loader loader

Komosa ryżowa – właściwości, wartości odżywcze, indeks glikemiczny, przepisy

Komosa ryżowa, inaczej quinoa lub ryż peruwiański, została odkryta ponad 6 tysięcy lat temu w Ameryce Południowej, a dokładniej w Andach. Dawniej używana była przez Indian zamiast mąki do produkcji chleba. Choć kwalifikowana jest jako pseudozboże, to botanicznie zaliczana jest do tej samej grupy co szpinak i buraki.

Komosa ryżowa – właściwości

Właściwości komosy ryżowej odkryli już Indianie, dla których jej nasiona były jednym ze składników diety. Komosa ryżowa:

  • jest bogata w błonnik, który obniża poziom cukru we krwi i poziom cholesterolu;
  • posiada 9 niezbędnych aminokwasów;
  • jest jednym z niewielu źródeł białka roślinnego, które jest kompletne i wysokiej jakości (zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne);
  • ma niski indeks glikemiczny – tylko 35;
  • zawiera przeciwutleniacze (kwercytyna, kaemperol), które spowalniają proces starzenia się i chronią przed chorobami spowodowanymi przez wolne rodniki;
  • porcja komosy zapewnia połowę dziennego zapotrzebowania w magnez;
  • zawiera saponiny, które odpowiadają za lecznicze właściwości komosy (działają przeciwzapalnie oraz zapobiegają rozwojowi chorobotwórczych patogenów);
  • zastosowanie komosy ryżowej w codziennym jadłospisie może zmniejszyć poziom cukru we krwi.

Komosa ryżowa często stosowana jest jako zamiennik ryżu – zawiera mniej węglowodanów. Istotny jest fakt, że węglowodany obecne w peruwiańskiej kaszy quinoa trawione są wolniej i nie powodują nagłych wzrostów poziomu glukozy we krwi.

Jak ugotować ryż i przyrządzać różne rodzaje kasz?

Komosa ryżowa – kalorie, wartości odżywcze i IG

Na świecie istnieje około 120 odmian czerwonej, białej i czarnej quinoi. Obecnie światowa uprawa komosy ryżowej koncentruje się w Boliwii, Peru, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Chile. Od paru lat quinoę uprawia się również w Europie, w tym także w gospodarstwach w Polsce.

100 gramów surowej komosy ryżowej zawiera około 370 kcal, w tym 14 g białka, 6 g tłuszczów i 59 g węglowodanów. Komosa ryżowa zawiera dużą ilość wysokiej jakości składników odżywczych:

  • kwasy tłuszczowe omega-3,
  • lizynę,
  • witaminy z grupy B,
  • przeciwutleniacze,
  • węglowodany i błonnik,
  • żelazo, magnez, mangan.

Z uwagi na wartości odżywcze komosy i niski indeks glikemiczny znalazła ona zastosowanie w diecie odchudzającej, diecie sportowców, kobiet w ciąży i dzieci. Ryż peruwiański nie zawiera glutenu, dlatego wykorzystuje się go jako podstawowy składnik w diecie osób z celiakią. Objawy alergii na komosę są możliwe, jednak ich występowanie jest bardzo rzadkie.

Jak gotować komosę ryżową?

Właściwości komosy ryżowej sprawiły, że w ostatnim czasie opanowała przepisy kulinarne, a w szczególności te dietetyczne. Komosa ryżowa występuje często w przepisach dla dzieci, w szczególności w słodkiej wersji.

Dania z komosą ryżową są powszechnie stosowane jako dodatek do wielu różnych potraw z warzywami i drobiem, lekkich przystawek, sałatek oraz dań na słodko. Quinoa staje się popularna również na śniadanie.

Jak smakuje kasza quinoa? Komosa czarna przypomina nieco nieprzetworzony ryż, biała ma neutralny smak, a czerwona jest delikatnie orzechowa.

Jak ugotować komosę ryżową? Do przygotowania komosy ryżowej potrzeba:

  • ½ szklanki kaszy quinoa,
  • ½ łyżeczki soli,
  • 2 szklanki wody lub rosołu.

Przed ugotowaniem quinoę należy dokładnie wypłukać pod bieżącą wodą. Tylko przez płukanie można usunąć saponiny zawarte w skorupce, które powodują gorzki smak. Czas gotowania wynosi około 15 minut.

Quinoa biała czy czerwona? Czerwona posiada intensywny smak, a po ugotowaniu jest chrupiąca. Często występuje w sałatkach, ponieważ dobrze zachowuje swój kształt. Pod względem właściwości komosa czerwona ma nieco wyższe stężenia przeciwutleniaczy.

Jakie właściwości ma kasza jaglana?

