loader loader

Mąka owsiana – właściwości odżywcze, zastosowanie

Mąka owsiana uważana jest za zdrowszy zamiennik mąki pszennej. Ma wysoką gęstość odżywczą. Nie ma w niej glutenu, więc może by spożywana przez osoby na diecie bezglutenowej. Nasiona owsa wykazują właściwości antyseptyczne, uspokajające, moczopędne, a także zmiękczające skórę. Jakie wartości odżywcze i zastosowanie w kuchni ma mąka owsiana?

  • 4.9
  • 8
  • 2

Owies – co to za zboże?

Od najdawniejszych czasów owies stanowił jeden z podstawowych składników codziennej diety. Uważano, iż zboże to posiada cenne wartości odżywcze, jak również właściwości lecznicze.

Owies to roślina z rodziny wiechlinowatych, która liczy około 35 gatunków. W Polsce największą popularność zyskał owies zwyczajny (Avena sativa). Jest to roczna roślina, której owocem jest złote ziarno kształtem przypominające wrzeciono.

Warto dodać, iż Polska jest jednym z największych producentów owsa zwyczajnego na świecie. Uprawiany jest głównie owies jary, którego zbiór ziarna przypada pod koniec lipca lub na początku sierpnia.

Owies ma ogromne znaczenie dla gospodarki, produkuje się z niego pasze dla zwierząt. Z jego ziaren wytwarza na jest mąka owsiana, kasza, płatki owisane, otręby, a także kakao owsiane. Największą popularnością cieszą się płatki owsiane, gdyż owsianka na śniadanie jest zalecana dla zdrowia i urody i jest śniadaniem bardzo popularnym.

Przeczytaj: Dieta owsiana – czy warto ja stosować?

Czy mąka owsiana zawiera gluten?

Ziarna owsa nie zawierają glutenu. Jednak istnieje ryzyko zanieczyszczenia go tym białkiem w wyniku kontaktu z innymi rodzajami zbóż. Pomimo tego, że mąka owsiana nie zawiera glutenu nie zaleca się spożywania jej osobom chorym na celiakię. Chodzi nie tylko o możliwość zanieczyszczenia, którą wspomniano powyżej. Wiele osób chorujących na celiakię ma również problemy z tolerancją innego zbożowego białka, aweniny. Stąd akurat owies spośród zbóż bezglutenowych jest niewskazany.

Jest jednak wiele osób, które nie mają celiakii, ale ograniczają spożycie glutenu z innych przyczyn. W przypadku alergii na gluten czy lekkiej nietolerancji pokarmowej spożywanie mąki owsianej nie jest przeciwwskazane. Pieczywo owsiane i płatki owsiane są dobrym zamiennikiem pszenicy.

Sprawdź również: Dlaczego warto jeść płatki owsiane na śniadanie?

Wartość odżywcza mąki owsianej

Mąka owsiana posiada wartości odżywcze takie jak ziarno owsa, gdyż z niego została wytworzona. Owies jest źródłem białka, węglowodanów, tłuszczów (3 razy więcej niż u innych zbóż chlebowych), błonnika pokarmowego, saponin, alkaloidów, flawonoidów, związków steroidowych oraz karotenu. Zawiera też witaminy z grupy B (B1, B2, B6) witaminy: D, E, K, kwas foliowy, a także minerały: jak wapń, magnez, żelazo, fosfor, cynk. w produkcie obecne też są śladowe ilości krzemu, sodu, potasu.

Czytaj również: Dieta jogurtowa – na czym polega? Zasady, efekty, jadłospis

Mąka owsiana: nienasycone kwasy tłuszczowe:

Tłuszcz owsiany bogaty jest w nienasycone kwasy tłuszczowe, które stanowią około 80% wszystkich kwasów. Tłuszcz zbożowy zawiera:

  • kwas linolowy (ok. 40%)
  • kwasu oleinowy (ok. 35 %)
  • kwas palmitynowy (ok. 20%).

Bogaty skład aminokwasowy, zwłaszcza zawartość aminokwasów egzogennych, dodatkowo podnosi wartość zdrowotną owsa.

Ile kalorii ma mąka owsiana? Mąka owsiana a odchudzanie

Mąka owsiana jest grubsza i bardziej ziarnista niż mąka pszenna. Charakteryzuje się lekko orzechowym smakiem. Indeks glikemiczny tego produktu jest dość niski – IG 40. Wartość energetyczna w 100 g produktu wynosi ok. 351 kcal. Mąka owsiana jest zatem nieco bardziej kaloryczna niż mąka z pszenicy. Ma jednak o wiele więcej wartości odżywczych i niższy indeks glikemiczny. Dlatego pomimo nieco wyższej kaloryczności warto zastąpić chociaż część mąki pszennej w wypiekach mąką owsianą.

