Ból karku i głowy – co oznacza ból głowy i karku?

Najczęstsze przyczyny bólu karku i głowy

Bóle karku i głowy są częstą dolegliwością zgłaszaną przez pacjentów. Objawy te mogą mieć wiele przyczyn, zarówno łagodnych, jak i niebezpiecznych dla zdrowia, a nawet życia chorego. Do schorzeń objawiających się bólem karku i głowy należy między innymi zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego (np.: spondyloza szyjna, dyskopatia), w przebiegu której może występować ból szyi od dołu do czoła. Częsty jest także ból głowy od kręgosłupa szyjnego po urazie wypadkowym (tzw. uraz smagnięcia biczem). Prozaiczną przyczyną bólu karku promieniującego do głowy jest wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych szyi wskutek nieprawidłowej pozycji podczas snu lub pracy. Silny ból potylicy i ból szyi z tyłu może wskazywać również na nerwoból potyliczny.

Sprawdź również: Drętwienie lewej ręki i palców lewej ręki

Przyczyny bólu karku i szyi mogą obejmować dodatkowo:

• umiejscowione na poziomie górnych kręgów szyjnych zakażenia (zapalenie szpiku kręgu, ropień nadtwardówkowy), przerzuty nowotworowe do kręgów szyjnych,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (występuje silny ból głowy i sztywność karku),
• krwotok podpajęczynówkowy (w tym przypadku ból okolicy potylicznej głowy i ból karku pojawia się nagle i ma duże nasilenie),
• półpasiec, reumatoidalne zapalenie stawów,
• chorobę Pageta, fibromialgię.

Oczywisty jest fakt, że wymienione jednostki chorobowe charakteryzują się odmiennym przebiegiem i obecnością dodatkowych objawów.

To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?

Ból karku promieniujący do głowy – zwyrodnienie kręgosłupa

Bardzo często pacjenci kojarzą ból karku i tyłu głowy ze zwyrodnieniem kręgosłupa szyjnego. Rzeczywiście u pewnej grupy chorych zmiany zwyrodnieniowe odcinka szyjnego kręgosłupa mogą wywoływać dolegliwości bólowe karku z promieniowaniem bólu do głowy. Ból głowy z tyłu nad karkiem i ból karku od kręgosłupa szyjnego zazwyczaj wyzwalany jest przez ruchy. Nierzadko towarzyszy mu tkliwość okolicy karku, ograniczenie ruchomości oraz wzmożone napięcie mięśni.

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego obejmują wiele struktur (dyski międzykręgowe, więzadła, stawy) w różnej lokalizacji, dlatego mogą powodować również szereg innych objawów, takich jak: zawroty głowy, zaburzenia równowagi, szumy uszne, ból szyi promieniujący do kończyny górnej, mrowienia w obrębie kończyn górnych, a nawet zaburzenia czucia. Prawidłowo prowadzona rehabilitacja oraz fizykoterapia zapobiega pogłębianiu się zmian zwyrodnieniowych, a także może zmniejszyć ból głowy od kręgosłupa szyjnego.

Zobacz również: Drętwienie rąk podczas snu – co je powoduje?

Ból głowy i karku po wypadku – whiplash – uraz biczowy

Częstą przyczyną długotrwałych bólów karku i bólów głowy z tyłu są uszkodzenia powstałe na skutek wypadków komunikacyjnych. Przykładem jest tak zwany uraz biczowy (ang. whiplash), do którego może dojść, gdy samochód zostaje uderzony od tyłu. Szczególna nazwa tego urazu związana jest z podobieństwem ruchu jaki wykonuje głowa i szyja poszkodowanego do uderzenia bicza. Mechanizm urazu jest prosty. U pasażerów następuje gwałtowne i nienaturalne odgięcie głowy i szyi do tyłu, a następnie równie silne do przodu. Dochodzi wtedy do nadwerężenia mięśni i więzadeł kręgosłupa szyjnego, co następnie daje szereg objawów zgłaszanych przez pacjentów.

W kilka dni po wypadku pojawiają się stałe bóle z tyłu głowy i karku. Może wystąpić nadwrażliwość na światło, zawroty głowy, bolesne ograniczenie ruchomości szyi, a nawet lęki. Objawy u niektórych pacjentów utrzymują się przez kilka-kilkanaście miesięcy po urazie. Leczenie urazu biczowego polega na równoczesnym stosowaniu farmakoterapii, fizykoterapii oraz rehabilitacji.

Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg

Co oznacza nagły, silny ból z tyłu głowy i szyi?

Trzeba wiedzieć, że wystąpienie nagłego, bardzo silnego ból karku i okolicy potylicznej głowy może sugerować obecność krwotoku podpajęczynówkowego. Jest to stan bardzo poważny, który wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Krwotok podpajęczynówkowy jest wynikiem nagłego krwawienia do przestrzeni między oponą pajęczynówkową a oponą miękką. Najczęściej dochodzi do niego wskutek pęknięcia tętniaka mózgu. Przebieg schorzenia może być różny.

Charakterystyczne jest nagłe wystąpienie silnego bólu tyłu głowy promieniującego do karku oraz wymiotów. Krwotok podpajęczynówkowy stanowi zagrożenie dla życia, dlatego wystąpienie opisywanych objawów powinno skłonić pacjenta lub jego rodzinę do pilnego zgłoszenia się do lekarza. W badaniu fizykalnym stwierdza się zazwyczaj objawy oponowe (zwłaszcza sztywność karku), porażenia nerwów czaszkowych, objawy ogniskowe i zaburzenia przytomności. Po ustaleniu rozpoznania na podstawie badań dodatkowych w większości przypadków konieczne jest leczenie operacyjne pękniętego tętniaka.

Przeczytaj też: Ból głowy i wymioty – co oznaczają?

Ból szyi z tyłu i ból potylicy – diagnostyka

Dla ustalenia podłoża bólu głowy i karku istotne znaczenie ma dokładny wywiad, który dostarcza lekarzowi informacji na temat charakteru dolegliwości bólowych, ich nasilenia i czasu trwania, okoliczności pojawiania się, a także symptomów towarzyszących. Kolejnym krokiem w diagnostyce bólu głowy i karku jest badanie fizykalne wraz z badaniem neurologicznym. Następnie specjalista decyduje o rodzaju niezbędnych badań dodatkowych.

Koniecznie może być wykonanie zdjęcia RTG kręgosłupa szyjnego przeglądowego lub czynnościowego, które dzięki rożnym projekcjom pozwala wykryć obecne nieprawidłowości. W zależności od dominujących objawów i stanu klinicznego pacjenta lekarz może zlecić wykonanie badania neuroobrazowego (tomografia komputerowa, angiografia, rezonans magnetyczny) głowy lub szyi. W niektórych przypadkach, np. gdy istnieje podejrzenie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub w badaniu TK głowy nie uwidoczniono cech krwawienia, a stan pacjenta sugeruje obecność krwotoku podpajęczynówkowego, konieczne będzie pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego do badania drogą punkcji lędźwiowej.

Przeczytaj: Strzelające stawy – czy wymagają leczenia?