W praktycznie każdych zaleceniach żywieniowych pojawia się punkt, który mówi o tym, że należy ograniczyć lub wyeliminować słodycze z diety. Jednak czy oznacza to, że od razu trzeba rezygnować ze wszystkich produktów o słodkim smaku? Niekoniecznie! Sprawdź nasze pomysły na dietetyczne słodycze dla dzieci i dorosłych.
Zdrowe słodycze – przepisy na dietetyczne słodycze dla dzieci i dorosłych
Spis treści
Co jest najzdrowsze ze słodyczy?
Pod pojęciem „słodycze” kryją się zazwyczaj produkty o niskiej wartości odżywczej. Nazywa się je: źródłami pustych kalorii, ponieważ zwiększają kaloryczność całodziennego jadłospisu, ale nie wzbogacają go o żadne cenne dla zdrowia składniki.
Czy wobec tego można powiedzieć, że któraś ze słodkich przekąsek jest najzdrowsza? W przypadku tak postawionego pytania należałoby się zastanowić, czy pojęcie „słodycze” jest faktycznie zarezerwowane wyłącznie dla produktów o wysokim stopniu przetworzenia i dużej ilości cukru dodanego. Niekoniecznie. W sklepach coraz częściej można kupić tzw. fit słodycze, które są słodkie, a przy tym nie zawierają cukru. Swój smak zawdzięczają zamiennikom cukru (np. ksylitolowi, stewii), które mają mniej kalorii i niższy indeks glikemiczny niż biały cukier. To właśnie tego typu słodkie przekąski można uznać za jedne z najzdrowszych.
Oprócz tego warto pamiętać, że owoce to „naturalne słodycze”. Część z nich charakteryzuje się bardzo słodkim smakiem. Jednocześnie nie zawiera cukru dodanego i dostarcza wartościowych składników (witamin, składników mineralnych, błonnika pokarmowego, polifenoli).
Które słodycze są najmniej szkodliwe?
Najmniej szkodliwe są zdrowe przekąski, które mają krótki skład (nie zawierają zbędnych składników, np. sztucznych barwników) i nie mają dodatku cukru. Są to, np.: czekolady, batony czy ciastka owsiane na bazie naturalnych składników i dodatkiem zamienników cukru.
Gdzie kupić takie bio słodycze? Wraz ze wzrostem świadomości na temat roli zdrowego odżywiania zakup tego typu produktów staje się coraz łatwiejszy. Zdrowe słodycze dostępne są w większości marketów, sklepach ze zdrową żywnością czy internecie. W wielu tego typu miejscach bez problemu można znaleźć również wegańskie słodycze czy słodycze bezglutenowe.
Które słodycze są najbardziej szkodliwe?
Duża część spośród dostępnych na rynku gotowych słodyczy zaliczana jest do tzw. niezdrowych słodyczy, które koniecznie trzeba wyeliminować z codziennego jadłospisu lub spożywać tylko raz na jakiś czas. Do tych słodyczy zalicza się:
- Cukierki w czekoladzie i batony – stanowią bogactwo cukru oraz szkodliwych dla organizmu tłuszczów trans. Batoniki oraz cukierki z dodatkami typu toffi lub chrupiącymi elementami mogą również powodować szybsze psucie się oraz uszkodzenie szkliwa zębów. Składniki te bowiem oklejają zęby, co stwarza świetne warunki dla rozwoju drobnoustrojów.
- Ciastka i wafelki – oprócz dużej ilości cukru zawierają także sporo utwardzanych tłuszczów roślinnych lub masła, które mają nadać wyrobom właściwą strukturę oraz smak. Tłuszcz wpływa pozytywnie na wrażenia sensoryczne, jest nośnikiem smaku. Niestety taka przyjemność na pewno odbije się negatywnie na zdrowiu oraz przyczyni się do wzrostu masy ciała.
- Żelki – poza tzw. pustymi kaloriami nie dostarczają organizmowi żadnych pożytecznych składników. Są to najczęściej produkty bogate w sztuczne barwniki i aromaty mające na celu nadanie im smaku oraz ładnego wyglądu, co przyciąga wzrok i zachęca do jedzenia. Żelki są tak naprawdę zlepkiem chemicznych dodatków negatywnie działających na organizm.