Mąka owsiana jest grubsza, bardziej ziarnista niż mąka pszenna. Charakteryzuje się ona lekko orzechowym smakiem. Indeks glikemiczny tego produktu jest dość niski - IG 40. Wartość energetyczna w 100 g produktu wynosi ok. 351 kcal.

Właściwości prozdrowotne mąki owsianej

Owies, jak również produkty z niego wytworzone ( np. mąka owsiana) zawiera skrobię, która korzystnie wpływa na funkcjonowanie jelit. Zmienia ona czas pasażu treści pokarmowej – przyspiesza wchłanianie składników pokarmowych, reguluje trawienie, jak również wpływa na wydzielanie hormonów. Skrobia przeciwdziała też m.in. zakażeniu czy zapaleniu jelita grubego.

Błonnik pokarmowy odgrywa znaczącą rolę w zaburzeniach gospodarki lipidowej (m.in. obniża stężenie cholesterolu), zwalnia też proces wchłaniania glukozy do krwi. Składnik ten korzystnie wpływa na perystaltykę jelit, chroni m.in. przed zaparciami, polipami, a także chorobami nowotworowymi. Błonnik daje uczucie sytości, dlatego też zalecany jest w dietach odchudzających.

Mąka owsiana w diecie cukrzycowej

Niski indeks glikemiczny mąki owsianej zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy. Owies korzystnie wpływa na stabilizację poziomu cukru we krwi, dlatego też jest często polecany w diecie diabetyków. Ponadto wysoka zawartość błonnika i beta-glukanu, jaki posiada mąka owsiana, opóźnia spadek poziomu glukozy krwi przed posiłkiem, a także spowalnia jego wzrost po zjedzeniu dania.

W tłuszczach owsa stwierdzono obecność przeciwutleniaczy, m.in. związków polifenolowych, (m.in. kwas ferulowy i kawowy). Niwelują one negatywne skutki działania wolnych rodników na organizm.

Mąka owsiana a układ krążenia

Mąka owsiana w diecie korzystnie wpływa także na pracę serca i funkcjonowanie układu krwionośnego (m.in. przyczyniać się także do zmniejszenia ciśnienia krwi). Mąka owsiana ma udowodniony badaniami pozytywny wpływ na ludzki układ krążenia. Uważa się, że spożywanie maki owsianej w codziennej diecie może zapobiegać poważnym schorzeniami układu krążenia: chorobą wieńcową i zawałem serca. Dzieje się to przede wszystkim za sprawą beta-glukanu (jest to błonnik rozpuszczalny w wodzie). Błonnik ten działa w jelitach blokując częściowo wchłanianie niektórych tłuszczów, co ma wpływ na obecność "złego" cholesterolu we krwi. to właśnie ten cholesterol tworzy blaszki miażdżycowe w naczyniach krwionośnych.

Mąka owsiana a układ nerwowy

Mąka owsiana pozytywnie wpływa na pamięć, koncentrację i jakość snu. Dzięki cennym składnikom, w tym witaminom i solom mineralnym, a przede wszystkim dzięki magnezowi i witaminom z gruby B zwiększania sprawność fizyczną i umysłową. Wspiera też pracę układu nerwowego. Przewlekłe zmęczenie, rozdrażnienie, a nawet stany depresyjne to momenty, kiedy warto wesprzeć się wartościową dietą. Obecność wypieków z pełnoziarnistej maki owsianej a także po prostu owsianki z pewnością dobrze wpłynie na kondycję psychiczną i umysłową.

Owsianka lub wypieki z pełnoziarnistej mąki owsianej to idealny składnik diety dla uczniów, osób pracujących umysłowo, sportowców, a także przyszłych mam.

W Tradycyjnej Medycynie Chińskiej od dawna poleca się owies przy leczeniu nadciśnienia, nadmiernej potliwości, biegunki i hemoroidów.

Mąka owsiana w kuchni

Owies jest zbożem, które znalazło szerokie zastosowanie niemalże w każdej kuchni. Z ziaren owsa wytwarza się owsa mąkę owsianą, kaszę, płatki, otręby, a także zdrowe kakao owsiane. Największą popularnością cieszą się płatki owsiane, gdyż owsianka na śniadanie jest zalecana dla zdrowia i urody.

