Ekstrakt (suchy wyciąg z kwiatostanu lipy) to popularny naturalny produkt leczniczy. Stanowi on składnik wielu preparatów – między innymi herbatek oraz syropów dostępnych bez recepty, stosowanych najczęściej w stanach przeziębienia i grypy. Lipa działa przeciwgorączkowo i napotnie, ale ma także wiele innych właściwości oraz zastosowań.
Ekstrakt z lipy – naturalny i skuteczny sposób na gorączkę i przeziębienie
Kwiat lipy – jakie ma właściwości?
Lipa to długowieczne drzewo liściaste, pospolicie występujące w Europie. Surowcem leczniczym pozyskiwanym z lipy drobnolistnej (Tilia cordata) oraz lipy szerokolistnej (Tilia platyphyllos) jest kwiatostan wraz z szypułką i łuskowatą podsadką (przykwiatkiem). Podsadka to wyróżniający się barwą i kształtem (lancetowaty) listek tworzący tzw. skrzydełko w kwiatostanie lipy. Spełnia ono rolę powabni zwabiającej owady, a ponadto umożliwia rozsiewanie nasion przez wiatr.
Kwiaty lipy zbiera się w okresie kwitnienia rośliny, w suche i słoneczne dni, a następnie poddaje procesowi suszenia w miejscach zacienionych i przewiewnych, w temperaturze nieprzekraczającej 40°C. Sproszkowany po wysuszeniu kwiatostan lipy ma barwę żółtozieloną, jego zapach jest swoisty i słaby (lekko miodowy), a smak słodkawy.
Wyciąg z lipy (Extracta sicca) to zagęszczony preparat roślinny. W tym przypadku otrzymywany jest przez wytrawienie rozdrobnionego kwiatostanu lipy odpowiednim rozpuszczalnikiem – wodą, którą następnie odparowuje się (na drodze suszenia rozpyłowego lub oddestylowania) pod zmniejszonym ciśnieniem, do suchej pozostałości. Ekstrakt z lipy ma więc konsystencję suchego proszku i nie może zawierać więcej niż 5% wody.
Prawidłowo przechowywany w szczelnie zamkniętych naczyniach, wyciąg z lipy wykazuje największą trwałość spośród wszystkich rodzajów wyciągów (płynnych, gęstych i suchych), otrzymywanych z surowców zielarskich. Choć obecnie stracił na znaczeniu jako samodzielna postać leku roślinnego, wciąż stanowi doskonały produkt (proszek lub mikrogranulat) do otrzymywania preparatów złożonych – tabletek i kapsułek oraz wyciągów płynnych i syropów.
Ekstrakt z lipy – sposób na gorączkę, przeziębienie i stany zapalne
- Ekstrakt z lipy stanowi doskonały środek wykorzystywany przede wszystkim w walce z wszelkiego rodzaju infekcjami układu oddechowego, który wspomaga również mechanizmy obronne organizmu.
- Kwiatostan lipy zawiera w swym składzie chemicznym wiele różnych substancji, z których najważniejsze to: olejek eteryczny, flawonoidy (glikozydy kwercetyny i kemferolu), sole mineralne, witaminy C oraz PP.
- Wyciąg z lipy i gorące napary z lipy działają przeciwzapalnie i napotnie (z uwagi na zawartość flawonoidów). Mogą być przyjmowane doustnie, ale także stanowić dodatek do kąpieli. Działają przede wszystkim przeciwzapalnie i napotnie.
- Ekstrakt z lipy działa przeciwgorączkowo. Wskutek nasilenia wydzielania potu przyczynia się do obniżenia podwyższonej temperatury ciała.
- Wyciąg z lipy stosowany jest najczęściej jako lek przeciwgorączkowy w leczeniu objawowym infekcji wirusowych – przeziębień oraz grypy. Jest skutecznym sposobem leczenia stanów zapalnych jamy ustnej.