Przepisy z komosą ryżową

Burger Quinoa

Składniki:

  • 400 g ugotowanej quinoi,
  • 4 jajka,
  • 1 duża cebula,
  • 40 g startego sera typu parmezan,
  • 3 ząbki drobno posiekanego czosnku,
  • ½ łyżeczki soli,
  • 1 łyżka oleju kokosowego.

Przygotowanie – wszystkie składniki, oprócz oleju, umieścić w misce i dobrze wymieszać. Uformować od 6 do 10 burgerów. Olej kokosowy rozpuścić na patelni. Piec burgery po każdej stronie przez około 10 minut, aż się zarumienią.

Sałatka z komosy ryżowej z awokado i tuńczykiem

Składniki:

  • 100 g komosy ryżowej,
  • 1 awokado obrane i pokrojone na kawałki,
  • kilka pomidorów koktajlowych,
  • 1 puszka tuńczyka w wodzie,
  • 50 g sera feta,
  • 2 garści liści szpinaku,
  • 3 łyżki oliwy z oliwek,
  • sok z cytryny,
  • 1 łyżka nasion dyni,
  • szczypta soli i pieprzu.

Przygotowanie – ugotować komosę zgodnie z instrukcją na opakowaniu, a następnie pozostawić do ostygnięcia. W małej misce wymieszać oliwę z oliwek z sokiem z cytryny i przyprawami. Gdy komosa ryżowa będzie chłodna, dodać pozostałe składniki i sos. Wszystko dobrze wymieszać.

Komosa ryżowa na słodko

Składniki:

  • 50 g quinoi,
  • szklanka mleka roślinnego (najlepiej migdałowego),
  • garść dowolnych orzechów,
  • 1 mały banan,
  • garść owoców jagodowych (maliny, jeżyny, jagody lub porzeczki),
  • 1 łyżeczka masła orzechowego, opcjonalnie 1 łyżeczka miodu.

Przygotowanie – komosę dokładnie wypłukać. Ugotować w szklance mleka roślinnego (opcjonalnie z dodatkiem miodu). Banana pokroić na plasterki, orzechy posiekać. Gotową komosę przełożyć do miseczki, udekorować plasterkami banana, garścią orzechów, owocami jagodowymi i polać masłem orzechowym.

Czytaj również: Mleko ryżowe – właściwości, przepis, z czym podawać, czy jest zdrowe?

Komosa ryżowa – cena, gdzie kupić

Ryż peruwiański sprzedawany jest w sklepach ze zdrową żywnością, ale również często można spotkać go w supermarketach. Cena komosy ryżowej wynosi około 50–60 zł za kilogram. Na sklepowych półkach dostępne są poniższe rodzaje ziaren komosy ryżowej:

  • komosa ryżowa czarna,
  • komosa ryżowa czerwona,
  • komosa ryżowa biała,
  • komosa trójkolorowa (mieszanka).

Poza nasionami komosy ryżowej na rynku znajdują się także jej przetwory: mąka z komosy ryżowej (doskonała do słodkich placuszków), makaron z komosy ryżowej oraz mleko z komosy ryżowej.

Bibliografia

 
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.


  1. Mystkowska I. i wsp., Właściwości odżywcze i prozdrowotne komosy ryżowej. Probl. Hig. Epidemiol., 2016, 97, 1: 29–31.
  2. http://quinua.pe/quinua-valor-nutricional/
  3. Koziol M., Chemical composition and nutritional evaluation of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). J. Food Comp. Analysis, 1992.
  4. Jancurova M. i wsp., Quinoa – a review. Czech J. Food Sci., 2009, 27, 2: 71–79.
Opublikowano: 08.08.2019; aktualizacja:

Oceń:
4.4

Sylwia Rutkowska

Sylwia Rutkowska

Dietetyczka

Dietetyk kliniczny, właścicielka poradni "Dobry Dietetyk" we Wrocławiu oraz Dzierżoniowie. Specjalizuje się w dietoterapii nadwagi i otyłości, żywieniu klinicznym – szczególnie w chorobach nerek, alergiach oraz nietolerancjach pokarmowych.

Komentarze i opinie (0)

Może zainteresuje cię

Czarny ryż – właściwości, przeciwwskazania, gdzie kupić, jak gotować?

 

Muchomor czerwony – właściwości, czy jest jadalny

 

Roszponka – przepisy, właściwości i wartości odżywcze

 

Gorzka czekolada – czy jest zdrowa? Czy można ją jeść na diecie?

 

Soki warzywne – rodzaje, właściwości, przepisy

 

Które warzywa kumulują najwięcej zanieczyszczeń?

 

Opuncja figowa – właściwości, działanie i zastosowanie

 

Nalewki z: pigwy, aronii, wiśni, malin, winogron – jak przygotować, przepisy