Szałwia lekarska to roślina o bardzo szerokim działaniu leczniczym. W składzie szałwii znajdują się m.in. olejki eteryczne, garbniki i flawonoidy, które odpowiadają za jej dobroczynne właściwości. Szałwia pomaga na problemy trawienne i wątrobowe. Płukanie szałwią gardła przyspiesza leczenie anginy czy pleśniawek. Szałwię lekarską można stosować także zewnętrznie w przypadku nieestetycznych zmian skórnych.
Szałwia – na co pomaga? Właściwości lecznicze i zastosowanie szałwii lekarskiej
Co zawiera szałwia?
Szałwia lekarska to półkrzew z rodziny jasnotowatych. Jego nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa „salvere”, co oznacza „ratować”, „leczyć”. Bogaty skład pozwala na bardzo szerokie zastosowanie szałwii w leczeniu różnych dolegliwości. Szałwia znana była już w starożytności. Jest to roślina wymagająca – optymalne warunki do jej wzrostu to osłonięte od wiatru, nasłonecznione miejsce z glebami wilgotnymi i bogatymi w wapń.
Jak wygląda szałwia? Ta roślina lecznicza osiąga wysokość 50–70 cm, ma zielono-srebrne liście, a w okresie od maja do czerwca pokrywa się fioletowymi kwiatami. Surowcem do zastosowania leczniczego są liście szałwii.
W liściach szałwii znajduje się 2,5–3% olejków eterycznych: tujonu, cyneolu, kamfory i pinenu. Inne bioaktywne fitozwiązki to garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, substancje gorzkie (pikrosalwina), duże ilości witaminy B1 i witaminy C, a także witamina PP i karoteny oraz związki o działaniu estrogenów.
Czytaj również: Kozieradka – właściwości, jak stosować, efekty i skutki uboczne, cena
Jakie są właściwości szałwii lekarskiej?
Liście jako surowiec zielarski można pozyskiwać już z młodej, rocznej rośliny. Ze względu na bogatą kompozycję składników bioaktywnych w nich zawartych szałwia lekarska charakteryzuje się właściwościami:
- antyseptycznymi, ściągającymi,
- przeciwpotnymi,
- antybiotycznymi, przeciwwirusowymi,
- delikatnie obniżającymi poziom cukru we krwi,
- pobudzającymi wydzielanie żółci,
- wzmagającymi perystaltykę jelit.
Zobacz również: Jakie są przyczyny zimnych potów?
Na co pomaga szałwia?
Szałwia lekarska ma działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i grzybobójcze dzięki obecności olejków eterycznych, substancji gorzkich i tanin. Hamuje namnażanie bakterii Gram-dodatnich, unieczynnia działanie toksyn bakteryjnych.
Płukanie gardła szałwią pomaga przy zapaleniu migdałków, anginie i bólu gardła. Napar z zioła skuteczny jest także w stanach zapalnych dziąseł i pleśniawkach. Na ból gardła można także stosować tabletki do ssania z wyciągiem z szałwii.
Szałwia wspomaga pracę układu trawiennego. Herbata z szałwii wypita po jedzeniu pobudza wydzielanie soków trawiennych i żółci, dzięki czemu przyspiesza trawienie, usprawnia emulgowanie tłuszczu z pożywienia i zapobiega dolegliwościom związanym ze zjedzeniem zbyt obfitego, ciężkostrawnego posiłku. Szałwia ma właściwości rozkurczowe i zapobiega nadmiernej fermentacji w dolnych odcinkach jelita, dlatego pomaga przy wzdęciach. Jest również skuteczna w leczeniu biegunek
Roślinę stosuje się w mieszankach ziołowych podawanych po uszkodzeniu wątroby toksynami bądź chemioterapeutykami. Jest pomocna również w schorzeniach wątroby związanych z niedostatecznym wydzielaniem żółci.
Czytaj również: Lepiężnik – właściwości lecznicze, zastosowanie, przeciwwskazania, gdzie kupić?
Szałwia lekarska – zastosowanie zewnętrzne i wewnętrzne
Dobroczynne działanie szałwii nie ogranicza się do wsparcia funkcjonowania układu pokarmowego i leczenia zmian w jamie ustnej. Zastosowanie szałwii jest o wiele szersze.
