Komosa piżmowa, zwana herbatą jezuicką, posiada długą historię stosowania w tradycyjnym lecznictwie. Jej subtelny, piżmowy zapach przyciąga nie tylko miłośników botaniki, ale również kucharzy i perfumiarzy. Z drugiej strony jest rośliną trującą. W tym artykule przyjrzymy się bliżej tej fascynującej roślinie, odkrywając jej tajemnice i zastosowania w różnych dziedzinach życia.
Komosa piżmowa – właściwości, zastosowanie, wskazania i przeciwwskazania, gdzie kupić?
Spis treści
Co to jest komosa piżmowa?
Komosa piżmowa (nie mylić z komosą ryżową, choć jest z nią spokrewniona), znana również jako komosa meksykańska czy herbata jezuicka, jest rośliną jednoroczną pochodzącą z Meksyku. Jej historia sięga czasów Majów i innych plemion Ameryki Środkowej, które wykorzystywały ją do sporządzania wywaru określanego jako herbata meksykańska, który charakteryzuje intensywny aromat i gorzki smak.
Komosa piżmowa jest szeroko rozpowszechniona na całym świecie i może rosnąć w różnych warunkach klimatycznych. W wielu regionach, zwłaszcza w Azji, jest uważana za wiodący chwast w uprawach ryżu, ponieważ konkuruje z ryżem o zasoby i może znacząco obniżyć plony. Jest łatwo rozpoznawalna dzięki jej charakterystycznym, gronowatym kwiatostanom.
Komosa piżmowa – właściwości
W skład komosy wchodzi wiele składników, ale najważniejszym jest olejek eteryczny, który nadaje jej charakterystyczny, cytrynowy zapach. Ten sam olejek eteryczny czyni ją rośliną nie do końca bezpieczną. Pędy nadziemne komosy zawierają szkodliwe dla ludzi i zwierząt substancje, takie jak askarydol, limonen i inne terpeny.
Mimo swojej toksyczności, komosa piżmowa jest od dawna ceniona za swoje lecznicze właściwości. Wykazuje korzystne działanie przeciwrobacze, dzięki czemu jest tradycyjnym, ziołowym środkiem do walki z pasożytami przewodu pokarmowego. Olejek eteryczny z komosy działa na robaki paraliżująco, co umożliwia ich usuwanie z organizmu. Z drugiej jednak strony ze względu na ryzyko zatrucia, olejek z komosy powinien być stosowany z ostrożnością.
W Europie, w tym w Polsce, komosa piżmowa jest uprawiana na niewielką skalę, ale jej dzikie formy można spotkać w różnych miejscach, takich jak przydroża czy opustoszałe ogrody. Mimo że nie jest tak popularna jak komosa ryżowa, jej znaczenie w medycynie ludowej jest niezaprzeczalne.
Zastosowanie komosy piżmowej
Lecznicze właściwości komosy piżmowej wynikają głównie z obecności olejków eterycznych. Komosa piżmowa znalazła przede wszystkim zastosowanie jako naturalne remedium odrobaczające. Medycyna ludowa uznaje, że olejek eteryczny wydzielany przez roślinę jest skuteczny w walce z pasożytami przewodu pokarmowego, takimi jak owsiki, glista ludzka czy tęgoryjec dwunastnicy.
Co więcej, w przeszłości olejek z komosy piżmowej był stosowany także w leczeniu różnych innych dolegliwości, takich jak: bolesne menstruacje, malaria, pląsawica, histeria i inne choroby nerwowe. Był również używany jako środek wykrztuśny, napotny, moczopędny i obniżający gorączkę.
Surowiec ten wykorzystuje się ponadto w przemyśle perfumeryjnym, a także w kulinariach, choć obecnie to ostatnie zastosowanie nie jest już tak popularne jak niegdyś. Dawniej surowiec ten wzbogacał aromatem i smakiem rozmaite potrawy. Dodawano go do sałatek oraz potraw tłustych, w celu ułatwienia ich trawienia.
Komosa piżmowa – gdzie kupić?
Ziele komosy piżmowej jest dostępne w sprzedaży w formie suszonej, ciętej. Można je nabyć w sklepach zielarskich, a coraz częściej także w sklepach ze zdrową żywnością. Za 100 gramów surowca zapłacimy od kilku do kilkunastu złotych.
Jak stosować suszoną komosę piżmową?
Zgodnie z zaleceniami wiodących producentów ziół na rynku polskim, jedną łyżeczkę suszonej komosy piżmowej należy zalać szklanką wrzątku i pozostawić pod przykryciem na ok. 30 min. Następnie całość przecedzić i pić 2 razy dziennie po 100 ml tak przygotowanego wyciągu. Zaleca się, aby po ok. godzinie od jego spożycia przyjąć środek przeczyszczający.
Stosowanie komosy piżmowej powinno odbywać się ściśle według wskazań producenta. Nie należy podawać jej dzieciom oraz kobietom ciężarnym i karmiącym piersią. Brak badań na temat bezpieczeństwa jej stosowania, które opiera się przede wszystkim na tradycji. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zaleca się zasięgnąć porady lekarza, zwłaszcza jeśli na stałe przyjmowane są jakiekolwiek leki.
Czy komosa piżmowa jest trująca?
Mimo licznych zalet, komosa piżmowa jest rośliną trującą. Tak jak wspomniano wcześniej, jej owoce i pędy nadziemne zawierają olejki eteryczne, które mogą być toksyczne zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt. Głównymi składnikami tych olejków są askarydol, limonen i inne terpeny. Wysokie dawki nasion komosy piżmowej mogą wywołać symptomy zatrucia.
Objawy zatrucia u bydła mogą obejmować: utratę apetytu, obniżenie ciśnienia krwi, chwiejny chód i zapaść. U koni mogą wystąpić m.in. nieskoordynowane ruchy, trudności w przełykaniu, drgawki.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Holm, L., Doll, J., Holm, E., Pancho, J. V., & Herberger, J. P. (1997). World Weeds: Natural Histories and Distribution. John Wiley & Sons.
- Dutka A., Zastosowanie olejków eterycznych w ochronie roślin przed szkodnikami w świetle najnowszej literatury. Postępy w Ochronie Roślin, 2013, 53 (1): 36–42.
- https://www.ziolowyzakatek.sklep.pl/pl/p/Komosa-pizmowa-ziele-EKO-25-g/2232
Opublikowano: 17.08.2023;
Oceń:
4.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Paulina Znajdek-Awiżeń
dr nauk farmaceutycznych
Absolwentka Wydziału Farmacji Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Tytuł doktora nauk farmaceutycznych uzyskała na podstawie badań prowadzonych w Katedrze i Zakładzie Farmakognozji UMP. Członek Sekcji Fitoterapii Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Pracownik apteki, a także wykładowca w technikum farmaceutycznym. Prowadzi kursy, szkolenia oraz warsztaty z zakresu towaroznawstwa zielarskiego oraz wykorzystania roślin w profilaktyce i leczeniu różnych dolegliwości. Autorka i współautorka artykułów o charakterze naukowym i popularnonaukowym publikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Współautorka książki „Żyj naturalnie czyli dekalog zdrowego życia”.
3
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 10.03.2024