- Wyroby cukiernicze – wszelkiego rodzaju: ciasta, torty, pączki, drożdżówki również zaliczane są do niezdrowych słodyczy. To źródło dużych ilości tłuszczu, cukru, a niejednokrotnie również chemicznych dodatków, np. środków konserwujących czy aromatów.
Zdrowe słodycze – jak wybrać zdrowy deser?
Oczywiście nie wszystkie słodycze są szkodliwe i wśród nich znaleźć możemy takie, które mogą być doskonałą propozycją na zdrowy deser.
Jednym z najlepszych rodzajów słodyczy, po które możemy sięgać jest gorzka czekolada . Dostarcza bowiem sporych ilości magnezu i potasu, które są niezbędne do prawidłowej pracy układu nerwowego, a zwłaszcza mózgu. Czekolada zawiera również antyoksydanty, czyli związki o właściwościach przeciwutleniających, które hamują działanie wolnych rodników, dzięki czmu opóźniają procesy starzenia i zapobiegają rozwojowi wielu chorób.
Bardzo istotne jest jednak, aby zawsze wybierać czekolady o jak najwyższej zawartości kakao. Czekolady mleczne nie są bowiem już tak wartościowe jak gorzkie czy deserowe.
Do zdrowych słodyczy można zaliczyć także sezamki. Jak sama nazwa wskazuje, składają się głównie z sezamu – ziarna, które odznacza się wieloma walorami zdrowotnymi. Sezam bogaty jest w nienasycone kwasy tłuszczowe działające korzystnie na: mózg, serce, włosy, skórę i paznokcie.
Poza tym sezam to także źródło wapnia niezbędnego do budowy kośćca. W sezamkach występuje też sporo błonnika pokarmowego, witamin (np. A, E) i składników mineralnych, takich jak: magnez, żelazo oraz kwas foliowy.
Sezamki są więc na pewno dobrym zamiennikiem słodyczy tradycyjnych, np. batonów czy wafelków i świetnym pomysłem na zdrowy deser.
Podobne właściwości wykazuje chałwa, także otrzymywana z ziaren sezamu. Choć jest produktem wysokokalorycznym, stanowi źródło wielu składników odżywczych pozytywnie działających na organizm. Jej sporadyczne spożywanie przyczynia się do poprawy pamięci i koncentracji oraz obniżenia poziomu tzw. złego cholesterolu. Poza tym polepsza wygląd skóry i opóźnia oznaki starzenia.
Czym zastąpić słodycze?
Dobrymi zamiennikami słodyczy będą:
- naturalnie słodkie owoce (np.: banany, dojrzałe gruszki, mango);
- suszone owoce bez dodatku cukru;
- czekolady słodzone ksylitolem lub innym zamiennikiem cukru;
- „kulki mocy” na bazie: daktylów, kakao, orzechów czy nasion;
- orzechy laskowe (lub inne orzechy) oblane czekoladą bez cukru;
- domowe wypieki bez dodatku cukru.
Jeśli ochota na słodycze i przekąski o słodkim smaku pojawia się bardzo często (nawet po obfitym posiłku), warto się zastanowić, czy nie wynika to z problemów zdrowotnych.
Powodem może być insulinooporność, czyli stan zmniejszonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny.
Częsty apetyt na słodycze może wynikać również ze źle dobranej kaloryczności diety czy nieregularnego spożywania posiłków. W związku z tym najpierw należy się zastanowić, co jest powodem częstej ochoty na słodkie produkty.
Przepisy na dietetyczne słodycze dla dzieci i dorosłych
Zdrowe słodycze dostępne są w sklepach stacjonarnych i internetowych. Jednak można zrobić je też samodzielnie. Nie jest to wcale tak trudne i czasochłonne, jak mogłoby się wydawać.
Zdrowe przekąski, które można spakować do szkoły, pracy lub na trening
Czy istnieją zdrowe słodycze, które można zabrać ze sobą na wynos, np. do pracy lub szkoły? Oczywiście, że tak! Doskonałym przykładem są tzw. kulki mocy z daktyli i kakao czy muffinki marchewkowe.