- Skuteczne okazuje się stosowanie szałwii na potliwość. Garbniki i substancje bakteriobójcze obecne w szałwii hamują bowiem nadmierne wytwarzanie potu. Wypicie naparu z szałwii daje efekt zmniejszenia pocenia już po 2–3 godzinach, a efekt utrzymuje się do 3 dni. Moczenie w naparze pomaga na potliwość dłoni i stóp.
- Regularne picie szałwii już po tygodniu wyraźnie ogranicza laktację. Jest to pomocne przy wytwarzaniu nadmiaru pokarmu, co grozi stanami zapalnymi piersi lub w sytuacji, gdy kobieta chce ograniczać karmienie piersią. Stosowanie szałwii najlepiej skonsultować z lekarzem lub doradcą laktacyjnym.
- Okłady z szałwii są skuteczne w przypadku trudno gojących się ran, czyraków, ropni, stanów zapalnych i lekkich oparzeń.
- Dzięki obecności garbników szałwia jest skuteczna przy zbyt obfitych miesiączkach, a jej działanie rozkurczowe wpływa na dolegliwości bólowe związane z miesiączkowaniem. Fitoestrogeny zawarte w szałwii lekarskiej pomagają złagodzić nieprzyjemne objawy towarzyszące menopauzie, jak poty i uderzenia gorąca.
Jak stosować szałwię?
Szałwia lekarska może być wykorzystywana na wiele sposobów. Sposób jej przygotowania zależy o leczniczego efektu, jaki chcemy osiągnąć.
- Herbata z szałwii – łyżeczkę suszonych liści zalać szklanką gorącej wody, przykryć, odstawić na 5 minut. Po tym czasie przecedzić. Wypijać profilaktycznie dla poprawy pracy wątroby.
- Napar na problemy trawienne – łyżkę suszonych liści zalać szklanką wrzątku, przykryć, odstawić na 15 minut. Po tym czasie przecedzić. Wypijać 1–3 łyżki stołowe naparu 2–4 razy dziennie w nieżycie żołądka i jelit, przy biegunkach, wzdęciach i nadmiernej laktacji.
- Napar z szałwii do płukania jamy ustnej – łyżkę suszonych liści zalać szklanką wrzątku, przykryć, odstawić na 15 minut. Po tym czasie przecedzić. Po ostygnięciu naparu płukać jamę ustną 5–6 razy dziennie.
- Olejek szałwiowy – pół szklanki suszonych liści zalać 150 ml oleju lub oliwy w temperaturze około 50°C. Pozostawić w zamkniętym naczyniu na 14 dni, następnie przecedzić. Stosować do nacierania klatki piersiowej w przeziębieniu, infekcjach, po zmarznięciu i w osłabieniu.
- Nalewka szałwiowa – pół szklanki suszonych liści zalać 300 ml wódki. Pozostawić w zamkniętym naczyniu na 14 dni, następnie przecedzić. Stosować analogicznie do oleju, a także do smarowania zmian skórnych i do odkażania.
- Kąpiel przeciwpotna – garść liści zalać 2 szklankami wrzątku, gotować na wolnym ogniu przez 5 minut, przykryć, odstawić na 10 minut. Po tym czasie przecedzić i wlać do wody w wannie. Przy nadmiernej potliwości stóp moczyć stopy w nierozcieńczonym wywarze przez 15–20 minut.
Czytaj również: Oman wielki – właściwości lecznicze, zastosowanie, przeciwwskazania
Aleksandra Żyłowska
Dietetyczka
Ukończyłam studia o specjalności Technologia, biotechnologia i analiza żywności oraz Usługi żywieniowe i dietetyka. Jestem zwolenniczką prostej, zdrowej kuchni i świadomych wyborów w codziennym odżywianiu. Do moich głównych zainteresowań należy wspomaganie leczenia chorób poprzez właściwe jedzenie, a także psychologiczne aspekty odżywiania i budowanie trwałych zmian nawyków żywieniowych. W życiu zawodowym łączę dwie pasje – zdrowe odżywanie i pisanie. Uważam, że edukacja żywieniowa jest bardzo istotna, zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Chętnie podejmuję się prowadzenia edukacyjnych zajęć warsztatowych.
Komentarze i opinie (0)