W medycynie alternatywnej lukrecja stosowana jest doustnie w celu złagodzenia dolegliwości przewodu pokarmowego – wrzodów żołądka, zgagi, zapalenia błony śluzowej żołądka. Niektóre osoby stosują ją również w łagodzeniu bólu gardła oraz kaszlu. Jakie właściwości zdrowotne wykazuje lukrecja w badaniach naukowych? Jakie są przeciwwskazania do jej stosowania?
Lukrecja – właściwości, działanie i przeciwwskazania
Lukrecja – właściwości i działanie
Co to jest lukrecja? Jest to roślina z rodziny bobowatych, rodzaj byliny występujący głównie w Azji i Europie Południowej. Może osiągać wysokość nawet do 1,5 m. Posiada owalne liście o długości od 2 do 5 cm, których dolna powierzchnia jest lepka w dotyku. W ziołolecznictwie wykorzystywany jest korzeń lukrecji oraz wyciąg wodny zwany sokiem lukrecjowym. Wyróżniono około 30 gatunków tej rośliny, przy czym najbardziej popularne to lukrecja gładka oraz lukrecja uralska.
Lukrecja zawiera:
- glicyryzynę w postaci soli potasowej lub wapniowej,
- flawonoidy,
- hydroksykumaryny,
- fitoestrogeny,
- betainę,
- cholinę,
- olejki eteryczne,
- żywice,
- sole mineralne.
Wykazano korzystne działanie fitoestrogenów w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego. Mają one zdolność do obniżania poziomu cholesterolu całkowitego, triglicerydów oraz cholesterolu frakcji LDL, tzw. „złego” cholesterolu. Wykazują również działanie przeciwnowotworowe. Mogą też działać przeciwzapalnie, przeciwzakrzepowo, moczopędnie oraz przeciwbakteryjnie.
Lukrecja – zastosowanie, na co pomaga?
W medycynie ludowej lukrecję stosowano w leczeniu owrzodzeń, wysokiego poziomu cholesterolu i zgagi. Inne zastosowania, które nie zostały potwierdzone badaniami, to leczenie zespołu jelita drażliwego oraz łuszczycy. Ekstrakty z korzenia lukrecji mogą wykazywać działanie wykrztuśne i rozkurczające na mięśnie gładkie oskrzeli oraz przewodu pokarmowego.
Istnieją pewne przesłanki naukowe sugerujące, że lukrecja może być skuteczna w leczeniu stanów zapalnych skóry i łagodzeniu dolegliwości z nimi związanych, między innymi swędzenia. Dlatego też stosowanie żelu zawierającego ekstrakt z lukrecji trzy razy dziennie przez 2 tygodnie, może zmniejszać zaczerwienienie, obrzęk i świąd skóry. Badania sugerują również, że przyjmowanie preparatów zawierających korzeń lukrecji może łagodzić objawy niestrawności.
Niestety na chwilę obecną nie ma wystarczających dowodów, które potwierdzałyby skuteczność lukrecji w leczeniu:
- wrzodów żołądka,
- zapalenia wątroby,
- wysokiego poziomu cholesterolu,
- hiperprolaktynemii,
- zespołu jelita drażliwego (IBS),
- łuszczycy,
- otyłości,
- kaszlu.
Lukrecja – przeciwwskazania i skutki uboczne
Nie należy stosować lukrecji, jeśli zdiagnozowano alergię na ten produkt oraz w przypadku:
- hipokaliemii (niski poziom potasu we krwi),
- nowotworu piersi, jajników lub macicy,
- endometriozy.
Dodatkowo przed zażyciem wyciągu z lukrecji należy skonsultować się z lekarzem, jeśli chorujemy na:
- choroby nerek,
- choroby serca,
- nadciśnienie tętnicze,
- zaburzenia mięśniowo-sercowe.
Lukrecja w ciąży w nadmiernych ilościach nie jest wskazana, ponieważ może zwiększać ryzyko poronienia i przedwczesnego porodu. Nie ma również danych, czy roślina ta przenika do mleka matki, dlatego nie należy spożywać wyciągów z lukrecji w czasie karmienia piersią.