Kulki mocy z daktyli i kakao
Składniki:
- 1 szklanka suszonych daktyli (bez pestek),
- 1/2 szklanki migdałów,
- 2 łyżki kakao niesłodzonego,
- 1 łyżka oleju kokosowego (opcjonalnie),
- 1/2 szklanki wiórków kokosowych (do obtoczenia).
Przygotowanie:
- Daktyle namoczyć w ciepłej wodzie przez ok. 10 min, a następnie odcedzić.
- W blenderze zmiksować migdały na drobny proszek.
- Dodać: daktyle, kakao i olej kokosowy (jeśli używasz) do blendera i miksować, aż masa będzie jednolita.
- Z masy formować kulki wielkości orzecha włoskiego.
- Kulki obtoczyć w wiórkach kokosowych.
- Przechowywać w lodówce przez co najmniej 30 min przed podaniem.
Muffiny marchewkowe
Składniki:
- 1 i 1/2 szklanki mąki pełnoziarnistej,
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia,
- 1/2 łyżeczki sody oczyszczonej,
- 1/2 łyżeczki soli,
- 1 łyżeczka cynamonu,
- 1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej,
- 1/2 szklanki miodu lub syropu klonowego,
- 2 jajka,
- 1/3 szklanki oleju kokosowego (roztopionego),
- 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego,
- 1 szklanka startej marchewki,
- 1/2 szklanki jogurtu naturalnego.
Przygotowanie:
- Piekarnik nagrzać do 180°C i przygotować formę na muffiny, wykładając ją papierowymi papilotkami.
- W misce wymieszać: mąkę, proszek do pieczenia, sodę, sól, cynamon i gałkę muszkatołową.
- W osobnej misce połączyć: miód, jajka, olej kokosowy i ekstrakt waniliowy.
- Dodać mokre składniki do suchych i delikatnie wymieszać.
- Dodać startą marchewkę i jogurt, a następnie ponownie wymieszać do połączenia składników.
- Ciasto nakładać do przygotowanych papilotek, wypełniając je do 3/4 wysokości.
- Piec przez ok. 20–25 min, aż muffiny będą złociste i sprężyste w dotyku. Sprawdzić wykałaczką, czy są gotowe (wykałaczka po wyjęciu z muffiny powinna być czysta).
Fit słodycze w czekoladowej odsłonie
Jak zrobić zdrowe słodycze o czekoladowym smaku? Oto pomysł na słodki – a zarazem zdrowy – mus czekoladowy z awokado, który możesz jeść np. z ulubionymi owocami lub orzechami.
Czekoladowy mus z awokado
Składniki:
- 2 dojrzałe awokado,
- 1/4 szklanki kakao niesłodzonego,
- 1/4 szklanki miodu lub syropu klonowego,
- 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego,
- szczypta soli.
Przygotowanie:
- Awokado przekroić na pół, usunąć pestkę i wyjąć miąższ.
- Wszystkie składniki umieścić w blenderze i zmiksować na gładką masę.
- Przełożyć mus do miseczek i schłodzić w lodówce przez co najmniej godzinę przed podaniem.
Powyższe przepisy to dowód na to, że zdrowa przekąska nie zawiera cukru, oleju palmowego czy sztucznych dodatków, a i tak jest przepyszna!
współpraca: dietetyk Joanna Ludwiszewska
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Szczepańska, Elżbieta i wsp. Konsumpcja słodyczy i napojów wysokosłodzonych w aspekcie występowania otyłości na przykładzie dzieci zamieszkujących obszary miejskie i wiejskie. „Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii” 6.2 (2010): 78–84.
Opublikowano: 14.10.2024;
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Paulina Górska
Dietetyczka
Dietetyk kliniczny, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (studia I stopnia) oraz Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (studia II stopnia). Obecnie doktorantka Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz właścicielka poradni dietetycznej Kobieca Strona Dietetyki. Specjalizuje się w diecie wspierającej płodność, żywieniu kobiet w ciąży oraz dietoterapii endometriozy, PCOS i choroby Hashimoto. W pracy z pacjentem łączy indywidualne podejście z Evidanced Based Medicine (EBM). Na co dzień prowadzi również stronę kobiecastronadietetyki.pl na której, publikuje artykuły oparte na źródłach naukowych oraz proste przepisy o właściwościach przeciwzapalnych i wspierających płodność.
3
Komentarze i opinie (0)