Co to jest równowaga kwasowo-zasadowa?
Równowaga kwasowo-zasadowa jest to ustalony stosunek pomiędzy kationami, czyli jonami o ładunku dodatnim, a anionami, czyli jonami o ładunku ujemnym. Odpowiednie, właściwe dla danego środowiska pH tkanek czy płynów ustrojowych umożliwia przeprowadzanie procesów metabolicznych niezbędnych dla zachowania życia. Organizm ludzki posiada szereg mechanizmów pozwalających zachować mu równowagę kwasowo-zasadową. Uczestniczą w tym procesie:
- układ oddechowy;
- układ wydalniczy nerek;
- bufory krwi i tkanek.
W utrzymywaniu prawidłowego pH możemy uczestniczyć poprzez odpowiedni sposób planowania jadłospisu. Dieta jest bowiem jednym z czynników wpływających na równowagę kwasowo-zasadową ustroju. O potencjale kwasotwórczym lub zasadotwórczym poszczególnych produktów spożywczych decydują zawarte w nich składniki mineralne i ich wzajemny stosunek ilościowy. Co zakwasza organizm? Do pierwiastków o takim działaniu zaliczamy: fosfor, chlor i siarkę. Działanie alkalizujące mają z kolei magnez, potas, sód i wapń. Dieta współczesnego człowieka obfituje raczej w produkty o potencjale kwasotwórczym, dlatego szczególnie ważne dla zachowania zdrowia wydaje się umieszczenie w niej produktów odkwaszających, a więc produktów zasadowych.
Kto powinien stosować dietę odkwaszającą?
Warto pamiętać, że nieprawidłowy stosunek kationów do anionów może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia. Istnieje lista zachowań żywieniowych, które mogą znacznie utrudniać organizmowi zachowanie stanu równowagi kwasowo-zasadowej. Szczególną uwagę na odpowiednią ilość produktów zasadowych w diecie, a więc produktów odkwaszających organizm, powinny zwrócić osoby:
- spożywające małe ilości warzyw i owoców;
- często sięgające po żywność przetworzoną typu fast food;
- pijące nadmierne ilości kawy, herbaty, alkoholu i napojów typu cola;
- spożywające dużą ilość cukru i słodyczy;
- nadużywające soli;
- konsumujące duże ilości mięsa, ryb oraz pieczywa.
Produkty zasadowe – produkty odkwaszające organizm
Odkwaszanie organizmu można przeprowadzić umieszczając w diecie odpowiednie ilości produktów o potencjale alkalizującym. Charakteryzują się one przewagą pierwiastków, takich jak wapń, magnez, potas i sód. Do grupy produktów zasadowych należą m.in.:
- warzywa;
- owoce (z wyjątkiem borówek i żurawiny);
- soki warzywne i owocowe;
- mleko;
- bataty i ziemniaki.
Aby wspomagać organizm w zachowaniu równowagi kwasowo-zasadowej, należy planować dodatek warzyw i owoców do każdego posiłku, szczególnie o wysokim i średnim potencjale alkalizującym (np. szpinak, sałaty, ogórki, cukinię, awokado, banany). Porcja produktów z tych grup powinna za każdym razem wynosić minimum 100 g. Można je podawać z postaci surowej, przecieranej czy gotowanej. Ze względu na wysoką zawartość cukrów prostych zaleca się, aby owoce pojawiały się w maksymalnie dwóch posiłkach w ciągu dnia. Jedną z tych porcji można zamienić na szklankę soku. Warto pamiętać, że zarówno warzywa, jak i owoce są nie tylko cennym źródłem pierwiastków mineralnych, ale dostarczają także witamin, polifenoli czy błonnika.
Zasady diety zasadowej
Współczesna dieta obfituje głównie w pokarmy o potencjale kwasotwórczym. Do produktów zakwaszających organizm należą: zboża, cukier i słodycze, strączki, kawa i herbata, mięso czy ryby. Zakwaszenie organizmu jest stanem, który może nieść za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Aby wspomóc ustrój w zachowaniu równowagi kwasowo-zasadowej, warto zastosować się do kilku prostych zasad:
- ogranicz spożycie kawy, herbaty czarnej i alkoholu;
- wyeliminuj z diety słodycze oraz cukier;
- wypijaj codziennie przynajmniej 1,5 litra płynów, takich jak woda mineralna niegazowana z dodatkiem cytryny, zielona herbata, zioła, soki warzywne;
- ogranicz spożycie soli, możesz zastąpić ją ziołowymi przyprawami, takimi jak tymianek, bazylia czy oregano;
- jeśli nie ma przeciwwskazań, umieść w diecie niewielkie ilości mleka;
- ogranicz konsumpcję mięsa, wędlin i kiełbas;
Należy pamiętać, że równowaga kwasowo-zasadowa powinna zostać zachowana także w skali pojedynczego posiłku. Do dań, w których występują produkty zakwaszające warto dodać warzywa, owoce, ziemniaki, bataty czy mleko.
