WyleczTo

Cetix – jakie bakterie zwalcza? Ile można go brać? Dawkowanie, skutki uboczne

8 sierpnia 2025
Maciej Pawłowski
Maciej Pawłowski
Maciej Pawłowski

pediatra, lekarz medycyny rodzinnej

Treść napisana przez eksperta

Cetix to nazwa handlowa antybiotyku cefiksym. Należy on do grupy antybiotyków o nazwie cefalosporyny III generacji, które stosuje się w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie. Zgodnie z ulotką stosowanie leku jest przeciwwskazane, jeśli: występuje nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu lub inne cefalosporyny, czy też miała miejsce wcześniej natychmiastowa i/lub ciężka reakcja nadwrażliwości na penicylinę lub którykolwiek antybiotyk β-laktamowy. Lek Cetix może sporadycznie powodować działania niepożądane – głównie ból brzucha i zaburzenia żołądkowo-jelitowe.

syrop nalewany na łyżeczkę
Depositphotos

Cetix – co to za lek? Czy Cetix to penicylina?

Cetix to nazwa handlowa, natomiast substancją czynną leku jest cefiksym, który należy do grupy cefalosporyn III generacji. Jest to stosunkowo nowy lek, w przeciwieństwie do cefalosporyn I i II generacji. Cefiksym wykazuje działanie bakteriobójcze, jego mechanizm działania polega na hamowaniu biosyntezy ściany komórkowej bakterii. Nie jest to penicylina, chociaż jako cefalosporyna jest to antybiotyk beta-laktamowy, podobny w działaniu do penicylin.

Cetix – wskazania do stosowania

Zgodnie z charakterystyką produktu leczniczego Cetix ma zastosowanie w leczeniu zakażeń bakteryjnych:

Lek nie powinien być stosowany u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy z uwagi na brak badań. Leczenie zwykle trwa 7 dni. U dzieci cefiksym jest stosowany z powodu: odmiedniczkowego zapalenia dróg moczowych, pozaszpitalnego zapalenia płuc i ostrego zapalenia ucha środkowego (1). Skuteczność, bezpieczeństwo, biodostępność, dobry smak oraz łatwy schemat dawkowania sprawiają, że cefiksym jest częstym wybieranym antybiotykiem dla dzieci (2).

Jak działa Cetix?     

Cetix wykazuje działanie bakteriobójcze, a jego sposób działania polega na hamowaniu biosyntezy ściany komórkowej bakterii. Zgodnie z charakterystyką produktu leczniczego, spektrum działania leku Cetix to: Streptococcus pyogenes, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Proteus mirabilis.

Natomiast występują także szczepy bakterii, wśród których może mieć miejsce problem oporności podczas stosowania leku Cetix: Citrobacter freundii, Enterobacter cloacae, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Klebsiella oxytoca, Morganella morgani, Serratia marcescens.

Z kolei bakterie niewrażliwe na Cetix to: Pseudomonas spp., Enterococcus spp., Staphylococcus spp., Streptococcus pneumoniae, Chlamydia spp., Chlamydophila spp., Clostridium difficile, Bacteroides fragilis, Legionella pneumophila, Mycoplasma spp.

W jednej komórce bakteryjnej może współistnieć kilka mechanizmów oporności na antybiotyk. Przykładowo w zależności od nich może wystąpić oporność krzyżowa na kilka lub wszystkie pozostałe antybiotyki β-laktamowe, a także na leki przeciwbakteryjne z innych grup.

Przyjmowany pokarm nie wpływa istotnie na wchłanianie leku Cetix, stężenie maksymalne osiąga po 3–4 godzinach, natomiast z białkami osocza wiąże się w ok. 65%. Cefiksym bardzo dobrze przenika do: płuc, ucha, moczu, żółci, a także przez łożysko i barierę krew–mózg. Nie jest metabolizowany, a ok. 10–20% dawki jest w ciągu doby wydalane przez nerki w niezmienionej formie.

