WyleczTo

Elicea – czy to silny psychotrop? Jakie ma skutki uboczne?

20 maja 2025
(pierwsza publikacja: 20 maja 2025)
Katarzyna Wieczorek-Szukała
Katarzyna Wieczorek-Szukała
Katarzyna Wieczorek-Szukała

dr nauk medycznych

Treść napisana przez eksperta

Z danych opublikowanych przez WHO za rok 2021 wynika, że jeszcze kilka lat temu na depresję cierpiało 350 milionów ludzi na świecie. Jest ona drugą przyczyną poważnych problemów ze zdrowiem, zaraz po chorobie niedokrwiennej serca, a nieleczona prowadzi do znaczącego obniżenia komfortu życia, problemów rodzinnych, zawodowych, a niekiedy nawet prób samobójczych. U większości pacjentów rekomenduje się obecnie użycie nowoczesnych leków przeciwdepresyjnych z grupy SNRI (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny) lub SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny). Jednym z najskuteczniejszych leków SSRI jest Elicea. Co to za produkt, jak działa i czy jest bezpieczny?

Elicea – czy to silny psychotrop? Jakie ma skutki uboczne?
Depositphotos

Elicea – co to takiego? Mechanizm działania Elicei

Elicea jest lekiem z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Zawiera substancję czynną o nazwie escitalopram. Jest to biologicznie czynny S-enancjomer citalopramu. Jego mechanizm działania polega na nasilaniu aktywności serotoninergicznej w ośrodkowym układzie nerwowym poprzez selektywne wiązanie się z białkiem transportującym serotoninę (SERT), co skutkuje zahamowaniem wychwytu zwrotnego serotoniny. To niezwykle istotne, ponieważ zaburzenia czynności układu serotoninergicznego często leżą u podłoża depresji.

Escitalopram jest przyjmowany w dawce maksymalnie do 20 mg, niezależnie od posiłków. Zwykle zalecaną dawką leku Elicea jest 10 mg w pojedynczej dawce raz dziennie. Elicea sprzedawana jest pod postacią tabletek powlekanych. W obrocie lek występuje, jako:

  • Elicea 5 mg 28 tabletek,

  • Elicea 10 mg 28 tabletek,

  • Elicea 15 mg 28 tabletek

  • Elicea 20 mg 28 tabletek.

Trzeba pamiętać, że – podobnie jak w przypadku innych leków przeciwdepresyjnych – poprawa samopoczucia pacjenta może nastąpić nawet po kilku tygodniach. Dlatego należy kontynuować stosowanie leku Elicea, nawet jeżeli początkowo pacjent nie zauważa różnicy. U dzieci i młodzieży leku Elicea zazwyczaj się nie stosuje.

Zalecenia do stosowania Elicei

Stosowanie Elicei jest zalecane w przypadku następujących dolegliwości:

  • duże epizody depresyjne,

  • zespoły lęku napadowego z agorafobią lub bez agorafobii,

  • fobia społeczna,

  • zaburzenia lękowe uogólnione,

  • zaburzenia lękowe z napadami lęku,

  • zaburzenia obsesyjno-kompulsywne.

W zależności od reakcji pacjenta oraz rodzaju choroby kurację rozpoczyna się zwykle od 5 lub 10 mg. Pełne efekty przyjmowania Elicei są odczuwalne zwykle po upływie kilku miesięcy. W przypadku fobii społecznej i depresji poprawę samopoczucia pacjenta obserwuje się już po 2-4 tygodniach.

Przeciwwskazania do stosowania Elicei

Stosowanie leku Elicea jest niewskazane w przypadku nadwrażliwości na którąkolwiek z zawartych w nim substancji. Dodatkowo, ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego, nie jest wskazane równoczesne stosowanie Elicei oraz:

  • nieodwracalnych inhibitorów monoaminooksydazy,

  • odwracalnych inhibitorów monoaminooksydazy (w tym nieselektywnych inhibitorów MAO).

Lek Elicea nie powinien być stosowany także u osób ze stwierdzonym wydłużeniem odcinka QT i u pacjentów przyjmujących leki o analogicznym efekcie. Leki obniżające stężenie potasu lub magnezu mogą prowadzić do zaburzeń rytmu serca w połączeniu z escitalopramem.

Elicea a alkohol

Interakcje leku Elicea z alkoholem nie zostały potwierdzone. Podobnie jak w przypadku innych leków psychotropowych, również i w tym przypadku odradza się ich łączenie ze sobą. W szczególności alkohol może zwiększyć negatywną odpowiedź układu nerwowego na escitalopram.

Czy Elicea uzależnia?