- Kwiatostan lipy działa ponadto lekko ściągająco, powlekająco, zmiękczająco i osłaniająco na błony śluzowe i skórę. Stąd też wynika jego zastosowanie wewnętrzne w leczeniu suchego kaszlu i bólu gardła.
- Wykazuje działanie ochronne na błony śluzowe przewodu pokarmowego.
- Wyciąg z lipy stosowany miejscowo łagodzi stany zapalne skóry, podrażnienia objawiające się jej pękaniem i świądem.
- Uważa się, że surowiec ten może obniżać ciśnienie krwi, ponieważ zawiera monoterpeny i seskwiterpeny. Jednakże jego wykorzystanie w leczeniu nadciśnienia czy migreny jest marginalne.
- Kwiatostan lipy wykazuje także działanie moczopędne, w związku z tym jego napar może być stosowany także przy schorzeniach dróg moczowych, a ponadto w pewnym stopniu pobudza wydzielanie soku żołądkowego i usprawnia przepływ żółci.
Wyciąg z lipy – na problemy ze snem i w łagodzeniu napięcia nerwowego
Wyciąg z lipy wykazuje działanie uspokajające. Może więc stanowić składnik preparatów ziołowych podawanych w problemach ze snem oraz w nerwicach i nadpobudliwości nerwowej. Wyciąg z lipy jest też składnikiem dodatkowym preparatów złożonych (mieszanek i syropów) stosowanych pomocniczo w leczeniu bezsenności, stanów napięcia i nadmiernej pobudliwości nerwowej oraz łagodzących objawy stresu czy zmęczenia po długotrwałym wysiłku umysłowym.
Wyciąg z lipy stosowany zewnętrznie, jako dodatek do wspomnianych wcześniej kąpieli napotnych, pozwala zrelaksować się i zregenerować naskórek (łagodzenie podrażnień skóry, uelastycznienie i zahamowanie jej łuszczenia), ale w pewnym stopniu wpływa również na zmniejszenie skurczów i napięcia mięśni gładkich (działa rozkurczowo) oraz łagodzi objawy reumatyczne.
Napar na bazie suchego ekstraktu z lipy można wykorzystać także do przygotowania okładów pomocnych zwłaszcza w niwelowaniu obrzęków i cieni wokół oczu oraz łagodzących stany zapalne spojówek i powiek. Natomiast zastosowana na włosy płukanka z wyciągiem z kwiatostanu lipy nada im gładkości i połysku, a ponadto pomoże zahamować powstawanie suchego łupieżu.
Wyciąg z lipy – herbatki, syrop i tabletki
Sproszkowany kwiatostan lipy stanowi składnik wielu mieszanek ziołowych (herbatki instant do zaparzania), dostępnych głównie w aptekach, ale też w sklepach zielarskich.
Znajdziemy go także w innych preparatach złożonych – tabletkach i kapsułkach oraz tabletkach do ssania. Wszystkie wymienione doustne preparaty mają przede wszystkim działanie przeciwgorączkowe i wykrztuśne.
Na bazie suchego wyciągu z lipy sporządza się syropy, szczególnie polecane dla dzieci (już od pierwszego roku życia) w okresie przeziębień i grypy, jak również płyny i krople doustne stosowane wspomagająco (między innymi w stanach zapalnych oskrzeli i gardła).
Ekstrakt z kwiatostanu lipy stanowi również składnik pasty do sporządzania zawiesiny doustnej, która jest wskazana:
- w leczeniu objawów ciężkości nóg i uczucia dyskomfortu, które towarzyszą zakrzepowemu zapaleniu żył lub zespołowi pozakrzepowemu,
- wspomagająco w niewielkich obrzękach pourazowych (stłuczenia, siniaki przy skręceniach i złamaniach).
Monika Pyzio
Farmaceuta
Absolwentka Wydziału Farmacji Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy.
Komentarze i opinie (0)