Przyjmowanie leku Cetix – dawkowanie

Zgodnie z charakterystyką produktu leczniczego dawkowanie preparatu Cetix wynosi o dorosłych i dzieci w wieku ponad 12 lat: 400 mg raz na dobę lub 200 mg 2 razy na dobę. U dzieci poniżej 12. roku życia dawkowanie wynosi 8 mg/kg masy ciała na dobę w jednej lub dwóch dawkach, u dzieci i dorosłych, gdzie czynność nerek jest upośledzona z klirensem kreatyniny < 20 ml/min/1,73 m2 powierzchni ciała oraz w przypadku stosowania dializ, nie powinno się przekraczać dawki 200 mg raz na dobę. Dawkowanie zależy także od ciężkości zakażenia – pacjent stosuje dawki maksymalne w przypadku ciężkiego zakażenia. Lek należy przyjmować przed posiłkiem lub w jego trakcie, a leczenie trwa zwykle 7 dni.

Cetix – przeciwwskazania. Z czym nie łączyć tego leku?

Zgodnie z ulotką przeciwwskazaniem do stosowania leku Cetix jest ciężka reakcja alergiczna lub wstrząs anafilaktyczny po podaniu cefiksymu lub innego z tej grupy antybiotyków (innych cefalosporyn lub antybiotyków beta-laktamowych). Jeśli chodzi o interakcje, to w szczególności należy powiedzieć lekarzowi, jeśli przyjmuje się: leki przeciwzakrzepowe (Cetix powoduje zaburzenia krzepnięcia krwi), nifedypinę (stosowaną w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi) i leki moczopędne. Stosowanie leku Cetix z silnie działającymi diuretykami zwiększa ryzyko zaburzenia czynności nerek. Z kolei nifedypina może zwiększać dostępność biologiczną cefiksymu do 70%. Lek Cetix nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.

Cetix – skutki uboczne

Preparat jest bezpieczny i działania niepożądane występują rzadko. Po podaniu leku u niektórych pacjentów mogą się pojawić: ból brzucha i biegunka, ból głowy, nieprawidłowości w wynikach badań krwi (zwiększenie liczby płytek krwi, zmniejszenie liczby krwinek białych zwanych neutrofilami, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych i parametrów nerkowych). Rzadko pojawiają się reakcja alergiczna czy wysypka skórna.

Opisano pojedyncze przypadki, gdzie wystąpił zespół nadwrażliwości lekowej (zespół Stevensa i Johnsona) – ciężka reakcja alergiczna wymagająca hospitalizacji. Bardzo rzadko zdarza się też zapalenie błony śluzowej czy rzekomobłoniaste zapalenie jelit. W przypadku gdy wystąpią ciężkie reakcje skórne, należy zaprzestać stosowania leku Cetix i zasięgnać porady lekarza lub farmaceuty oraz zastosować odpowiednie leczenie. Zaprzestanie stosowania leku należy skonsultować z lekarzem.

Cetix – cena

Lek występuje w postaci granulatu do sporządzania zawiesiny doustnej lub tabletek powlekanych. Granulat jest dostępny w butelce 60 lub 100 ml, natomiast tabletki powlekane w dawce 400 mg. Lek wydawany jest wyłącznie na receptę lekarza. Jest przepisywany jedynie z pełną odpłatnością. Granulat do sporządzania zawiesiny doustnej 60 ml kosztuje ok. 35 złotych, butelka 100 ml to wydatek rzędu 58 złotych, z kolei Cetix 400 mg tabletki kosztuje ok. 49 złotych.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.  Więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści znajdziesz w Polityce Redakcyjnej Wylecz.to.

  1. Wasilewska A (ed). Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej (PTNFD) dotyczące postępowania z dzieckiem z zakażeniem układu moczowego. PTNFD, Białystok 2021.
  2. Sybilski , A. J., & Kudan, M. (2022). Cefiksym – doustna cefalosporyna III generacji dla dzieci. „Medycyna Faktów”, 15(3(56), 330–332.

Więcej na ten temat