Mąka osiana również znalazła zastosowanie w kuchni. Można z niej upiec pyszne pieczywo- chleby, bułki, a także różne ciastka i batoniki bezglutenowe. Na śniadanie można przygotować racuchy z jabłkami na kefirze z mąka owsianą. Może ona także być składnikiem naleśników, omletów, gofrów czy babeczek.

Mąka owsiana jest także doskonałym zagęstnikiem do zup, sosów i gulaszy. Jest to produkt spożywczy, z którego warto przyrządzać zdrowe i smaczne potrawy.

Gdzie kupić mąkę owsianą (1 kg)?

Mąkę owsianą można kupić w każdym sklepie spożywczym, zarówno stacjonarnym jak również internetowym. Cena mąki owsianej jest wyższa niż mąki pszennej. Za 1 kg tej mąki trzeba zapłacić ok. 5 - 13 zł, w zależności od rodzaju mąki i firmy produkującej ten produkt spożywczy.

Mąka owsiana produkowana jest zazwyczaj z pełnych ziaren owsa, otrąb i zarodków. Jeśli chcemy w domu wyprodukować mąkę owsianą należy zemleć płatki owsiane. Taką mąkę należy jednak przechowywać w suchym i chłodnym miejscu. Mąka z płatków owsianych będzie miała inna konsystencje niż kupiona w sklepie.

Mąka owsiana, a także płatki owsiane jest wartościowym produktem spożywczym. Ze względu na jej dobroczynne działanie na organizm należy ją włączyć do codziennej diety, by zapewnić organizmowi cenne składniki odżywcze o działaniu prozdrowotnym.

Czy z maki owsianej można upiec chleb lub ciasto?

W przypadku wielu przepisów można zamienić mąkę pszenną na owiana. dotyczy to przede wszystkim ciast tzw. ucieranych (z proszkiem do pieczenia, bez drożdży, bez ubijania piany z białej jaj). Popularny przepis na ciasto jogurtowe z owocami doskonale wychodzi w wersji owsianej z dodatkiem cynamonu i jabłek. stanowi wówczas fit przekąskę, która syci na długo. w sieci znajdziemy również wiele przepisów na chleb owsiany. Większym ryzykiem obarczone są próby wypieków drożdżowych oraz placków i naleśników. Mąka owsiana jest dość kleista i ciężka i do tego typu

Bibliografia

 
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.


  1. Gibiński M., Gumul D., Korus J., Prozdrowotne właściwości owsa i produktów owsianych, „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość”, 2005, 4(45),
  2. Gąsiorowski H., Wartość fizjologiczno-żywieniowa owsa, „Przegląd zbożowo-młynarski”, 2003, 47,
  3. Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D., „Dietoterapia”, PZWL, Warszawa 2014.
Opublikowano: ; aktualizacja: 24.01.2022

Oceń:
4.9

Agnieszka Bożek

Agnieszka Bożek

Dietetyczka

Dietetyk, autorka bloga Strefa Zdrowego Żywienia oraz tekstów publikowanych w czasopismach i na portalach internetowych. Miłośniczka zdrowego stylu życia i natury. Uważa, że odpowiednio dobrana dieta może być lekarstwem na wiele dolegliwości. Doświadczeniem i wiedzą dzieli się z innymi – edukuje na temat zdrowego odżywiania i pomaga wdrażać zdrowe nawyki żywieniowe. Na bieżąco poszerza swoją wiedzę, uczestnicząc w licznych szkoleniach.

Komentarze i opinie (2)


To ile dokładnie wynosi indeks glikemiczny mąki owsianej?

Bardzo dobre informacje na tematy owsiane.

Może zainteresuje cię

Polisomnografia (badanie snu) – co to jest i na czym polega? Wskazania, przebieg, wyniki, cena

 

Jajniki – budowa, funkcje, choroby jajników

 

Cukier inwertowany – co to jest, zastosowanie, produkcja, szkodliwość

 

Olej z orzechów włoskich – właściwości, zastosowanie, gdzie kupić?

 

Odchody połogowe – czym są i jak wyglądają? Kolor i zapach odchodów poporodowych

 

Rodzaje masażu – jakie są?

 

Glukozamina – co to jest? Właściwości, działanie, zastosowanie, wskazania i przeciwwskazania, skutki uboczne

 

Mirakulina – właściwości, działanie i zastosowanie