Dlaczego pojawia się ból w stawie biodrowym?
Staw biodrowy jest jednym z największych stawów ludzkiego organizmu. Umożliwia on poruszanie się kończyn dolnych oraz przenosi na nie ciężar ciała z tułowia. Niestety, bardzo często zdarza się, że w stawach biodrowych pojawia się ból, który może utrudniać codzienne funkcjonowanie. Najczęstszą przyczyną bólu w biodrach jest zwyrodnienie, szczególnie jeśli pojawia się około 40. roku życia i później.
Bóle bioder można leczyć poprzez leczenie zachowawcze, tzn. leczenie farmakologiczne oraz rehabilitację. Ostateczną formą leczenia jest leczenie operacyjne.
Najczęstsze przyczyny bólu w biodrach to:
- choroba zwyrodnieniowa stawów – dochodzi do nieodwracalnego niszczenia chrząstki stawowej oraz innych elementów tworzących staw; głównymi objawami zwyrodnienia bioder jest ograniczenie ruchomości w stawie, ból biodra oraz sztywność poranna;
- choroby reumatologiczne – np. reumatoidalne zapalenie stawów;
- spłycenie panewek biodrowych lub ich nadmierna głębokość – w przypadku spłyconej panewki brak jest odpowiedniej stabilizacji przez jej kształt, w związku z czym rolę tę przejmują mięśnie i z czasem może dojść do ich przeciążenia; w przypadku zbyt głębokiej panewki szpara stawowa jest wąska i zakres ruchomości jest niewielki;
- skrócenie kończyny dolnej – dochodzi do asymetrycznego ustawienia miednicy oraz nierównowagi mięśniowej, wówczas pojawia się silny ból stawu biodrowego;
- dyskopatia – w przypadku dyskopatii w odcinku lędźwiowym kręgosłupa może dochodzić do ucisku na struktury nerwowe, co może dawać ból promieniujący do biodra, pośladka, a nawet całej kończyny dolnej;
- zapalenie stawu biodrowego – pojawia się ból w pachwinie, silny ból biodra oraz skurcze mięśni;
- dysbalans mięśniowy – może dochodzić do napięcia mięśni w okolicach biodra, co jest spowodowane np. brakiem aktywności fizycznej czy też długim unieruchomieniem; napięcie tych mięśni powoduje ból bioder, ograniczenie ruchomości, a co za tym idzie – problemy z chodzeniem;
- przeciążenie – ból bioder może być również spowodowany przeciążeniem tkanek miękkich w okolicach stawu biodrowego; może być ono spowodowane nadwagą, dźwiganiem w nieprawidłowy sposób oraz uprawianiem intensywnej aktywności fizycznej;
- tryb życia – długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej, siedzenia z nogą założoną na nogę.
Leki, fizjoterapia, rehabilitacja – jak leczyć ból biodra?
Bóle stawów biodrowych, zarówno te spowodowane przez chorobę zwyrodnieniową, jak i każdą inną wymienioną powyżej przyczynę, w pierwszej kolejności powinno się poddawać leczeniu zachowawczemu. Do leczenia takiego zalicza się przede wszystkich leczenie farmakologiczne oraz leczenie fizjoterapeutyczne.
Farmakoterapia stosowana w bólu bioder to przede wszystkim leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, podawane drogą doustną lub poprzez iniekcję do stawu. U osób, u których ból w biodrach spowodowany jest chorobą zwyrodnieniową i degeneracją chrząstki stawowej, zastosować można np. iniekcję kwasu hialuronowego, który powoduje zwiększenie lepkości płynu stawowego, dzięki czemu zmniejsza się tarcie pomiędzy powierzchniami stawowymi.
Na bóle w biodrach dobrze sprawdzi się fizjoterapia. Obejmuje zabiegi z zakresu fizykoterapii, kinezyterapii lub innych metod specjalnych, takich jak kinesiotaping. Jest to metoda fizjoterapeutyczna, polegająca na oklejaniu specjalnymi plastrami zajętej chorobowo okolicy ciała, co w tym przypadku daje odciążenie bolącego biodra i zmniejszenie bólu.
Najczęściej zalecane przez lekarzy zabiegi fizykoterapeutyczne na ból biodra to:
- pole magnetyczne,
- laser,
- ultradźwięki,
- krioterapia, czyli leczenie zimnem.
Ćwiczenia na ból biodra to szeroko ćwiczenia w odciążeniu, ćwiczenia z oporem, ćwiczenia izometryczne oraz ćwiczenia czynne.
Ćwiczenia na bóle w stawie biodrowym
U osób z występującym bólem w stawie biodrowym ważnym elementem terapii są ćwiczenia fizyczne. Przede wszystkim należy wykonywać ćwiczenia rozciągające oraz wzmacniające mięśnie. Osoby ze zmniejszonym zakresem ruchu w stawie powinny również wykonywać ćwiczenia zwiększające ruchomość.
- W celu rozciągnięcia mięśni tylnej grupy uda można ułożyć jedną nogę na krześle (noga powinna być wyprostowana) i pochylić się do niej. Najlepiej, aby palce ręki dotykały do stopy.
- Ćwiczenie rozciągające przednią stronę ud wykonuje się w pozycji stojącej. Należy ugiąć jedną nogę i przyciągnąć ją do pośladka. Druga noga jest wyprostowana.
- Kolejne ćwiczenie wykonuje się w pozycji leżenia na plecach z nogami ugiętymi w kolanach. Należy rozchylać kolana na boki i utrzymać chwilę w takiej pozycji, tak aby czuć rozciąganie od przyśrodkowej strony ud.
- Aby wzmacniać mięśnie można wykonywać ćwiczenie w leżeniu tyłem z ugiętymi nogami, pomiędzy którymi znajduje się mała piłka. Należy ścisnąć piłkę i napiąć mięśnie, przytrzymać 10 sekund i rozluźnić.
- W tej samej pozycji można wykonywać ćwiczenie przechylania na boki ugiętych nóg (stopy znajdują się na ziemi, kolana kierują się do boku w stronę podłogi).
Ból biodra – operacja
Ostateczną formą leczenia bólu stawu biodrowego jest operacja. Stosowana jest wówczas, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi odpowiednich efektów. Najczęściej wykonywaną operacją, szczególnie u osób ze zwyrodnieniami bioder, jest endoprotezoplastyka.
Zabieg ten polega na usunięciu chorobowo zmienionych elementów stawu i wstawieniu sztucznych. Po operacji dolegliwości bólowe ustają oraz powraca zakres ruchu. Należy jednak pamiętać, aby oszczędzać operowaną nogę.