Neurolog – czym się zajmuje, co leczy?

Czym się zajmuje lekarz neurolog?

Neurolog zajmuje się udzielaniem porad z zakresu profilaktyki schorzeń neurologicznych, diagnozowaniem chorób obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego oraz ich leczeniem.

Neurolog zadaje pytania, bada czynności układu nerwowego, a także dokładnie obserwuje reakcje pacjenta. Na podstawie zebranych informacji kieruje pacjenta na dodatkowe badania lub wdraża i prowadzi odpowiednie leczenie.

Na układ nerwowy człowieka składają się: ośrodkowy układ nerwowy, czyli mózg i rdzeń kręgowy, a także obwodowy układ nerwowy, w skład którego wchodzą nerwy rdzeniowe (31 par) i nerwy czaszkowe (12 par). Warto wiedzieć, że neurologia skupia szeroki zakres wiedzy, także z zakresu m.in. psychiatrii, kardiologii czy ortopedii. To sprawia, że często konieczna jest współpraca pomiędzy lekarzami tych specjalizacji.

Czym zajmuje się neurologia dziecięca?

Neurologia dziecięca koncentruje się na badaniu i leczeniu małoletnich pacjentów – w wieku niemowlęcym, noworodkowym oraz nastoletnim. Od neurologa dziecięcego wymaga się, poza wiedzą i doświadczeniem, dużych pokładów cierpliwości oraz empatii, a także podejścia do dzieci.

Najczęściej występującymi chorobami układu nerwowego wśród dzieci, są:

• autyzm;
• mózgowe porażenie dziecięce;
• ADHD;
• zaburzenia zachowania i rozwoju.

Czym jest poradnia neurologiczna?

Poradnia neurologiczna to wyspecjalizowana jednostka państwowej lub prywatnej opieki zdrowotnej, która zajmuje się diagnostyką oraz leczeniem chorób układu nerwowego. W poradni neurologicznej pracują przede wszystkim neurolodzy zajmujący się dziećmi oraz osobami dorosłymi.

W przypadku chęci skorzystania z usług neurologa na NFZ wymagane jest skierowanie od lekarza rodzinnego.

Z jakimi problemami należy iść do neurologa?

Nie warto zwlekać z wizytą u neurologa, jeśli pojawią się niepokojące objawy neurologiczne, takie jak m.in.:

• szumy uszne;
• tiki nerwowe;
• omdlenia;
• zaburzenia równowagi;
• zaburzenia świadomości;
• podwójne widzenie;
• bóle różnych części ciała o nagłym i promieniujących charakterze, w tym bóle głowy i bóle kręgosłupa;
• zaburzenia czucia,
• osłabienie siły mięśniowej;
• zaburzenia snu;
• zawroty głowy,
• zaburzenia pamięci.

Bardzo niebezpieczne są wszelkie urazy głowy. Jeśli po ich przebyciu wystąpią silne bóle głowy, utrata przytomności czy pamięci, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem lub udać się do szpitala.

Jakie choroby leczy neurolog?

Neurolog zajmuje się schorzeniami układu nerwowego, takimi jak m.in.:

• choroby naczyniowe, np. udar mózgu;
• choroby nerwowo-mięśniowe, np. rdzeniowy zanik mięśni;
• choroby neurodegeneracyjne, np.: stwardnienie zanikowe boczne, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona;
• neuroinfekcje, np. zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych;
• inne schorzenia układu nerwowego, takie jak: padaczka, stwardnienie rozsiane czy rwa kulszowa;
• choroby rdzenia kręgowego i kręgosłupa, np. zwyrodnienia kręgosłupa;
• choroby uwarunkowane genetycznie, które prowadzą do zwyrodnienia układu nerwowego, np. pląsawica Huntingtona;
• choroby, których skutkiem są zaburzenia ruchowe, np. drżenia, dystonie;
• zmiany nowotworowe, np. guzy mózgu;
• rzadkie choroby, gdzie indziej niesklasyfikowane.

Jak wygląda wizyta u neurologa i badanie neurologiczne?

Badanie pacjenta rozpoczyna się od momentu jego wejścia do gabinetu. Lekarz neurolog wstępnie ocenia zachowanie pacjenta. Następnie przechodzi do zbierania wywiadu lekarskiego, podczas którego zwraca uwagę, np. na: prawidłowość mowy, stan psychiczny, a także świadomość pacjenta.

Prosi też go o udzielenie szczegółowych informacji o celu swojej wizyty.

W trakcie wywiadu lekarz zadaje pytania doprecyzowujące, dotyczące m.in.:

• czasu trwania dolegliwości, ich częstotliwości oraz przebiegu;
• możliwych czynników wyzwalających objawy chorobowe;
• przebytych w przeszłości chorób;
• środowiska pracy pacjenta oraz jego narażenia na różnego rodzaju substancje toksyczne, np. alkohol;
• objawów ze strony nerwów czaszkowych, takich jak, np.: zaburzenia zmysłów – wzroku, słuchu, smaku oraz węchu;
• objawów ze strony układu ruchu;
• czucia pacjenta;

• innych objawów.

Podczas wizyty pacjent będzie proszony o przyjmowanie różnych pozycji: siedzącej, leżącej, stojącej oraz chodzenia – w celu wykonania określonych czynności diagnostycznych. Lekarz wykonuje badania: nerwów czaszkowych, układu ruchu oraz badanie internistyczne, które obejmuje, m.in. pomiar ciśnienia tętniczego krwi oraz osłuchiwanie pracy poszczególnych narządów.

Neurolog bada odruchy fizjologiczne oraz ścięgniste, takie jak m.in.:

• odruch z mięśnia trójgłowego ramienia;
• odruch z mięśnia dwugłowego ramienia;
• odruch z mięśnia trójgłowego łydki, zwany skokowym;
• odruch z mięśni przywodzicieli uda;
• odruch z mięśnia czworogłowego uda, zwany kolanowym.

Specjalista neurologii sprawdza także objawy oponowe i korzeniowe, czucie powierzchowne, czyli reakcje na dotyk, ból i temperaturę oraz czucie proprioceptywne, czyli głębokie.

Jakie badania dodatkowe może zlecić neurolog?

Do podstawowych badań czynnościowych należą:

• elektromiografia (EMG), czyli badanie zaburzeń mięśniowych pochodzenia mięśniowego lub nerwowego;
• elektroencefalografia (EEG), czyli badanie czynności bioelektrycznej mózgu;
• elektroneurografia (ENG), czyli badanie przewodzenia ruchowego i czuciowego;
• wzrokowe, słuchowe, ruchowe potencjały wywołane (PW).

W razie potrzeby neurolog zobowiązuje pacjenta do wykonania dodatkowych badań – przed podjęciem ostatecznej decyzji o kierunku leczenia. Należą do nich, m.in.:

• badania laboratoryjne, np. badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, DNA, badanie krwi oraz moczu;
• rezonans magnetyczny,
• tomografia komputerowa,
• tomografia emisyjna.

Z neurologią związana jest także rehabilitacja neurologiczna, przeznaczona głównie dla przewlekle chorych.