Zasadniczo escitalopram nie jest uważany za substancję uzależniającą. W przypadku stosowania leku Elicea niektóre osoby mogą jednak doświadczyć syndromu odstawienia po zakończeniu terapii. Należy skontaktować się z lekarzem, jeżeli objawy nie ustąpią samoczynnie. Objawy po przerwaniu leczenia lekiem Elicea obejmują zazwyczaj uczucie mdłości, drgawki, mgłę mózgową.

Bezpieczeństwo stosowania Elicei

Zwiększoną ostrożność w stosowaniu escitalopramu zaleca się u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat. Zasadniczo SSRI nie są przeznaczone dla tej grupy pacjentów. Jeśli jednak zapadnie decyzja o włączeniu terapii Eliceą, młodego pacjenta należy obserwować ze względu na zwiększone ryzyko prób samobójczych i napadów agresji.

Leczenie zaburzenia lękowego przy pomocy SSRI może przejściowo prowadzić do nasilenia objawów. Dlatego zaleca się rozpoczęcie terapii od małej dawki, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia stanów lękowych. Stosowany w leczeniu depresji escitalopram powinien być ostrożnie dawkowany również pacjentom:

  • ze zdiagnozowaną padaczką,

  • z cukrzycą,

  • ze stwierdzoną manią,

  • z ciężkim zaburzeniem czynności nerek.


Interakcje Elicei z innymi lekami. Z jakimi lekami nie łączyć Elicei?

Przede wszystkim escitalopramu nie należy łączyć z lekami z grupy MAO ze względu na ryzyko zespołu serotoninowego. Nie jest wskazane także łączenie Elicei z lekami wydłużającymi odcinek QT, takimi jak leki przeciwarytmiczne klasy IA i III. Skonsultować trzeba też: leki przeciwpsychotyczne (w tym atypowe leki przeciwpsychotyczne wpływające na czynności płytek krwi), trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, wybrane leki przeciwbakteryjne, leki przeciwmalaryczne i niektóre leki przeciwhistaminowe. Ostrożnie należy kontynuować korzystanie z litu, tryptofanu i leków przeciwzakrzepowych.

Co ciekawe, negatywne objawy escitalopramu mogą wystąpić także w przypadku spożywania ziela dziurawca (zwykle pod postacią wywaru). Niesteroidowe leki przeciwzapalne i kwas acetylosalicylowy przyjmowane wraz z Eliceą niekiedy powodują występowanie krwawień.

Skutki uboczne stosowania Elicei

Przyjmowanie Elicei pociąga za sobą ryzyko wystąpienia wielu negatywnych objawów. Zwykle z największym nasileniem pojawiają się one w pierwszym tygodniu leczenia, a następnie słabną. Wśród działań niepożądanych należy wymienić:

  • zaburzenia widzenia,

  • zwiększenie masy ciała lub zmniejszenie masy ciała,

  • zaburzenia smaku,

  • zaburzenia snu,

  • zaburzenia wzwodu,

  • nieprawidłowe wyniki prób czynnościowych wątroby (zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych),

  • niewłaściwe wydzielanie hormonu ADH (wazopresyny),

  • zaburzenia ruchowe,

  • niedociśnienie ortostatyczne,

  • zaburzenia pracy serca,

  • krwawienie z przewodu pokarmowego.

U pacjentów w podeszłym wieku przyjmujących SSRI i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne obserwuje się zwiększone ryzyko złamań kości, choć zasada działania tego mechanizmu nie została wyjaśniona.

Pomimo licznych skutków ubocznych Elicea jest lekiem, który można uznać za bezpieczny. Badania przeprowadzone w 2014 r. na grupie ponad 700 pacjentów wykazały, że zaledwie 6% spośród nich przerwało terapię ze względu na efekty uboczne. W większości przypadków dolegliwości towarzyszące kuracji mają łagodny przebieg i przemijający charakter.

Escitalopram jest uznawany za skuteczny i bezpieczny lek, który może być stosowany w leczeniu depresji. Z szerokiej grupy leków przeciwdepresyjnych ten związek wyróżnia się relatywnie wąskim spektrum objawów niepożądanych, co czyni go częstym wyborem w praktyce klinicznej.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Kolasa G. i in., Rola agomelatyny i escitalopramu w leczeniu depresji, Lekarz POZ 1/2021;

  2. Charakterystyka Produktu Leczniczego Elicea;

  3. Garnock-Jones KP, McCormack PL. Escitalopram: a review of its use in the management of major depressive disorder in adults. CNS Drugs. 2010 Sep;24(9):769-96;

  4. Oleichik IV, Shishkovskaia TI, Baranov PA. Effectiveness, safety and adherence to therapy with Elicea Q-Tab in real clinical practice. Zh Nevrol Psikhiatr Im S S Korsakova. 2023;123(11. Vyp. 2):46-54.

Opublikowano: 20 maja 2025
Aktualizacja: 20 maja 2025

Więcej na ten temat