Entezopatia – co to jest? Jakie daje objawy i jak ją leczyć?

Aleksandra Pełczewska fizjoterapeuta 8 kwietnia 2022 (pierwsza publikacja: 18 października 2016)

Entezopatia jest zmianą przeciążeniowo-zwyrodnieniową przyczepu ścięgna mięśnia do kości. Zmiany te obejmują cały szereg różnych chorób kostno-stawowych. Typowe objawy entezopatii to ostry ból w trakcie ruchu i po wysiłku, obrzęk i osłabienie mięśni. Leczenie polega na zwalczaniu bólu, mobilizacji stawów, wykorzystaniu masażu.

Mężczyzna trzymający się za łydkę. — Fotolia

Spis treści

Czym jest entezopatia?
Jakie są przyczyny entezopatii?
Objawy entezopatii – jak ją rozpoznać?
Leczenie entezopatii
Entezopatia – fizjoterapia i ćwiczenia

Czym jest entezopatia?

Nieraz zdarza się, że słyszymy o dolegliwościach stawów o medycznych nazwach określających różne stany chorobowe, typu: łokieć tenisisty lub golfisty, kolano skoczka czy palec trzaskający.

Właściwie, są to obecnie bardzo powszechne schorzenia, spotykane zazwyczaj u informatyków, osób pracujących na taśmach produkcyjnych czy sportowców. Mają one związek z przeciążaniem niektórych mięśni, zwłaszcza w miejscu ich przyczepu do kości. Określa się je entezopatiami, a dolegliwości mogą być bardzo silne i znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Powstaje pytanie – czy to jest entezopatia i jak ją leczyć?

Entezopatie mogą dotyczyć wszystkich mięśni, ale te najczęściej diagnozowane to:

przykurcz Dupuytrena (entezopatia rozcięgna dłoniowego);
łokieć tenisisty (zapalenie nadkłykcia bocznego) i golfisty (zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego);
choroba de Quervaina (zapalenie pochewki ściegnistej prostowników palców);
zakleszczające zapalenie ścięgna (palec trzaskający);
kolano skoczka (entezopatia więzadła rzepki);
zespół krętarzowy;
entezopatia guza kulszowego;
entezopatia mięśnia podkolanowego;
entezopatia mięśnia dwugłowego uda;
entezopatia rozcięgna podeszwowego;
zapalenie ścięgna piętowego.

Przeczytaj też: Wybity palec – przyczyny i objawy

Jakie są przyczyny entezopatii?

Entezopatia jest wynikiem przewlekłych przeciążeń i mikrourazów ścięgna wskutek częstych napinań i ruchów. Zmiany chorobowe powodują nie tylko niszczenie i rozrywanie włókienek ścięgna, ale również chrząstki, w miejscu przyczepu ścięgna do kości.

Do czynników predysponujących do entezopatii zalicza się m.in.:

zaburzoną biomechanikę stawów;
wady budowy kości i stawów;
nadmierne napięcie mięśni;
czynniki psychologiczne;
brak właściwej rozgrzewki u sportowców.

Objawy entezopatii – jak ją rozpoznać?

Entezopatia osłabia wydolność ścięgien w wyniku czego pojawiają się objawy takie jak:

ostre i przeszywające dolegliwości bólowe pojawiające się w trakcie lub po wysiłku;
promieniowanie bólu do innych okolic;
obrzęk i tkliwość okolicy przyczepu ścięgna;
utrzymywanie się dolegliwości nawet przez wiele miesięcy z różnym ich nasileniem;
osłabienie lub zanik mięśni;
uczucie uciekania stawu (zwłaszcza stawu kolanowego);
trzeszczenie w okolicy ścięgna;
wyczuwalne pogrubienie ścięgna lub powstawanie w nim guzków;
przerwanie ścięgna w miejscu jego połączenia z kością;
upośledzenie krążenia krwi w tkankach miękkich;
utrudnienie wykonywania czynności manualnych, jeśli choroba rozwija się w kończynach górnych, a jeśli w nogach – problemy z chodzeniem, staniem czy kucaniem.

Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie

Leczenie entezopatii

Prócz zebranego wywiadu z pacjentem oraz badania manualnego zaleca się wykonanie badania USG, które pokaże ubytki w ścięgnie oraz występujące w nim ewentualne zwłóknienia czy zrosty. Badanie RTG uwidoczni co najwyżej złogi wapniowe w miejscu przyczepu ścięgna. Ostatnim badaniem dodatkowym jest badanie histopatologiczne ścięgna, które wykaże zmiany zwyrodnieniowe, zwiększone unaczynienie oraz cieńsze włókna kolagenowe.

Leczenie zachowawcze obejmuje:

schładzanie bolesnej okolicy kostką lodu lub zimnym okładem;
farmakoterapię – miejscowo podaje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, w przypadku silnych dolegliwości można zastosować iniekcję z glikokortykosteroidów w tkliwe miejsce, zaleca się spożywanie suplementów zawierających kwas hialuronowy oraz chondroitynę;
ograniczenie funkcji lub unieruchomienie chorego stawu (orteza, stabilizator, elastyczna opaska) jeśli ból jest silny i uniemożliwia funkcjonowanie.

Czytaj również: Złamanie miednicy – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja, powikłania

Entezopatia – fizjoterapia i ćwiczenia

W ramach fizjoterapii zaleca się zabiegi:

przeciwbólowe i przeciwzapalne (krioterapia, jonoforeza, magnetoterapia);
poprawiające przepływ krwi w tkankach i zmniejszającym napięcie mięśniowe (diatermia krótkofalowa);
regenerujące i pobudzające metabolizm tkanek miękkich (ultradźwięki, laseroterapia, fala uderzeniowa);
mobilizację stawów (metodą Mulligana, Cyriax);
taping;
masaże (poprzeczny, rozluźniający, okostnowy);
podawanie czynników wzrostu do zmienionych zapalnie przyczepów mięśni (zabieg PRP).

Po ustąpieniu ostrych dolegliwości bólowych ćwiczenia:

wzmacniające osłabione mięśnie;
rozciągające przykurczone tkanki miękkie;
rozluźniające przeciążone mięśnie.

Gdy nie ma efektów leczenia i wraz z powrotem do pracy czy aktywności sportowej, ból się ponownie pojawia – są dwie możliwości. Pacjenci z entezopatiami mięśni przeciążonych sportem mogą zaprzestać go uprawiać. Niestety tak robi mniejsza ilość pacjentów. Większość decyduje się kontynuować leczenie zachowawcze oraz fizjoterapię lub wybiera zabieg operacyjny. Operacje obejmują: chirurgiczne odbarczenie ścięgna, wycięcie zmienionych fragmentów i rekonstrukcję ścięgna.

Przeczytaj również: Dlaczego bolą żebra?

Opublikowano: 18.10.2016; aktualizacja: 08.04.2022

Oceń:

4.0

Aleksandra Pełczewska

Fizjoterapeutka

Magister fizjoterapii, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Pracuje w Łodzi w poradni rehabilitacyjnej. Współpracuje z fundacją, mającą pod opieką osoby po uszkodzeniach rdzenia kręgowego oraz wykłada w studium medycznym. Indywidualnie podchodzi do pacjenta i prowadzonej terapii. Jest certyfikowanym terapeutą metody Mc Kenzie, terapii manualnej wg Mulligana oraz PNF Basic. W swojej pracy wykorzystuje i łączy wiedzę z kursów, szkoleń i specjalistycznych kursów zawodowych. Prowadzi terapię pacjentów ortopedycznych oraz neurologicznych. Interesuje się medycyną niekonwencjonalną i szeroko pojętym zdrowym stylem życia. W chwilach wolnych od pracy odpoczywa przy dobrej literaturze, jeździ na snowboardzie oraz biega.