Badanie krwi u dziecka. Kiedy zrobić, jak się przygotować?

Kiedy warto wykonać badanie krwi u dziecka?

Raz na 2-3 lata warto profilaktycznie wykonać morfologię krwi u dziecka, celem oceny ogólnego stanu zdrowia. Jeśli jednak u malucha pojawiają się różnego rodzaju niepokojące dolegliwości, warto wówczas szukać przyczyny wykonując rozszerzoną diagnostykę. Jakie sytuacje powinny być sygnałem dla rodzica?

Kiedy należy wykonać badanie krwi u dziecka?

• Objawy infekcji utrzymują się mimo wdrożonego przez lekarza POZ leczenia farmakologicznego. Jeśli po upływie 4 dni terapia nie przynosi poprawy w stanie zdrowia dziecka, to należy zgłosić się na wizytę kontrolną. Lekarz powinien zlecić wówczas wykonanie morfologii.
• Dziecko szybciej niż zwykle się męczy, jest osłabione, senne, blade.
• U dziecka samoistnie pojawiają się siniaki, niemające związku z urazem.
• Dziecko ma gorszy apetyt.
• Dziecko częściej choruje.

Czytaj również: Granulocyty – co to? Rodzaje, funkcje, normy we krwi

Jak przygotować dziecko do badania krwi?

Pobranie krwi jest często źródłem stresu zarówno dla małego pacjenta, jak i jego rodzica. Odpowiednie przygotowanie do badania pomaga zaoszczędzić nerwów. Jak zatem przygotować dziecko, by uniknąć nieprzyjemnych doświadczeń?

Wybierz odpowiednią porę

Najlepiej, żeby badanie zostało wykonane do godziny 10 rano. Pamiętaj, by dziecko było na czczo. W przypadku młodszych pociech dopuszczalny jest lekkostrawny posiłek, zjedzony nie później niż 3 godziny przed pobraniem krwi.

Zadbaj o właściwe nawodnienie dziecka

Dość powszechne jest, iż specjaliści mają problem z wkłuciem się w naczynia krwionośne małego pacjenta. Wielu rodziców uważa, że wynika to z niekompetencji osoby wykonującej pobranie. Tymczasem pobranie krwi u dziecka nie jest proste. Żyły są mało widoczne, niewielkie. Dodatkową trudność stanowi fakt, że dziecko jest niespokojnie, zestresowane. Jednak najczęstszą przyczyną nieudanego pobrania krwi do badania jest niewystarczające nawodnienie dziecka. Krew jest wówczas mocno zagęszczona, przez co trudniej ją pobrać. Na około pół godziny przed pobraniem krwi warto podać dziecku wodę. Można również szukać punktu pobrań, gdzie pracują osoby doświadczone w pobieraniu krwi u dzieci. Może być to na przykład poradnia przy szpitalu pediatrycznym.

Porozmawiaj z dzieckiem o badaniu

Niezwykle ważne jest, by samemu być spokojnym i opanowanym.

• Warto wyjaśnić dziecku przyczynę badania. Podkreślić dlaczego pobranie krwi jest tak ważne.
• Można odwołać się do własnych doświadczeń, oczywiście w pozytywnym aspekcie.
• Należy unikać zwrotów „nie ma się czego bać”. Lepiej wyjaśnić dziecku, że każdy się boi, nawet dorośli, ale badanie jest bardzo ważne.
• Wyjaśnij dziecku, krok po kroku, jak będzie przebiegało badanie. Dzięki temu pociecha nie będzie zaskoczona nową sytuacją.

Czytaj również: Odwodnienie u dziecka, co robić?

Badanie krwi u dziecka – najważniejsze parametry

W przypadku małego pacjenta wystarczy kilka, kilkanaście milimetrów krwi, by móc wykryć szereg ewentualnych nieprawidłowości. Poniżej prezentujemy najważniejsze parametry, które są oznaczane z krwi dziecka.

