Jakie są przyczyny porażenia nerwu pośrodkowego?
Wszelkie uszkodzenia nerwu pośrodkowego, jego porażenie wiąże się w upośledzeniem funkcji ręki o przedramienia. Pojawia się ból i problem ze zginaniem nadgarstka. Nerw pośrodkowy buduje splot ramienny. Biegnie wzdłuż ramienia, na przedramieniu unerwia mięśnie zginacze palców i nadgarstka, przechodząc przez kanał nadgarstka. Dzieli się na nerwy, które odpowiadają za ruchy oraz czucie trzech pierwszych palców, tj.: kciuka, palca wskazującego oraz palca środkowego.
Do przyczyn porażenia nerwu pośrodkowego zalicza się m.in.: zmiany chorobowe mięśni okolic dłoni i nadgarstka, a także ucisk na nerw pośrodkowy wywołany przez takie zmiany jak: krwiaki, guz, ganglion, tłuszczak). Wspomniany ucisk mogą wywoływać także anomalie anatomiczne kości.
Najczęstszą przyczyną porażenia nerwu pośrodkowego jest zespół cieśni nadgarstka, który wywołuje ucisk nerwu w kanale nadgarstka. Winne dolegliwości są także inne zespoły uciskowe (zespół nerwu międzykostnego przedniego, zespół mięśnia nawrotnego obłego).
Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie
Przyczyną uszkodzenie nerwu pośrodkowego może być uraz ramienia, stawu łokciowego, przedramienia lub stawu nadgarstkowego (złamanie Collesa, zwichnięcie, uraz splotu barkowego).
Rzadką przyczyną jest utrzymywanie przez długi czas pozycji, w której dochodzi do ucisku na nerw (sen, opaska uciskowa, gips, śpiączka). Liczą się także predysponujące choroby ogólnoustrojowe jak: otyłość, cukrzyca, niedoczynność tarczycy, choroby nerek, choroby zwyrodnieniowe i reumatyczne.
Porażenie nerwu pośrodkowego – jakie są objawy?
Porażenie nerwu pośrodkowego obejmuje struktury, które są przez niego unerwiane, czyli trzy pierwsze palce u ręki. Porażenie dotyczy sfery ruchowej oraz czuciowej.
Sprawdź również: Drętwienie lewej ręki i palców lewej ręki
Do objawów uszkodzenia nerwu pośrodkowego zaliczamy:
- upośledzenie zaciskania ręki w pięść (nie zginają się trzy pierwsze palce, określa się to ręką błogosławiącą),
- ograniczenie odwracania i nawracania ręki i przedramienia,
- ból nadgarstka oraz utrudnione jego zginanie,
- zanik mięśni kciuka (ograniczone zginanie oraz przeciwstawianie),
- ból, pieczenie, mrowienie i drętwienie palców (trzech palców lub ich okolicy) oraz drętwienie nadgarstka nasilające się w nocy lub przy przeciążeniu ręki oraz promieniujące w stronę łokcia,
- zimną, wysuszoną i zasinioną skórę ręki,
- troficzne zmiany na paznokciach (pękanie, osłabienie ich struktury),
- wypadanie przedmiotów z ręki,
- mało precyzyjne ruchy palców.
Czytaj również: Niedowład – przyczyny, rodzaje, leczenie
Zespół cieśni nadgarstka – czym jest cieśń nadgarstka?
Zespół cieśni nadgarstka stanowi odmienną i skomplikowaną jednostką chorobową. Jego przyczyną jest ucisk nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka lub jego stan zapalny różnego pochodzenia (np. choroby reumatyczne, przeciążenia wskutek pracy, ciąża).
Zespół ten należy do schorzeń neurologicznych określanych neuropatiami. Schorzenie to występuje często w związku z wykonywaniem pracy zawodowej – najczęściej dotyka osoby piszące na maszynie, klawiaturze komputerowej lub przy długotrwałej pracy z myszką komputerową. Przyczyną choroby jest ucisk przeciążonych i obrzękniętych tkanek miękkich na włókna nerwu pośrodkowego dłoni biegnącego w kanale nadgarstka.
Cieśń nadgarstka występuje częściej u kobiet, zwłaszcza szwaczek lub księgowych pracujących przy komputerze. Wskutek ucisku dochodzi do niedokrwienia nerwu i pojawienia się objawów jego porażenia, w tym silny ból nadgarstka. Nie należy odkładać wizyty u ortopedy, ponieważ zespół cieśni nadgarstka może prowadzić nawet do utraty czucia w ręce. Jeżeli leczenie niezabiegowe nie przyniesie efektów, konieczna może okazać się operacja cieśni nadgarstka, która polega na chirurgicznym zwiększeniu przestrzeni kanału nadgarstka.
Czytaj również: Blokada kręgosłupa – co to jest, działanie, wskazania, przeciwwskazania i skutki uboczne
Uszkodzenie nerwu pośrodkowego – jak diagnozować i leczyć?
Diagnostyka porażenia nerwu pośrodkowego opiera się na dokładnym wywiadzie oraz badaniu neurologicznym, które oceni zakres funkcji uszkodzonego nerwu. Badaniem dodatkowym przy problemach z nerwem pośrodkowym jest badanie elektromiograficzne (EMG) wykonywane aparatem, który dokładnie analizuje przewodnictwo uszkodzonego nerwu i ukazuje stopień jego uszkodzenia. W zależności od ciężkości porażenia nerwu pośrodkowego, schorzenie można leczyć zachowawczo lub operacyjnie.
Zachowawcze leczenie nerwu pośrodkowego obejmuje:
- farmakoterapię – podawanie leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz witaminy B6 i B12; w razie silnych dolegliwości można zastosować iniekcję z kortykosteroidów w okolicę troczka zginaczy,
- wykonywanie zimnych okładów zmniejszających obrzęk i ból nadgarstka,
- unikanie przeciążeń i ruchów zginających i prostujących nadgarstek,
- stosowanie na staw nadgarstkowy opaski lub ortezy odciążającej lub stosowanie na noc szyny zapewniającej odpowiednie ułożenie kończyny górnej i bolesnego nadgarstka,
- fizykoterapię – zabiegi przeciwbólowe i przeciwzapalne (krioterapia, jonoforeza, kąpiel wirówkowa na rękę) oraz zabiegi przyśpieszające gojenie (pole magnetyczne, laseroterapia, ultradźwięki),
- ćwiczenia (rozluźniające, rozciągające, wzmacniające, poprawiające ruchomość stawu),
- kinesiotaping (ma działanie ochronne, odciążające oraz przyspiesza gojenie),
- neuromobilizację (napinanie i rozciąganie traktu nerwu pośrodkowego od szyi do palców ręki poprawia elastyczność tkanki nerwowej i usprawnia mechanizmy naprawcze).
Jeśli nerw pośrodkowy uległ znacznemu uszkodzeniuL uciśnięciu, naderwaniu lub zerwaniu, lub kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, konieczny jest zabieg chirurgiczny.
W takich przypadkach wykonuje się odbarczenie nerwu, jeśli ten jest uciśnięty przez inne struktury, bądź przecięcie troczka mięśni zginaczy w kanale nadgarstka, jeżeli przyczynę stanowi cieśń nadgarstka. Zabiegi można wykonać metodą otwartą lub endoskopową. Po zabiegu wskazana jest również intensywna rehabilitacja, aby w pełni przywrócić sprawność fizyczną ręki.
