loader loader
REKLAMA

Karp – wartości odżywcze, jak przyrządzić karpia?

Karp (Cyprinus carpio) jest to gatunek ryb słodkowodnych, należący do rodziny karpiowatych. Ryba ta pochodzi z Azji (pierwotnie pojawiła się w okolicach Morza Kaspijskiego), a do Polski została sprowadzona ok. XII w. przez cystersów. Dzięki nim hodowla karpia rozpowszechniła się w Europie. Złowienie karpia stanowi wyzwanie dla wędkarzy ze względu na jego spryt i waleczność. Karpia można łowić w naturalnych zbiornikach wodnych, jednakże najczęściej poławiany jest w stawach hodowlanych. Jakie są wartości odżywcze karpia i jakie sposoby jego przygotowania?

  • 0.0
  • 0
  • 0

Budowa i wygląd karpia

Karp jest rybą osiągającą ok. 1 m długości i nawet 30 kg masy ciała. Jego ciało jest wydłużone, a na grzbiecie karp ma charakterystyczną długą płetwę. Karpie przy otworze gębowym mają osadzone dwie pary wąsików.

Wśród karpi dominuje ciemnozielony, zielonobrązowy lub zielonoszary kolor. Jego boki są jaśniejsze od grzbietu, natomiast brzuch ma wyraźnie jasny odcień.

Ubarwienie tych ryb może różnić się w zależności od tego, na którą odmianę karpia patrzymy.

Karp jako jedna z najważniejszych ryb gospodarczych

Karpie znane są już od tysięcy lat, a obecnie mają spore znaczenie gospodarcze. Aktualnie ich hodowla przebiega na dużą skalę. W Polsce rocznie produkuje się ok. 20 ton tej ryby. Co ciekawe, jesteśmy największym producentem karpia w Unii Europejskiej.

Sprzedaż karpia wzrasta w okresie świątecznym i w tym czasie wyprzedaje się aż 90% jego rocznej krajowej produkcji.

Gdzie żyje karp i czym się żywi?

Karpie znane są na całym świecie. Występują głównie na terenie stawów hodowlanych, lecz zostały też wpuszczone do wód otwartych. Nie są to ryby szczególnie wymagające. Mogą żyć w wodach gęsto porośniętych roślinnością o niskim poziomie natlenienia. Spotkać je można w: stawach, jeziorach oraz wolno płynących rzekach.

Okazuje się, że ryby te są wszystkożerne, z przewagą pokarmu mięsnego, który stanowią inne zwierzęta wodne. Rzadko żywią się roślinami.

Żerują najczęściej w nocy oraz wczesnym porankiem. Podstawą ich pokarmu są: larwy ochotek, małe mięczaki, ślimaki oraz plankton.

Karp – właściwości odżywcze

Sto gramów filetu z karpia zawiera:

  • 110 kcal,
  • 18 g białka,
  • 4 g tłuszczu,
  • 0 g węglowodanów.

W mięsie karpia obecne są ponadto:

  • Witaminy z grupy B – B1, B2, B3, B6, B9, B12. Wspierają one funkcjonowanie układu nerwowego, wpływają na stan skóry oraz przeciwdziałają niedokrwistości.
  • Witamina A – wspiera procesy widzenia, łagodzi stany zapalne skóry.
  • Witamina D – wpływa na strukturę kośćca, wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego.
  • Fosfor – bierze udział w mineralizacji kości, pomaga utrzymać równowagę kwasowo-zasadową organizmu.
  • Potas – reguluje poziom ciśnienia tętniczego krwi, odpowiada za właściwe napięcie mięśni.
  • Magnez – bierze udział w przewodnictwie nerwowym, odpowiada za kurczliwość mięśni szkieletowych.
  • Miedź – wpływa na tworzenie czerwonych krwinek, wspiera funkcjonowanie układu nerwowego.
  • Cynk – jest składnikiem wielu enzymów organizmu, wpływa na odporność oraz ma działanie antyoksydacyjne.

Ilość poszczególnych składników odżywczych karpia zależy od miejsca jego bytowania i od przyjmowanego pokarmu.

Odmiany karpia

Obecnie do najpopularniejszych odmian karpia zaliczyć można: karpia królewskiego, karpia lustrzenia, karpia sazana, karpia golca (karpia bezłuskiego), karpia pełnołuskiego i karpia koi.

  • Karp królewski – został wyhodowany w Polsce.
  • Karp lustrzeń – jest jedną z najrzadszych odmian, która wyglądem przypomina karpia królewskiego.
  • Karp sazan – to dzika odmiana karpia. Ryby te często są hodowane w akwariach i oczkach wodnych.
  • Karp golec (bezłuski) – ten rodzaj karpia jest hodowany w stawach. Coraz częściej kupowany w celach spożywczych.
  • Karp pełnołuski – od sazana różni się jedynie kształtem grzbietu i płetwy.
  • Karp koi – ryba ozdobna, hodowana w przydomowych oczkach wodnych.