Badanie krwi u dziecka – na co zwrócić uwagę:

• Ilość czerwonych krwinek. Zbyt niski poziom erytrocytów może świadczyć o niedokrwistości, czyli anemii.
• Ilość płytek krwi. Niedobór trombocytów najczęściej spowodowany jest infekcją wirusową, rzadziej białaczką. Niepokojącym sygnałem mogą być trudno zasklepiające się rany u dziecka.
• Ilość leukocytów. Oznaczenie białych krwinek umożliwia rozpoznanie toczącej się w organizmie dziecka infekcji. Wyższy poziom leukocytów oznacza stan zapalny. Natomiast niższy, że pociecha niedawno przebyła infekcję.
• Odczyn Biernackiego (OB) oraz białko C-reaktywne (CRP). Parametry pozwalające stwierdzić, czy u pociechy rozwinął się stan zapalny.
• Poziom Glukozy. Niezwykle ważny parametr, który pozwala wykryć cukrzycę u małego pacjenta.
• Hematokryt (Hct). Spadek poziomu hematokrytu poniżej normy może oznaczać niedokrwistość. Podwyższony hematokryt bardzo często jest sygnałem odwodnienia organizmu.
• Inne istotne parametry: miano ASO, poziomy poszczególnych lipidów oraz stężenia pierwiastków (żelaza, wapnia, magnezu, fosforu i wielu innych).

Morfologia u dzieci – normy

Normy morfologii krwi są różne w zależności od wieku dziecka, a czasem płci. Należy podkreślić, że ostateczna analiza wyników badania krwi należy do lekarza. Nie należy samodzielnie wyciągać pochopnych wniosków oraz stawiać ewentualnej diagnozy.

Bazofile - granulocyty zasadochłonne:

• noworodki: 0-1%
• dzieci do 12. miesiąca: 0-1%
• dzieci od 2 do 6 roku życia: 0-1%
• dzieci od 7 do 12 roku życia: 0-1%

Eozynofile - granulocyty kwasochłonne:

• noworodki: 1-5%
• dzieci do 12. miesiąca: 1-5%
• dzieci od 2 do 6 roku życia: 1-5%
• dzieci od 7 do 12 roku życia: 1-5%

Neutrofile - granulocyty obojętnochłonne:

• noworodki: 50-85%
• dzieci do 12. miesiąca: 30-50%
• dzieci od 2 do 6 roku życia: 36-55%
• dzieci od 7 do 12 roku życia: 40-60%

Limfocyty:

• noworodki: 15-45%
• dzieci do 12. miesiąca: 45-65%
• dzieci od 2 do 6 roku życia: 40-60%
• dzieci od 7 do 12 roku życia: 36-55%

Monocyty:

• noworodki: 1-5%
• dzieci do 12. miesiąca: 2-7%
• dzieci od 2 do 6 roku życia: 2-7%
• dzieci od 7 do 12 roku życia: 1-6%

RBC – erytrocyty, czerwone krwinki:

• noworodki: 5-6 mln erytrocytów/ml krwi
• dziecko od 2 do 6 miesiąca życia: 3-4,5 mln erytrocytów/ml krwi
• dziecko powyżej 6 miesiąca życia: ok. 4 mln erytrocytów/ml krwi

Plt - trombocyty, płytki krwi:

• noworodki: 100-150 m³
• dzieci do 12. miesiąca: 250-400 m³
• dzieci od 2 do 6 roku życia: 250-400 m³
• dzieci od 7 do 12 roku życia: 250-400 m³

Hb lub Hgb – hemoglobina:

• noworodki: 20 g%
• dziecko na przełomie 2/3 miesiąca życia: 10 g%
• dziecko od 3 do 12 miesiąca życia: 11,5-11,8 g%
• dziecko po 12. miesiącu życia: 13 g%

Hct – hematokryt:

• noworodki: 50-70%
• niemowlęta: 30-40%
• starsze dzieci: 35-45%

MCV:

• norma dla zdrowego dziecka to ok. 80 fl.

MCH:

• norma dla zdrowego dziecka to ok. 23-35 pg na krwinkę.

MCHC:

• norma dla zdrowego dziecka to ok. 33-36,5 g/dl.

RDW

• norma dla zdrowego dziecka to ok. 11,5-14,5%.

Czytaj również: Morfologia – wszystko o badaniu