Dieta przed kolonoskopią – co jeść w czasie przygotowania i po badaniu?

Agnieszka Bożek dietetyk 2 stycznia 2019

Dieta przed kolonoskopią to ważny element przygotowania do badania. Należy wiedzieć, co można jeść, aby oczyścić jelita. Im bliżej planowanej wizyty, tym zalecenia żywieniowe stają się bardziej restrykcyjne. Jakie produkty są zalecane, a które przeciwwskazane w przepisach diety przed i po badaniu jelita grubego?

Spis treści

Kolonoskopia – wskazania do badania jelita grubego
Dieta przed kolonoskopią – jak przygotować się do badania?
Dieta po kolonoskopii
Przykładowa dieta przed kolonoskopią

Kolonoskopia – wskazania do badania jelita grubego

Kolonoskopia to nieinwazyjne badanie, które umożliwia ocenę błony śluzowej jelita grubego za pomocą specjalnego aparatu, czyli kolonoskopu. Wykonywane jest ono w celu wykrycia ewentualnych nieprawidłowości w obrębie jelita grubego (np. polipów). Kolonoskopię wykonuje się w profilaktyce raka jelita grubego. Wskazaniem do jej przeprowadzenia są też:

niedokrwistość (anemia)
wykryte polipy,
choroby zapalne jelit, m.in. Leśniowskiego-Crohna
wrzodziejące zapalenia jelit
uchyłkowatość jelita grubego
krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego
nieprawidłowe wchłanianie
uporczywe biegunki i zaparcia

Według danych w 60–90 proc. kolonoskopia zapobiega rozwojowi raka jelita grubego, musi być jednak wykonywana regularnie. U osób po 50. roku życia badanie jelita grubego powinno być przeprowadzanie profilaktycznie co 10 lat, a u osób z grupy ryzyka (rak jelita grubego w rodzinie) nawet wcześniej (po 40. roku) i częściej.

Przeczytaj: Mąka owsiana, właściwości i zastosowanie

Dieta przed kolonoskopią – jak przygotować się do badania?

Zastosowanie odpowiedniej diety przed kolonoskopią umożliwia dokładne oczyszczenie jelita, co warunkuje prawidłowy przebieg zabiegu. Przygotowania do badania rozpoczynają się tydzień przed wyznaczonym terminem. Należy wtedy przerwać przyjmowanie preparatów żelaza, a osoby stosujące leki przeciwzakrzepowe oraz leki antyagregacyjne muszą skontaktować się z lekarzem w celu ustalenia postępowania. Na tydzień przed kolonoskopią dieta powinna być lekkostrawna, co wiąże się z wyeliminowaniem z jadłospisu produktów obciążających układ pokarmowy: tłustych, wzdymających, smażonych.

Dieta na 3 dni przed kolonoskopią

Z jadłospisu należy wyłączyć produkty zawierające drobne pestki i ziarna (mogą przylepić się do powierzchni błony śluzowej jelita i utrudnić ocenę śluzówki), czyli winogrona, kiwi, maliny, truskawki, jagody, figi, arbuzy, pomidory, siemię lniane oraz buraki czerwone.

Przygotowanie do kolonoskopii powinno obejmować również eliminację z menu takich produktów, jak: pieczywo z ziarnami (bułki, chleb), ciemne pieczywo, ciastka (z makiem, sezamem, rodzynkami, orzechami) i inne produkty o dużej zwartości błonnika. Należy zrezygnować też ze spożywania świeżych, nieobranych warzyw i owoców.

Co można jeść na 2 dni przed kolonoskopią?

W tym czasie należy stosować dietę ubogoresztkową, półpłynną. Do menu można włączyć kleik, kisiel, białe pieczywo, ryż, makaron, gotowane mięso i ryby. Można pić buliony, herbatę, kawę i wodę mineralną. Należy unikać mleka i jego przetworów, warzyw, owoców, przecierów owocowych.

Przed kolonoskopią przeciwwskazane są stanowczo tłuste mięsa i wędliny, żywność typu fast-fod, chipsy, gazowane napoje. Także alkohol przed kolonoskopią nie jest zbyt dobrym pomysłem. Dieta bezresztkowa pozwoli na dokładne zbadanie jelita grubego.

