Obrzęk stawu jest powszechną dolegliwością. Jego przyczyny są różnorodne: od urazów po przeciążenia i schorzenia zapalne lub reumatyczne. Czasem ma związek z poważniejszą dolegliwością i może świadczyć o chorobie nerek czy serca. Obrzęki stawów utrudniają normalne funkcjonowanie i sprawiają ból. Sposobem na obrzęki stawów są okłady, odpowiednie ułożenie kończyny, a także fizjoterapia.
Obrzęki stawów – jak leczyć i zapobiegać?
Spis treści
Czym jest obrzęk stawu i jakie są przyczyny obrzęku stawów?
Obrzęk powstaje jeśli w tkankach nagromadzi się płyn surowiczy. Jeżeli przepełnione naczynia krwionośne robią się mniej szczelne lub ulegną uszkodzeniu, nadmiar płynu zaczyna przeciekać z nich do otaczających tkanek miękkich. Często obrzękowi towarzyszy zaczerwienienie, zwiększona ciepłota okolicy, tkliwość, bolesność i ograniczenie ruchomości.
Najczęstsze przyczyny obrzęku stawów to:
- stan zapalny,
- uraz (skręcenie, zwichnięcie, złamanie),
- przeciążenia tkanek miękkich (sport, praca),
- długa pozycja siedząca (praca, podróż samolotem, jazda autem),
- schorzenia reumatyczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, toczeń),
- choroby stawów (np. choroba zwyrodnieniowa, entezopatia),
- stany pooperacyjne,
- zakażenia wirusowe lub bakteryjne,
- upośledzenie odpływu krwi (żylaki, zapalenie żył, niewydolność krążenia, zakrzepica),
- napięcie przedmiesiączkowe u kobiet,
- niedożywienie,
- odwodnienie,
- niedobór potasu,
- inne przyczyny (alergia, choroby nerek, choroby serca, choroby tarczycy).
Zobacz też: Ból kostki – przyczyny bólu w kostce, sposoby leczenia i rehabilitacji
Co robić, jeśli pojawi się obrzęk stawu?
Masywne i długo trwające obrzęki stawów związane z urazami podczas upadków czy wypadków komunikacyjnych lub wywołane uprawianiem sportu, a także przeciążeniami, wymagają kontaktu z lekarzem. Należy ocenić, czy nie doszło do większego uszkodzenia tkanek miękkich lub elementów wewnątrz stawu. Jeśli objawy nie są nasilone, w warunkach domowych można:
- stosować zimne okłady na chory staw – kompres żelowy lub lód z lodówki owinięty materiałem należy przykładać do chorego miejsca do 3 minut po kilka razy dziennie;
- unosić chorą kończynę, aby zgromadzona krew odpłynęła z obrzękniętego stawu w kierunku serca;
- ochraniać i unikać przeciążania chorego stawu;
- smarować staw niesteroidowymi maściami lub żelami przeciwzapalnymi, ale nie rozgrzewającymi.
Fizjoterapia i ćwiczenia na obrzęki stawów
Z zabiegów fizykalnych korzystne działanie przeciwobrzękowe wykazują:
- krioterapia – trzymanie stawu w oparach ciekłego azotu do 3 minut szybko zmniejsza stan zapalny i działa przeciwbólowo;
- jonoforeza z lekiem przeciwzapalnym – aplikowanie do obrzękniętych tkanek miękkich odpowiedniego leku za pomocą prądu stałego;
- magnetoterapia – zmienne pole magnetyczne wytwarzane w cewach;
- laseroterapia – promieniowanie elektromagnetyczne działa również naprawczo na uszkodzone tkanki miękkie;
- kinesiotaping – odpowiednia aplikacja elastycznych taśm przyspiesza odprowadzanie zalegającej krwi.
Jeżeli obrzęki są wynikiem zmęczenia lub przeciążenia ciężką pracą fizyczną, można:
- wymoczyć nogi lub ręce w wodzie z solą kuchenną lub specjalną solą do nóg,
- ułożyć nogi wyżej niż resztę ciała;
- zastosować żele lub maści przeciwobrzękowe;
- przyjmować leki zawierające rutynę, która uszczelnia naczynia, poprawia krążenie oraz zmniejsza krzepliwość krwi;
- nosić specjalne rajstopy przeciw żylakom, które wywierają zmienny ucisk na naczynia, który zwiększa szybkość przepływu krwi w nogach, jeśli pojawiają się w nich obrzęki.
Jeśli obrzękom z niewiadomej przyczyny lub takim, które pojawiają się często (zwłaszcza na kończynach dolnych), towarzyszą: częste oddawanie moczu, trudności w oddychaniu lub szybkie męczenie się, to problem może być złożony i warto skonsultować go z lekarzem.
Jak można zapobiegać obrzękom stawów?
Profilaktyka jest konieczna zwłaszcza, jeśli wykonujemy długotrwałą pracę stojącą lub siedzącą bez możliwości zmiany pozycji. Zaleca się:
- ciągłą zmianę położenia nóg, można np. dreptać w miejscu, masować stopę o stopę, przenosić ciężar ciała z nogi na nogę lub uginać kolana,
- unikanie noszenia ciasnych skarpet i wąskich, za małych butów,
- dbanie o wagę ciała,
- wykonywanie regularnej gimnastyki (spacery, jazda na rowerze, pływanie),
- częste nawodnienie organizmu, które służy rozrzedzeniu krwi,
- stosowanie odpowiedniej diety bogatej w białko, które wiąże wodę (chude mięso, twaróg, rośliny strączkowe) potas (pomidory, banan, zielone warzywa, ziemniaki, marchew) oraz w witaminy A, C, E i rutynę (produkty roślinne, cytrusy),
- ograniczenie spożywania alkoholu, soli oraz ostrych przypraw,
- przebywanie w umiarkowanej temperaturze.
Opublikowano: 10.12.2015;
aktualizacja: 12.02.2016
Oceń:
4.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Aleksandra Pełczewska
Fizjoterapeutka
Magister fizjoterapii, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Pracuje w Łodzi w poradni rehabilitacyjnej. Współpracuje z fundacją, mającą pod opieką osoby po uszkodzeniach rdzenia kręgowego oraz wykłada w studium medycznym. Indywidualnie podchodzi do pacjenta i prowadzonej terapii. Jest certyfikowanym terapeutą metody Mc Kenzie, terapii manualnej wg Mulligana oraz PNF Basic. W swojej pracy wykorzystuje i łączy wiedzę z kursów, szkoleń i specjalistycznych kursów zawodowych. Prowadzi terapię pacjentów ortopedycznych oraz neurologicznych. Interesuje się medycyną niekonwencjonalną i szeroko pojętym zdrowym stylem życia. W chwilach wolnych od pracy odpoczywa przy dobrej literaturze, jeździ na snowboardzie oraz biega.
714
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 17.04.2023