Kalina koralowa – co to jest?
Kalina jest krzewem zaliczanym do rodziny piżmaczkowatych. Występuje w Europie, południowo-zachodniej Azji, Ameryce Północnej i na Dalekim Wschodzie. W Polsce porasta pospolicie prawie cały teren kraju. Jest rośliną o bogatej symbolice. Stanowiła częsty motyw pieśni ludowych; kojarzona była też z niewinnością i młodością.
Roślina ta dorasta na wysokość kilku metrów, a jej niesymetryczną, luźną koronę tworzą giętkie pędy. Łodyga kaliny pokryta jest korą szarą, która stanowi surowiec farmaceutyczny. Korzeń palowy natomiast, silnie rozgałęziony, tworzy płaski, silnie rozwinięty system w glebie. Kwitnienie kaliny przypada na okres od maja do lipca. Jej kwiaty są drobne, białe i zebrane w baldachogrona.
Owoce kaliny dojrzewają na przełomie sierpnia i września i pozostają na jej koronie przez kilka miesięcy. Mają charakterystyczną, intensywnie czerwoną barwę, kulisty kształt i jedną pestkę w środku. Naturalnie kalina preferuje gleby próchnicze, żyzne, wilgotne. Można spotkać ją w lasach, zaroślach, na brzegach rzek, jezior. Jest odporna na mrozy, nie przeszkadza jej również zanieczyszczenie powietrza, zasolenie czy zacienienie.
Przez pewien okres była objęta częściową ochroną gatunkową ze względu na swoją niegdyś wysoką popularność jako roślina lecznicza. Obecnie nie można zbierać jej owoców, kory, liści na terenach parków narodowych czy rezerwatów przyrody.
Jej właściwości prozdrowotne znane były już w średniowieczu. Obecnie kalina ponownie zyskuje coraz więcej uznania jako cenny surowiec farmaceutyczny.
Kalina – właściwości
Kalina koralowa właściwości swe zawdzięcza obecnym w jej korze, liściach i kwiatach aktywnym związkom chemicznym, takim jak:
- flawonoidy, np. kemferol, kwercetyna, astragalina,
- olejek eteryczny,
- gorycze,
- fitosterole,
- kumarynowce,
- garbniki,
- triterpeny,
- alkohole fenolowe,
- fenolokwasy,
- kwas mrówkowy,
- kwas walerianowy.
Znajdziemy w niej także błonnik rozpuszczalny w wodzie oraz żywice. Owoce kaliny zasobne są w saponiny, cukry i garbniki. To te ostatnie substancje zapewniają im specyficzny smak, który sprawia, że nie stanowią one atrakcyjnego pożywienia dla ptaków oraz popularnego surowca do produkcji przetworów.
Kalina właściwości posiada stosunkowo szerokie. Działa rozluźniająco na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i mięśnie macicy. Stosuje się ją m.in. w przypadku bolesnych menstruacji, skłonności do poronień oraz niekiedy podczas menopauzy. Ma również właściwości przeciwkrwotoczne, uszczelniające naczynia krwionośne i przeciwwysiękowe. Poleca się ją pacjentom z żylakami odbytu czy kończyn dolnych.
Wykorzystuje się także jej działanie przeciwzapalne i hipotensyjne, czyli obniżające ciśnienie tętnicze krwi. Roślina ta działa też lekko uspokajająco. Pobudza diurezę, czyli powstawanie moczu, co ułatwia odtruwanie organizmu. Uczestniczy tym samym w zapobieganiu występowania obrzęków.
Kalina koralowa – zastosowanie
Karolina koralowa zastosowanie znajduje przede wszystkim w fitoterapii. Można z jej surowców sporządzać napary, odwary czy wina. Nalewka z kaliny jest bardzo popularnym sposobem przetwarzania kory oraz owoców tej rośliny. Wskazaniami do jej zastosowania będą m.in. bolesne menstruacje, chęć poprawy kondycji naczyń krwionośnych czy nadciśnienie.
Kwiat kaliny podaje się pomocniczo pod postacią odwaru – w celu poprawy trawienia. Przy odrobinie zaangażowania można także sporządzić syrop z kaliny. Jej owoce mają wysoki potencjał antyoksydacyjny.
Roślina ta to jednak także gatunek ozdobny. Owoc kaliny charakteryzuje się piękną szkarłatnoczerwoną barwą. Długo utrzymuje się na krzewie, co sprawia, że uatrakcyjnia ogród czy park w okresie jesieni. Pozyskuje się także z niego barwnik, który można stosować m.in. w przemyśle włókienniczym. Warto wiedzieć, że kalina to roślina jadalna. Jej owoce po odpowiedniej obróbce mogą służyć do przygotowywania przetworów lub napojów.
Kalina koralowa – przetwory
Owoce kaliny koralowej są jadalne. Jednak niepoddane obróbce mają właściwości słabo trujące. Zaleca się, aby przed przetworzeniem zamrozić je albo zastosować w ich przypadku wysoką temperaturę. Można z nich sporządzać konfitury, galaretki, kisiele, syropy czy kompoty. Dzięki wysokiej zawartości pektyn uznaje się je za dobry składnik przetworów galaretujących.
Należy jednak wiedzieć, że ze względu na bardzo specyficzny smak nie cieszą się one dużą popularnością. W niektórych regionach świata soku z kaliny używa się jako surowca do pozyskiwania octu.
Kalina koralowa – cena i gdzie kupić?
Kalina właściwości swe zawdzięcza dużej zawartości związków bioaktywnych znajdujących się w różnych częściach tej rośliny. Kora kaliny oraz owoc po wysuszeniu dostępne są w sprzedaży w sklepach zielarskich, ze zdrową żywnością oraz w aptekach. Można przygotowywać je na wiele sposobów. Najczęściej podaje się je jako napar, odwar, ale też pod postacią nalewek. Cena nie jest zbyt wysoka – za 50 g suszonej kory zapłacimy około 5 złotych. Opakowanie 100 g suszonych owoców to koszt rzędu około 9 złotych.
