W okresie jesienno-zimowym wyraźnie wzrasta liczba zachorowań na różnego rodzaju infekcje. Częściej diagnozowane są infekcje pochodzenia wirusowego. Ich przebieg jest jednak łagodniejszy, a leczenie objawowe i przeciwwirusowe. Z kolei zakażenia bakteryjne mają wyraźnie cięższy przebieg, zwykle towarzyszy im wysoka gorączka. Antybiotyki stosuje się tylko wtedy, gdy przyczyną zachorowania są bakterie. Nie są one skuteczne w przypadku infekcji wirusowych.
Jak leczyć infekcję wirusową, a jak bakteryjną? Czy są różnice?
Jak odróżnić infekcję wirusową od bakteryjnej?
Odróżnienie infekcji wirusowej od bakteryjnej ma kluczowe znaczenie w przypadku doboru leczenia infekcji. Zakażenia bakteryjne mają z reguły cięższy przebieg i trwają dłużej. Częściej jednak diagnozuje się infekcje wirusowe. Jedną z nich jest przeziębienie.
Typowe objawy infekcji wirusowej to:
- uczucie ogólnego rozbicia i osłabienia (zwiastuje początek infekcji),
- gorączka, która nie przekracza 38°C lub stan podgorączkowy,
- kaszel, najczęściej suchy,
- ból gardła, uczucie drapania w gardle,
- dreszcze,
- wodnisty i bezbarwny katar.
Infekcja bakteryjna pojawia się nagle. Objawy zakażenia bakteryjnego są bardziej nasilone, szczególnie u dzieci. Gorączka jest wysoka. Wydzielina z nosa przybiera kolor żółto-zielony. Kaszel staje się produktywny, pacjent odkrztusza wydzielinę. Infekcja wirusowa może być leczona w domu, ma tendencję do samoograniczania się. Bakteryjne zakażenie wymaga już zastosowania antybiotyku. Podanie go przy infekcji wirusowej jest bezcelowe.
Jak leczyć infekcje wirusowe?
Leczenie infekcji wirusowych składa się z dwóch elementów – leczenia objawowego oraz zwalczania wirusów i podnoszenia odporności.
Jeśli objawy, które zgłasza pacjent, wywiad i badanie fizykalne wskazują na infekcję wirusową, w pierwszej kolejności wskazane jest podjęcie leczenia objawowego. Polega ono na zwalczaniu gorączki, bólu gardła, bólu głowy, leczenia kaszlu.
Oprócz leczenia objawowego powinno się wdrożyć leczenie przeciwwirusowe. Zarówno dzieci, jak i dorośli powinni przyjmować leki przeciwwirusowe dostępne bez recepty. Jednym z nich jest pranobeks inozyny (występuje pod nazwą handlową Neosine lub Groprinosin). Lek na wirusy dostępny jest dla dorosłych w postaci tabletek, a dla dzieci w syropie. Nie tylko zwalcza wirusy, ale także zapobiega podobnym infekcjom w przyszłości i podnosi odporność.
By skutecznie leczyć infekcję wirusową, należy zastosować:
- leki przeciwgorączkowe,
- leki przeciwbólowe,
- leki przeciwzapalne,
- płukanie gardła roztworem soli fizjologicznej,
- tabletki do ssania na ból gardła,
- syropy wykrztuśne (na mokry kaszel) lub przeciwkaszlowe (na suchy kaszel),
- witaminę C,
- spraye z wodą morską do nosa,
- zioła – wyciągi z tymianku, z podbiału, sok z czarnego bzu.
Kiedy nie wolno stosować antybiotyku?
W przypadku stwierdzenia infekcji wirusowej nie należy stosować antybiotyku. Priorytetem jest leczenie objawowe. Antybiotyki należy podawać dopiero w przypadku rozwinięcia się infekcji bakteryjnej (mogą się zdarzyć nadkażenia bakteryjne).
Jeśli pacjent nadużywa stosowania antybiotyków (na zwykłe infekcje wirusowe), w przyszłości może się okazać, że nie ma dla niego leczenia, ponieważ poprzez takie działanie wytwarzają się bakterie lekooporne. Pomimo wielu akcji i kampanii w środkach masowego przekazu (ale i propagowania takich informacji przez służbę zdrowia), wielu pacjentów lekceważy tę sytuację, która w przyszłości może stać się niebezpieczna dla ich zdrowia. W sytuacji, gdy będą potrzebowali podania skutecznego antybiotyku, może okazać się, że nie będzie on działał.
Jak leczyć infekcje bakteryjne?
Infekcje bakteryjne, w przeciwieństwie do wirusowych, leczy się przy pomocy antybiotyku. Anginę paciorkowcową (tak nazywa się infekcję dróg oddechowych wywołaną przez bakterie Streptococcus) należy leczyć antybiotykami z grupy penicylin. Przy stosowaniu antybiotyków nie można zapomnieć o leczeniu osłonowym. Polega ono na doustnym przyjmowaniu probiotyku, który chroni florę bakteryjną układu pokarmowego, co z kolei chroni przed rozwojem grzybicy przewodu pokarmowego.
Najczęściej lekarz dokonuje wyboru antybiotyku w oparciu o doświadczenie oraz ocenę objawów. Bierze pod uwagę aktualne trendy, które wskazują, jakie bakterie najczęściej powodują zakażenia.
Bywa, że specjaliści decydują się skorzystać ze specjalnych testów wykrywających określone drobnoustroje – np. paciorkowce w zapaleniu migdałków czy też bakterię Legionella pneumophila wywołującą ciężkie zapalenia płuc.
Ważnym aspektem przy antybiotykoterapii jest stosowanie się do zaleceń lekarza – tzn. przyjmowanie ich przez odpowiedni okres oraz o wskazanych przez lekarza porach.
Jakie powikłania może dawać infekcja bakteryjna?
Jeśli zlekceważy się objawy infekcji bakteryjnej i nie wprowadzi odpowiedniej farmakoterapii, można doprowadzić do wystąpienia wielu groźnych powikłań.
Do najważniejszych należą:
- gorączka reumatyczna,
- ostre kłębuszkowe zapalenie nerek,
- zapalenie ucha środkowego,
- zapalenie płuc,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- zapalenie zatok przynosowych,
- ropnie okołomigdałkowe,
- infekcyjne zapalenie wsierdzia,
- zapalenie wyrostka sutkowatego.
Gabriela Gajewska
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Aktualnie odbywa staż podyplomowy w Szpitalu Miejskim w Siemianowicach Śląskich.
Komentarze i opinie (0)