Dieta 1 dzień przed badaniem jelita grubego

Dzień przed kolonoskopią zaleca się dietę płynną: kisiel, zupy kremy, rosół w postaci czystego bulionu. Na śniadanie można zjeść kisiel i wypić herbatę, a na obiad (godz. 14, ostatni posiłek) czysty bulion warzywny (1-2 szklanki). Można pić wodę niegazowaną, herbatę np. zieloną z niewielką ilością miodu.

Na dzień przed kolonoskopią nie wolno pić kawy, alkoholu, soków owocowych, gazowanych napojów i jeść czekolady czy cukierków czekoladowych. Dieta płynna przed kolonoskopią oczyści jelita. Po południu zazwyczaj przyjmuje się lek przeczyszczający przepisany przez lekarza.

Dieta w dniu kolonoskopii

Tego dnia nie można nic jeść – przed kolonoskopią pacjent musi być na czczo. Można pić przezroczyste klarowne płyny. Cztery godziny przed planowanym badaniem należy przestać przyjmować płyny. Na badanie najlepiej zgłosić się z osobą towarzyszącą.

Czytaj również: Mleko ryżowe – właściwości, przepis, z czym podawać, czy jest zdrowe?

Dieta po kolonoskopii

Po badaniu nie powinno się prowadzić auta w drodze powrotnej do domu, nie wracać samemu busem czy innym środkiem transportu. Czy po kolonoskopii można iść do pracy? Raczej zaleca się pozostanie w domu, gdyż przez cały dzień pacjent może odczuwać wzdęcia i skurcze (można przyjąć lek rozkurczowy). Ponadto można odczuwać jeszcze skutki znieczulenia.

Kiedy i co można jeść po kolonoskopii?

Niejeden pacjent zastanawia się, czy po kolonoskopii można jeść. Odpowiednie odżywianie po kolonoskopii jest ważne, dlatego zaleca się tego dnia stosowanie diety lekkostrawnej ubogoresztkowej. Około 2–3 godzin po badaniu jelita grubego można zacząć pić płyny i zjeść lekki posiłek.

Dieta po kolonoskopii w znieczuleniu wyklucza potrawy ciężkostrawne, tłuste i smażone. Jedzenie po kolonoskopii regularnych, niewielkich objętościowo posiłków korzystnie wpłynie na pracę jelit. Warzywa oraz owoce należy spożywać gotowane czy pieczone. Posiłek po kolonoskopii powinien być lekkostrawny. Przeciwwskazane są produkty pełnoziarniste, gdyż zawierają duże ilości błonnika pokarmowego. Dietę lekkostrawną zaleca się stosować 2–3 dni, zanim organizm przyzwyczai się ponownie do różnego rodzaju pożywienia.

Przykładowa dieta przed kolonoskopią

Jadłospis przed kolonoskopią (jeden dzień) pomoże przygotować się na badanie kolonoskopii.

śniadanie: bułka pszenna z masłem i jajka na miękko,
II śniadanie: kisiel owocowy lub galaretka
obiad: 2 szklanki czystego bulionu warzywnego lub rosołu.

Bibliografia

W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.

Siepsiak, A. Połom, K. Adrych – Profilaktyka raka jelita grubego; FARMACJA WSPÓŁCZESNA 2015; 8: 1-5
Szczeklik A., Gajewski P.: Choroby Wewnętrzne - kompendium, wyd. Medycyna Praktyczna, 2009.

Opublikowano: 02.01.2019;

Oceń:

4.2

Agnieszka Bożek

Dietetyczka

Dietetyk, autorka bloga Strefa Zdrowego Żywienia oraz tekstów publikowanych w czasopismach i na portalach internetowych. Miłośniczka zdrowego stylu życia i natury. Uważa, że odpowiednio dobrana dieta może być lekarstwem na wiele dolegliwości. Doświadczeniem i wiedzą dzieli się z innymi – edukuje na temat zdrowego odżywiania i pomaga wdrażać zdrowe nawyki żywieniowe. Na bieżąco poszerza swoją wiedzę, uczestnicząc w licznych szkoleniach.