025

Więcej na ten temat