Na co najlepiej bierze karp – limit dziennego połowu

Karp jest najczęściej poławiany na tzw. haczyki z włosem. W Polsce obowiązuje natomiast limit dziennego połowu do 3 sztuk. Ryby te powinny mieć minimum 30 cm długości. Najlepiej łowić je w ciepłych dniach w okolicach późnej wiosny do końca jesieni.

Rozmnażanie karpi najczęściej przebiega pod kontrolą w warunkach hodowlanych. Z tego względu nie obowiązuje w Polsce okres ochronny tych ryb. W warunkach naturalnych ich rozmnażanie jest utrudnione z uwagi na zbyt zimne wody.

Karp jest najczęściej poławiany na tzw. haczyki z włosem. Można również zakupić specjalne haczyki skonstruowane pod ten gatunek. Ryby te powinny mieć również odpowiednią zanętę. Najlepiej, aby miała intensywny zapach, kolor i smak. Sprawdzą się tutaj, m.in.: ziarna, kulki proteinowe, pellet, kukurydza. Są również dostępne zanęty owocowe oraz o rybnym smaku.

W jakiej cenie można kupić karpia?

Ceny świeżego karpia z roku na rok wzrastają. Obecnie cena filetu z karpia waha się w przedziale od 40,00 do 80,00 zł za kilogram. Cena żywego karpia wynosi ok. 30 zł na kilogram, natomiast cena patroszonego od 30,00 do 60,00 zł za kilogram.

Karp na wigilijnym stole

Karp to ryba kojarzona przede wszystkim ze świętami Bożego Narodzenia. Jednakże zwyczaj spożywania go w tym okresie sięga czasów PRL-u. Ryba ta była wtedy dość łatwo dostępna i niedroga. Po II wojnie światowej niestety nie każdy mógł sobie pozwolić na zakup bardziej szlachetnych ryb. Były one również ciężko dostępne ze względu na straty wojenne we flocie rybackiej.

Do rozpowszechnienia spożywania karpi w czasie świąt przyczynił się ówczesny minister przemysłu i handlu Hilary Minc, który wygłosił słynne zdanie: „karp na każdym wigilijnym stole” (chociaż ryba ta była znana w Polsce już od XII wieku).

Od tamtego czasu zaczęto tworzyć stawy rybne, a karp zaczął być hodowany na masową skalę. Jak widać, zwyczaj ten przetrwał aż do dziś i dla wielu karp poddany obróbce termicznej jest podstawową potrawą wigilijną. Na przeszkodzie nie staje nawet żmudny proces wyciągania z karpia łusek w trakcie jedzenia.

Pomysły na przyrządzenie karpia

Karpie można przyrządzić na kilka sposobów. Oto najpopularniejsze z nich:

  • zupa z karpia,
  • karp marynowany,
  • karp pieczony z warzywami,
  • karp po żydowsku,
  • karp faszerowany grzybami i mięsem,
  • karp w śmietanie,
  • pierogi z karpiem,
  • smażony karp w panierce.

Bibliografia

 
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.


  1. Skałecki P. i wsp.: Wartość użytkowa i skład chemiczny mięsa karpi (Cyprinus carpio L.) i pstrągów tęczowych (Oncorhynchus mykiss Walb.) pozyskanych z gospodarstw rybackich regionu lubelskiego, Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, t. 9 (2013), nr 2, 57-62.
  2. Jarosz M. i wsp.: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.
  3. Plansze Edukacyjne, Ryby Polski, Najpopularniejsze Gatunki, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2011.
  4. www.pap.pl
Opublikowano: ; aktualizacja: 03.12.2024

Oceń:
0.0

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
Agata Soroczyńska

Agata Soroczyńska

dietetyk kliniczny i sportowy

Dietetyk kliniczny i sportowy, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach i Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Główne tematy jej zainteresowań to dieta roślinna, dieta w sporcie, suplementacja oraz psychodietetyka. W kontekście współpracy z podopiecznymi istotne jest dla niej całościowe podejście do pacjenta. Wierzy, że do osiągnięcia celów nie zawsze wymagany jest jadłospis. Od kilku lat zajmuje się edukacją żywieniową. Jest autorką wielu artykułów, wykładów oraz webinarów, podczas których poruszała tematy związane z profilaktyką zdrowotną, dietoterapią, zdrowym odżywianiem oraz dietetyką sportową. Prywatnie pasjonatka fitnessu, książek historycznych i fantasy oraz górskich wędrówek.

Komentarze i opinie (0)

Może zainteresuje cię

Pyłek kwiatowy – właściwości zdrowotne, zastosowanie, czy mogą go jeść dzieci i kobiety w ciąży

 

Kwas linolowy – występowanie, suplementy, dawkowanie i działanie

 

Yuzu – co to? Właściwości, przeciwwskazania, jak smakuje i gdzie kupić owoc yuzu?

 

Syrop z selera – przepis, działanie, właściwości

 

Grzyby mun – właściwości, przeciwwskazania, gdzie kupić i jak przygotować chińskie grzybki mun?

 

Olej kokosowy – właściwości, działanie, zastosowanie

 

Batat – właściwości, kalorie, jak gotować?

 

Pektyny (e440) – czym są, gdzie występują, zastosowanie, szkodliwość