Warto również pamiętać o tym, że lukrecja może wchodzić w interakcję z grejpfrutem i sokiem grejpfrutowym, co prowadzi do wystąpienia niepożądanych efektów ubocznych. Trzeba unikać też jednoczesnego przyjmowania lukrecji z ziołami/suplementami ziołowymi o działaniu przeczyszczającym, np. aloesu czy oleju rycynowego.
Na chwilę obecną nie poznano wszystkich działań niepożądanych lukrecji. Prawdopodobnie jest ona bezpieczna, jeśli przyjmowana jest przez krótki okres (nie dłużej niż 4 tygodnie). Długotrwałe stosowanie lukrecji może spowodować poważne skutki uboczne. Należy natychmiast przerwać stosowanie preparatu i udać się do lekarza, jeśli wystąpi:
- utrata czucia w dolnej części ciała,
- niewyraźne widzenie,
- zwiększone oddawanie moczu,
- osłabienie mięśni,
- problemy z pamięcią,
- omamy,
- utrata przytomności.
Do najczęstszych działań niepożądanych zalicza się:
- ból głowy,
- uczucie zmęczenia,
- zatrzymanie płynów w organizmie,
- impotencję.
Zastosowanie medyczne ekstraktów z lukrecji i suplementów z jej dodatkiem nie zostało zatwierdzone przez Amerykańską Agencją do Spraw Bezpieczeństwa i Żywności. Nie należy preparatów tych stosować zamiast leków przepisanych przez lekarza.
Dodatkowo preparaty z lukrecji mogą wchodzić w interakcję z:
- aspiryną,
- koenzymem Q10,
- preparatami zawierającymi kwasy omega-3,
- l-karnityną,
- lewotyroksyną,
- ginkgo biloba.
Lukrecja – preparaty
Lukrecja tabletki, herbata z lukrecji w postaci sproszkowanego korzenia, suplementy diety z dodatkiem lukrecji w postaci płynów są najczęściej spotykanymi preparatami na rynku. Roślina ta jest również stosowana w przemyśle cukierniczym. Cukierki, landrynki i żelki z jej dodatkiem charakteryzują się ciemną, wręcz czarną barwą. W smaku lukrecja przypomina anyż.
Lukrecja w kosmetyce również znalazła zastosowanie jako jeden ze składników toników, żeli, kremów oraz szamponów.
Dawkowanie korzenia lukrecji nie powinno przekraczać 5–15 g na dobę, co odpowiada 200–600 mg glicyryzyny. Przed zażyciem preparatów z lukrecji warto skonsultować się z lekarzem lub innym pracownikiem służby zdrowia i postępować zgodnie ze wskazówkami umieszczonymi na etykiecie produktu. Nie należy również używać różnych form lukrecji (np. w postaci proszku, ekstraktów, płynów, herbaty) w tym samym czasie, ponieważ zwiększa to ryzyko przedawkowania.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Dastagir G., Rizvi M. A., Review – Glycyrrhiza glabra L. (Liquorice). Pak. J. Pharm. Sci., 2016, 29, 5: 1727–1733.
- https://www.drugs.com/mtm/licorice.html
Anita Ciemiecka
Dietetyczka
Dyplomowany dietetyk. Uczestniczka wielu konferencji naukowych i szkoleń z zakresu dietetyki i psychodietetyki. Uczestniczyła w realizacji projektu naukowego Wojewódzki program zapobiegania niedożywieniu, nadwadze i otyłości poprzez poprawę żywienia u dzieci z klas 1–3 szkół podstawowych. Na co dzień pomaga zmieniać nawyki żywieniowe u osób borykających się z nadwagą, otyłością, chorobami dietozależnymi, które poprzez właściwe żywienie pragną podnieść jakość swojego życia. Współpracuje również z osobami aktywnymi fizycznie. Jej głównym założeniem w pracy z pacjentem jest trwałe ukształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych. Indywidualne konsultacje dietetyczne prowadzi na terenie Płocka, Sierpca oraz online. Prywatnie miłośniczka kawy i warzyw. W wolnych chwilach poszukiwaczka kulinarnych rewolucji.
Komentarze i opinie (0)