Chlebowiec, znany również jako jackfruit, to egzotyczny owoc, który zdobywa coraz większą popularność na całym świecie. Jego unikalny smak, zdrowotne korzyści i wszechstronność zastosowań w kuchni sprawiają, że jest niezwykle atrakcyjny dla smakoszy i entuzjastów zdrowego stylu życia. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu fascynującemu owocowi, jego pochodzeniu, wartościom odżywczym i zastosowaniom kulinarnym.
Jackfruit (owoc chlebowca) – co to jest, właściwości, gdzie kupić, przepisy
Co to jest jackfruit?
Chlebowiec różnolistny (łac. Artocarpus heterophyllus), to drzewo owocowe z rodziny morwowatych, które rośnie w strefach tropikalnych Azji, Afryki i Ameryki Południowej. Gatunek produkuje największe na świecie owoce rosnące na drzewach, które mogą ważyć nawet do 50 kg! Pod ich szorstką, zieloną skórą ukrywa się włóknisty, żółty miąższ, który można konsumować na surowo, ale i gotować. W kuchni owoce drzewa bochenkowego, bo tak brzmi jego inna nazwa, wykorzystuje się zarówno do dań słodkich, jak i pikantnych. Co ciekawe, młody jackfruit stanowi popularny wegański substytut mięsa.
W krajach takich jak Indie, Tajlandia, Malezja, Indonezja czy Brazylia, chlebowiec różnolistny jest hodowany nie tylko ze względu na owoce, ale i nasiona (jadalne) oraz drewno. W Indiach, jackfruit jest często spożywany przez najuboższe warstwy społeczne.
Jak smakuje jackfruit?
Smak jackfruita jest unikalny i trudny do porównania z innymi owocami. Dojrzały owoc jest słodki, często opisywany jako kombinacja smaków banana, ananasa, mango i melona. Posiada miękką i nieco włóknistą strukturę, przypominająca konsystencję ananasa.
Niedojrzałe owoce jackfruita mają mniej intensywny smak. Po obróbce termicznej są bezpieczne do spożycia. W takiej formie często wykorzystuje się je jako zamiennik mięsa ze względu na ich włóknistą teksturę. Po ugotowaniu, młody jackfruit ma smak neutralny i łatwo chłonie smaki innych składników, co czyni go idealnym do połączeń z intensywnymi sosami oraz przyprawami. Zastosowanie w kulinariach znalazł także suszony jackfruit, który często wykorzystywany jest jako zdrowa przekąska, podobnie jak np. suszone owoce czy orzechy.
Jackfruit – właściwości
Świeży jackfruit zaliczany jest do najbardziej kalorycznych owoców. Posiada jednak także liczne składniki odżywcze.
- Białko – jackfruit zawiera umiarkowane ilości białka (w 100 g owocu jackfruit jest go ok. 1,5-3 g).
- Błonnik – jest dobrym źródłem błonnika, który pomaga w trawieniu i może przyczynić się do utrzymania zdrowej wagi.
- Witaminy – świeże owoce jackfruita są bogate w witaminy, w szczególności witaminę C, która jest silnym antyoksydantem. Zawiera również witaminy z grupy B, w tym niacynę, ryboflawinę, B6, kwas foliowy oraz witaminę A.
- Minerały – jackfruit dostarcza wielu ważnych minerałów, takich jak potas, żelazo, magnez, miedź i mangan.
- Antyoksydanty – owoce drzewa bochenkowego zawierają antyoksydanty, takie jak: karotenoidy, lignany, flawonoidy, które pomagają chronić organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Biorąc pod uwagę powyższe, nie trudno się domyślić, że właściwości prozdrowotnych jackfruit również posiada całkiem sporo. Dzięki wysokiej zawartości błonnika pokarmowego wspiera pracę układu pokarmowego i reguluje rytm wypróżnień. Obecność potasu, witaminy B6, kwasu foliowego oraz antyoksydantów sprzyja utrzymywaniu w zdrowiu układu sercowo-naczyniowego (m.in. regulacja ciśnienia tętniczego krwi, zapobieganie miażdżycy). Co więcej, w niektórych regionach świata jackfruit wykorzystywany jest jako naturalny środek wspierający w walce z cukrzycą oraz anemią, a także wzmacniający odporność organizmu.
Jackfruit – gdzie kupić?
W Polsce znalezienie owoców chlebowca w ich naturalnej i nieprzetworzonej postaci nie jest zadaniem łatwym. W stacjonarnych i internetowych sklepach z produktami orientalnymi, a także w niektórych supermarketach, możemy natrafić na jackfruita w puszce – są to kawałki owocu chlebowca w słodkiej bądź słonej zalewie. Ten egzotyczny owoc dostępny bywa również w postaci suszonej, a także jako chipsy.
