Obecność krwi w moczu w zdecydowanej większości przypadków jest objawem nieprawidłowym. Najczęściej przyczyną obecnością moczu z krwią u dziecka jest zakażenie układu moczowego (ZUM), jednak zdarza się, że krwiomocz lub krwinkomocz jest manifestacją poważnych chorób (np. guza Wilmsa). Stwierdzenie czerwonego moczu u dziecka zawsze wymaga konsultacji z lekarzem.
Co oznacza krew w moczu u dziecka?
Krew w moczu u dziecka – krwiomocz czy krwinkomocz?
O obecności krwi w moczu mówimy wówczas, gdy krew jest widoczna w moczu makroskopowo, gdy w badaniu mikroskopowym moczu stwierdza się więcej niż 3 erytrocyty w polu widzenia lub gdy mamy dodatni wynik testu paskowego moczu w kierunku erytrocytów. Jeżeli krew jest widoczna w moczu makroskopowo, mówimy o krwiomoczu, jeżeli zaś jest stwierdzana wyłącznie w badaniach dodatkowych, mikroskopowo – mówimy o krwinkomoczu.
Zabarwienie krwi na czerwono nie musi być równoznaczne z krwiomoczem, może pojawić się także po spożyciu niektórych produktów (np. buraków) lub przy stosowaniu niektórych leków (np. rifampicyny, fenytoiny).
Zobacz też: Kolor moczu a choroby
Zakażenie układu moczowego – ZUM u dziecka
Obecność krwi w moczu u dziecka najczęściej świadczy o zakażeniu układu moczowego. Może to być zakażenie dolnego odcinka dróg moczowych (np. zapalenie pęcherza moczowego) lub górnego odcinka (np.ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek). Innymi objawami ZUM u dziecka są:
- gorączka;
- objawy dyzuryczne (pieczenie, ból, dyskomfort przy oddawaniu moczu);
- oddawanie moczu często (częste uczucie parcia na mocz), ale małymi porcjami;
- bóle w okolicy lędźwiowej, szczególnie silne przy potrząsaniu tej okolicy (tzw. dodatni objaw Goldflama);
- zmieniony zapach moczu, pienienie się i zmętnienie, moczu, zmiana koloru moczu.
Krwinkomocz lub krwiomocz należy do objawów kłębuszkowych zapaleń nerek, np. ostrego popaciorkowcowego zapalenia nerek, które rozwija się po infekcji paciorkowcowej(zapalenie gardła i migdałków, szkarlatyna), nefropatii IgA itd. Kłębuszkowe zapalenie nerek może wystąpić w przebiegu chorób układowych tkanki łącznej, np. tocznia rumieniowatego układowego.
Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów
Świeża krew w moczu u dziecka – jakie mogą być przyczyny?
Kolejną z chorób układu moczowego dających w swoim obrazie klinicznym obecność krwi w moczu jest kamica moczowa. U dziecka choroby nerek agnozowane są znacznie rzadziej niż u dorosłych. Złogi w kamicy nerkowej lub zlokalizowane w niższych piętrach układu odkładają się w drogach moczowych podrażniają je. To prowadzi do tego, że widoczna jest krew podczas oddawania moczu (diagnozuje się krwiomocz lub krwinkomocz). Ponadto, w przebiegu kamicy nerkowej może pojawić się kolka nerkowa, czyli bardzo silny, napadowy ból w okolicy lędźwiowej. Rodzice i ich dzieci skarżą się wówczas na ból nerek, który pojawia się głównie w dole pleców.
Poważną chorobą wieku dziecięcego objawiającą się obecnością krwi w moczu jest guz Wilmsa (nephroblastoma). Jest to choroba nowotworowa, która przez dłuższy czas może rozwijać się bezobjawowo. Innymi objawami guza Wilmsa, poza krwiomoczem są: wyczuwalny guz w jamie brzusznej, bóle brzucha, nadciśnienie tętnicze, problemy z wypróżnieniami (z powodu ucisku jelit przez masę guza), nawracające zakażenia układu moczowego.
Chorobą objawiającą się krwinkomoczem lub krwiomoczem u dziecka, przewlekłymi bólami brzucha i bólami w okolicy lędźwiowej, nadciśnieniem tętniczym jest też torbielowatość nerek, która może mieć podłoże genetyczne.
Kolejną z przyczyn krwiomoczu są urazy dróg moczowych (np. urazy nerek po uderzeniu, w wypadkach komunikacyjnych itp.), w tym urazy jatrogenne (np. podrażnienie cewki moczowej przy cewnikowaniu).
Ciekawą jednostką chorobową z towarzyszącym krwiomoczem lub krwinkomoczem u dziecka jest zespół dziadka do orzechów. Jest to anomalia naczyniowa polegająca na poszerzeniu lewej żyły nerkowej, która jest zakleszczona pomiędzy aortę brzuszną a tętnicą krezkową górną.
Krew w moczu (czerwony mocz u dziecka) – co robić?
Niepokojący objaw jakim jest mocz z krwią może być następstwem miesiączki u dziewczynek. Jeżeli jest to pierwsze krwawienie miesiączkowe w życiu, objaw może być bardzo mylący i potrafi zaniepokoić dziewczynkę i jej rodziców.
Warto pamiętać, że czerwony mocz u dziecka może być efektem diety i to nie tylko posiłku, którego podstawą były buraki. Dzieci jedzą wiele różnych przekąsek barwionych sztucznie, które mogą zmieniać kolor moczu.
Krwinkomocz w niektórych przypadkach może pojawić się także u zdrowego dziecka po intensywnym wysiłku fizycznym (jest wynikiem przedostawania się do moczu mioglobiny uwolnionej z intensywnie pracujących mięśni).
Pojawienie się świeżej krwi w moczu u dziecka jest objawem, który wymaga konsultacji z lekarzem. Tok procesu diagnostycznego ustalany jest przez lekarza na podstawie badania podmiotowego (wywiadu) i badania przedmiotowego.
Częściej niż z krwiomoczem, mamy do czynienia z krwinkomoczem, który jest rozpoznawany w badaniu ogólnym moczu wykonanym z określonych wskazań, które to już naprowadzają na rozpoznanie.
W przypadku, gdy lekarz podejrzewa, że przyczyną moczu z krwią są choroby nerek lub wady wrodzone układu moczowego, zleci badania obrazowe – USG jamy brzusznej i nerek oraz badanie urodynamiczne.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
Komentarze i opinie (0)