Wierzbownica drobnokwiatowa – uprawa i charakterystyka
Wierzbownica (Epilobium parviflorum Schreb.) to roślina zielna należąca do rodziny wiesiołkowatych. Naturalnie spotkać ją można na terenach całej Europy, części Azji czy północno-zachodniej Afryki. W Polsce uznawana jest za gatunek pospolity. Wiele osób zastanawia się jak wygląda wierzbownica drobnokwiatowa. Łodyga tej rośliny dorasta do wysokości nawet 60–80 cm. Wznosi się i rozgałęzia w górnej części. Liście wierzbownicy są wąskie, lancetowate i słabo ząbkowane.
Kwitnienie tej rośliny przypada na okres od czerwca do września. Jej kwiaty mają barwę liliową lub jasnopurpurową. Owocem wierzbownicy jest nibyzalążnia, która rozwija się w czterokanciastą torebkę. W jej wnętrzu znajdują się nasiona. W stanie dzikim spotkać ją można w szuwarach, zaroślach nad rzekami, rowach, brzegach wód stojących i płynących oraz na podmokłych duktach leśnych.
Jest to roślina preferująca glebę żyzną i gliniastą. Wyrasta na stanowiskach słonecznych lub półcienistych. Podłoże, na którym wzrasta musi być odpowiednio wilgotne. Rozmnaża się ją przez podział rośliny po kwitnieniu lub wysiew nasion w okresie wiosny. Pierwsze wzmianki o właściwościach leczniczych wierzbownicy drobnokwiatowej pochodzą z 1880 roku. W medycynie ludowej ziele tej rośliny znalazło szerokie zastosowanie.
Wierzbownica drobnokwiatowa – działanie
Wierzbownica drobnokwiatowa działanie lecznicze zawdzięcza licznym substancjom bioaktywnym występującym w jej zielu. Do związków chemicznych o szczególnie istotnym działaniu prozdrowotnym, obecnych w tej roślinie zaliczamy:
- fitosterole,
- kwas linolenowy,
- kwas arachidonowy,
- kwas arachidowy,
- kwas olejowy,
- kwas palmitynowy,
- kwas stearynowy,
- flawonoidy i ich pochodne glikozydowe, m.in. kwercetyna, mirycetyna,
- taniny.
Wymienione bioskładniki wykazują stosunkowo szerokie działanie. Występują zarówno w głównym surowcu fitoterapeutycznym, jakim jest ziele, jak i w nasionach. Warto poznać ich właściwości.
Właściwości wierzbownicy drobnokwiatowej
Wierzbownica drobnokwiatowa działanie ma wielokierunkowe. Medycyna ludowa używała jej do leczenia licznych dolegliwości, stosując zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Na szczególną uwagę zasługują właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze biozwiązków z tej rośliny. Potwierdzono m.in. aktywność suchego wodnego wyciągu wierzbownicy drobnokwiatowej na dermatofity z gatunku Trichophyton mentagrophytes.
Czyni to z tej rośliny doskonały dodatek do stosowanych zewnętrznie maści, kremów, toników czy płynów używanych w leczeniu grzybic m.in. paznokci czy skóry, powodowanych przez ten drobnoustrój. Wierzbownica drobnokwiatowa efekty daje również w postaci stymulacji układu odpornościowego. Wykazuje właściwości przeciwnowotworowe. Działa również przeciwzapalnie, moczopędnie oraz odtruwająco.
Zastosowanie wierzbownicy drobnokwiatowej
Wyciągi z tej rośliny znajdują szerokie zastosowanie w leczeniu różnych chorób skóry. Wierzbownica drobnokwiatowa na trądzik, wypryski czy łuszczycę była wykorzystywana już w medycynie ludowej. Gatunek ten może być również pomocny w łagodzeniu dermatoz, pokrzywki, łojotoku, łojotokowego zapalenia skóry czy ropnego zapalenia mieszków włosowych. Ziele wierzbownicy drobnokwiatowej sprawdza się jako środek wspomagający leczenie łupieżu. Wierzbownica drobnokwiatowa włosy pozostawia błyszczące i w dobrej kondycji po płukaniu.
Podanie jej pod postacią wyciągów wewnętrznie powoduje zwiększanie wydzielania moczu. Stosuje się ją m.in. w przypadku infekcji układu moczowego u mężczyzn oraz kobiet. Wykorzystywana bywa także w leczeniu kamicy nerkowej. Wierzbownica drobnokwiatowa jest szczególnie przydatnym ziołem na prawidłowe funkcjonowanie prostaty. Istnieje wiele prac naukowych dotyczących tego tematu. Jedno z badań, przeprowadzone przez Ducreya i wsp., wykazało wpływ dwóch wielopierścieniowych związków chemicznych z grupy elagotanin na aktywność enzymów, mających istotne znaczenie w etiologii łagodnego rozrostu gruczołu krokowego – 5-alfa-reduktazy i aromatazy. Duży wpływ w tym kontekście ma również działanie przeciwzapalne składników ziela wierzbownicy drobnokwiatowej.
Kolejnym interesującym zagadnieniem jest wierzbownica drobnokwiatowa a testosteron. Ziele tej rośliny stosowane jest bowiem w leczeniu chorób wywołanych nadmiarem androgenów. Pomocniczo podaje się je w dolegliwościach takich jak łysienie androgenowe czy zaburzeniach miesiączkowania. Wierzbownica drobnokwiatowa do picia bywa również podawana m.in. w przypadku moczenia nocnego, w bólach i zawrotach głowy, chorobach alergicznych.
Zewnętrznie stosuje się ją także na trudno gojące się rany. Do nabycia w aptekach i sklepach zielarskich jest wierzbownica drobnokwiatowa ziele suszone. Sporządzać z niej można m.in. napary. Herbata charakteryzuje się ciekawym ziołowym smakiem. Można również zakupić produkt wierzbownica drobnokwiatowa tabletki i mieszanki z udziałem tego zioła.
Wierzbownica drobnokwiatowa – przeciwwskazania i skutki uboczne
Wierzbownica drobnokwiatowa przeciwwskazania ma ograniczone do alergii na to zioło, ciąży oraz karmienia piersią. Wynika to z braku danych na temat możliwego wpływu związków zawartych w wierzbownicy drobnokwiatowej na płód oraz proces laktacji. Wierzbownica skutki uboczne może dawać w postaci zmiany długości cyklu menstruacyjnego – ze względy na wpływ na gospodarkę hormonalną. Jeśli mamy wątpliwości czy możemy stosować to zioło w przypadku określonych chorób przewlekłych, zawsze warto decyzję skonsultować z lekarzem specjalistą.