Jackfruit – przepisy
Jak zatem można wykorzystać owoce jackfruit w kuchni? W jaki sposób jeść jackfruit w daniach wytrawnych, a w jaki w słodkich? No cóż, sposobów na jego wykorzystanie w celach kulinarnych jest bardzo dużo. Poniżej prezentujemy trzy propozycje: szarpany jackfruit w stylu BBQ, jackfruit curry otaz deser z jackfruita i ryżu.
„Szarpany” jackfruit w stylu BBQ
Składniki:
- 2 puszki młodego jackfruita w zalewie;
- 1 cebula;
- 2 ząbki czosnku;
- 1 szklanka sosu BBQ;
- 1 łyżeczka papryki wędzonej;
- 1 łyżeczka chili w proszku;
- 2 łyżki oleju roślinnego;
- sól i pieprz do smaku.
Przygotowanie:
- Odsącz jackfruita i rozdrób go na mniejsze kawałki.
- Na patelni rozgrzej olej, dodaj posiekaną cebulę i czosnek, smaż do zeszklenia.
- Dodaj jackfruita, paprykę wędzoną, chili, sól i pieprz. Smaż przez około 10 minut, aż jackfruit zacznie się rozpadać.
- Dodaj sos BBQ, zmniejsz ogień i gotuj przez kolejne 10-15 minut, aż sos zgęstnieje.
- Podawaj na ciepłych bułkach z ulubionymi dodatkami.
Jackfruit Curry
Składniki:
- 2 puszki młodego jackfruita w zalewie;
- 1 duża cebula;
- 2 ząbki czosnku;
- 1 kawałek świeżego imbiru (ok. 2 cm);
- 1 puszka mleka kokosowego;
- 2 łyżki curry w proszku;
- 1 łyżeczka kurkumy;
- 1 łyżeczka garam masala;
- 2 łyżki oleju roślinnego;
- sól do smaku.
Przygotowanie:
- Odsącz jackfruita i rozdrób go na mniejsze kawałki.
- Na patelni rozgrzej olej, dodaj posiekaną cebulę, czosnek i starty imbir. Smaż do zeszklenia.
- Dodaj curry, kurkumę, garam masala i sól. Smaż przez około 1 minutę.
- Dodaj jackfruita i mleko kokosowe. Gotuj na małym ogniu przez około 20 minut, aż sos zgęstnieje.
- Podawaj z ryżem basmati i świeżą kolendrą.
Deser z jackfruita i ryżu
Składniki:
- 1 puszka młodego jackfruita w zalewie;
- 1 szklanka ryżu kleistego (np. ryżu do sushi);
- 1 puszka mleka kokosowego;
- 3 łyżki cukru;
- 1 łyżeczka ekstraktu z wanilii;
- szczypta soli;
- świeża mięta do dekoracji.
Przygotowanie:
- Odsącz jackfruita i pokrój na mniejsze kawałki.
- Ryż umyj kilkakrotnie w zimnej wodzie, aż woda będzie klarowna. Następnie zalej ryż 1,5 szklanki wody i gotuj na małym ogniu pod przykryciem przez około 15 minut, aż woda całkowicie się wchłonie.
- W małym garnku podgrzewaj mleko kokosowe z cukrem, wanilią i szczyptą soli. Gotuj na małym ogniu, aż cukier się rozpuści.
- Do gotowego ryżu dodaj 3/4 mleka kokosowego i wymieszaj. Pozostałe mleko zostaw na sos.
- Na talerzach ułóż porcje ryżu, na wierzch nałóż kawałki jackfruita. Polej deser resztą mleka kokosowego.
- Deser podawaj na ciepło lub na zimno, udekorowany świeżą miętą.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Nansereko, S., & Muyonga, J. H. (2021). Exploring the Potential of Jackfruit (Artocarpus heterophyllus Lam). Asian Food Science Journal, 20(9), 97–117. https://doi.org/10.9734/afsj/2021/v20i930346;
- Ramalingum N, Mahomoodally MF. The therapeutic potential of medicinal foods. Adv Pharmacol Sci. 2014;2014:354264. doi: 10.1155/2014/354264. Epub 2014 Apr 17. PMID: 24822061; PMCID: PMC4009199.
Paulina Znajdek-Awiżeń
dr nauk farmaceutycznych
Absolwentka Wydziału Farmacji Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Tytuł doktora nauk farmaceutycznych uzyskała na podstawie badań prowadzonych w Katedrze i Zakładzie Farmakognozji UMP. Członek Sekcji Fitoterapii Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Pracownik apteki, a także wykładowca w technikum farmaceutycznym. Prowadzi kursy, szkolenia oraz warsztaty z zakresu towaroznawstwa zielarskiego oraz wykorzystania roślin w profilaktyce i leczeniu różnych dolegliwości. Autorka i współautorka artykułów o charakterze naukowym i popularnonaukowym publikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Współautorka książki „Żyj naturalnie czyli dekalog zdrowego życia”.
Komentarze i opinie (0)