Trifosforany (E451) to dodatki do żywności, które ze względu na swoje właściwości stabilizujące i emulgujące znalazły zastosowanie w przetwórstwie spożywczym. Ich wykorzystanie jest naprawdę szerokie. Czy trifosforany są szkodliwe?
Trifosforany (e451) – czym są, gdzie występują, zastosowanie, szkodliwość
Spis treści
Czym są trifosforany?
Trifosforany, oznaczone na etykietach produktów spożywczych symbolem E451, są popularnymi dodatkami do żywności. Występują w dwóch formach chemicznych: trifosforan pentasodowy (E451i) i trifosforan pentapotasowy (E451ii).
To sole sodowe lub potasowe kwasu fosforowego, które powstają w wyniku reakcji chemicznej wspomnianego kwasu z wodorotlenkami lub węglanami.
Właściwości emulgujące, stabilizujące, wiążące wodę i buforujące sprawiły, że trifosforany wykorzystywane są w produkcji żywności.
Trifosforany używane są podczas produkcji wyrobów mięsnych, a także są dodatkiem do mrożonych ryb i owoców morza.
Trifosforany – właściwości
Trifosforany E451, czyli syntetyczne związki chemiczne działają na wielu płaszczyznach i mają szerokie zastosowanie. Trifosforany (E450) są chętnie wykorzystywanym dodatkiem w branży spożywczej.
Największą zaletą jest ich zdolność do utrzymania jednorodnej struktury produktów spożywczych. Dzięki fosforanom produkty takie jak np. wędliny czy sery topione zachowują swoją konsystencję. Posiadają właściwości emulgujące i zapobiegają rozszczepianiu się cząsteczek tłuszczu i oleju.
Trifosforany wykazują zdolność do zatrzymywania wody – wiążą ją podczas obróbki chemicznej, co sprawia, że waga końcowa produktu jest większa. Dodatek trifosforanów przedłuża trwałość i świeżość pokarmów.
Trifosforan działa jako regulator kwasowości, który zapobiega koagulacji białek oraz utracie wilgoci. Stosowanie trifosforanu zostało uregulowane przez agencje regulacyjne i zawsze musi być zawarte na etykietach produktów spożywczych.
Gdzie znajdziemy trifosforany?
Trifosforan sodu jest szeroko stosowany w przemyśle spożywczym jako środek stabilizujący.
Wykorzystywany jest podczas produkcji przetworów mięsnych – poprawia ich kolor, teksturę, a także zwiększa wydajność produktu. Trifosforany ukryte są w wyrobach mięsnych, takich jak: parówki, kiełbasy, mielonki, pasztety.
Trifosforany dodawane są do mrożonych ryb i owoców morza, co pomaga zmniejszyć ilość wody po rozmrożeniu, jak również wpływa korzystnie na jędrną strukturę produktu. Znajdziemy je również w zupach tupu instant, daniach gotowych w słoikach i puszkach, a także pakowanych próżniowo sałatkach.
Trifosforany wiążą wodę, co zapobiega jej parowaniu, a tym samym utracie świeżości produktu. Ma to kluczowe znaczenie szczególnie w przemyśle piekarniczym i cukierniczym, gdzie trifosforany pozwalają na utrzymanie wilgotności ciasta, dzięki czemu pieczywo czy ciasteczka dłużej zachowują świeżość.
Trifosforany stosowane razem z chlorkiem sodu pozwalają na zmniejszenie zawartości soli w danym produkcie.
Trifosforany w przemyśle
Trifosforany to związki chemiczne, które znalazły zastosowanie nie tylko w przemyśle spożywczym. Posiadają właściwości chelatujące, czyli mają zdolność do wiązania się z innymi składnikami, a tym samym korzystnie wpływają na konsystencję i wygląd produktu.
Trifosforany stosowane są w produkcji: detergentów do prania, odtłuszczaczy, barwników pomocniczych, środków do zmiękczania wody. Znalazły zastosowanie w produkcji karmy dla zwierząt domowych – wiążą wodę i utrzymują świeżość.
Czy trifosforany są szkodliwe?
Spożywanie trifosforanów ukrytych w produktach spożywczych nie wiąże się z żadnymi poważnymi ubocznymi skutkami. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) wpisała trifosforany na listę GRAS, na której znajdują się substancje powszechnie uznane za bezpieczne. Co więcej, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) stwierdził, że fosforany charakteryzują się niewielką toksycznością. Uznał, że nie wykazują działania mutagennego ani rakotwórczego.
Ustalono, że dopuszczalne spożycie całej grupy fosforanów, do których należą fosforany, difosforany, trifosforany, fosforan potasu i wapnia, wynosi nie więcej niż 40 mg na każdy kilogram masy ciała.
Produkty zawierające trifosforany mogą być spożywane przez kobiety w ciąży.
Trifosforany – źródło fosforu
Nadmierne i długotrwałe spożywanie fosforu, którego źródłem są trifosforany, może mieć niekorzystny wpływ na organizm. Duża zawartość fosforu utrudnia wchłanianie wapnia, magnezu, żelaza, miedzi czy cynku.
Nadmiar fosforanów w diecie może skutkować rozregulowaniem gospodarki mineralnej organizmu, co wiąże się z upośledzonym wchłanianiem wapnia i syntezy witaminy D, co z kolei może przyczynić się do występowania osteoporozy. Niedobór wapnia może doprowadzić do wystąpienia otyłości, nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, a także gruczolaków jelita grubego. Przewlekła hiperfosfatemia może przyczynić się do nadczynności przytarczyc oraz zmniejszenia masy kości.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- czytamyetykiety.pl
- Makała H., Cichy B., Folek S., Fosforany w żywności, Przemysł Spożywczy, 2007.
Opublikowano: 20.11.2024;
Oceń:
0.0
Klaudia Kierzkowska
chemik
Dziennikarka, blogerka, a także chemiczka – absolwentka Wydziału Chemicznego w Warszawie. Uwielbia teatr, podróże i włoską kuchnię, w wolnej chwili gotuje.
3
Komentarze i opinie (0)