Pierwotne chłoniaki skóry są zmianami występującymi stosunkowo rzadko. Nie powinny być jednak bagatelizowane, ponieważ wczesne zauważenie zmiany i właściwie postawione rozpoznanie mogą umożliwić rozpoczęcie leczenia chłoniaka w niskim stadium zaawansowania, co w znacznej mierze przekłada się na rokowanie. Objawy chłoniaka, jakie powinny nas zaniepokoić, to m.in. złuszczanie naskórka, owrzodzenie i rumień zajętego miejsca.
Chłoniak skóry – objawy, leczenie i rokowanie w chłoniakach skóry
Chłoniak skóry – co to jest?
Chłoniaki stanowią grupę nowotworów rozwijających się z komórek układu limfoidalnego organizmu. Skórę zajmują stosunkowo rzadko, częściej niż ze zmianami pierwotnymi będziemy mieć do czynienia z przerzutami towarzyszącymi na przykład chorobie Hodgkina, inaczej zwanej ziarnicą złośliwą.
O pierwotnym chłoniaku skóry możemy mówić, kiedy nie stwierdzamy komórek nowotworowych wywodzących się z komórek limfatycznych T, B, ewentualnie NK w węzłach chłonnych, szpiku kostnym ani narządach wewnętrznych, albo gdy stanowią one konsekwencję wysokiego stadium zaawansowania choroby w postaci przerzutów.
Wyróżnia się dziewiętnaście różnych rodzajów chłoniaków skóry. Niektóre z nich występują wyjątkowo rzadko, inne, jak na przykład ziarniniak grzybiasty, o wiele częściej.
Celem zaordynowania dalszego postępowania w chorobie ważne jest, aby dobrze zbadać objawy i ustalić punkt wyjścia komórek nowotworowych. Pomocna może być dokładna ocena obrazu schorzenia oraz zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości.
Jak wygląda chłoniak skóry?
W przypadku podejrzenia zmiany nowotworowej wywodzącej się z komórek układu limfatycznego, ważne jest, aby prawidłowo oceniać, czy zmiana jest ograniczona do skóry, czy obserwowane zmiany stanowią raczej obraz przerzutów, a pierwotnego ogniska należy poszukiwać gdzie indziej.
W pierwotnych chłoniakach skóry będziemy mieć do czynienia z dolegliwościami skupionymi raczej wokół patologii. Chłoniaki wywodzące się z węzłów chłonnych lub narządów wewnętrznych dadzą większą ilość objawów ogólnych, które będą przeważnie dominować w obrazie choroby. Niemal zawsze będą one obecne w przypadku chłoniaka Hodgkina, którego obraz w postaci stwardnienia guzkowego stanowi wtórny objaw ziarnicy.
Miejscowe objawy chłoniaków skóry to:
- stan zapalny zajętego miejsca, rumień;
- złuszczanie naskórka (może przybierać obraz łuszczycopodobny), swędzenie skóry;
- zmiany guzowate, zwiotczenie, scieńczenie skóry;
- owrzodzenia (stadium późne), rogowacenie dłoni, podeszw stóp;
- zmiany w przydatkach skóry (wypadanie włosów, przebarwienia paznokci);
- powiększenie okolicznych węzłów chłonnych w stadium zaawansowanym.
Chłoniak skóry – objawy ogólne
W pierwotnych chłoniakach skóry objawy ogólne będziemy obserwować od III–IV stadium zaawansowania choroby, kiedy obecne są już przerzuty. Chłoniaki, które wywodzą się z węzłów chłonnych, szpiku lub narządów wewnętrznych przeważnie dają dolegliwości już na wczesnym etapie.
Przykład stanowi ziarnica złośliwa, której najczęstszą postacią jest stwardnienie guzkowe, w którym już w pierwszym stadium obserwuje się nacieki zapalne w skórze, tworzące guzowate zmiany oraz zwłóknienia. Ogólne objawy chłoniaków są mało charakterystyczne, a dolegliwości które zgłaszają pacjenci to:
- podwyższona temperatura ciała, gorączka;
- zlewne poty nocne;
- znaczna utrata masy ciała w krótkim czasie.
Poza tym stwierdza się powiększenie węzłów chłonnych, które zostały zajęte, splenomegalię (powiększenie śledziony), hepatomegalię (powiększenie wątroby) oraz objawy wynikające z miejscowego wzrostu guza, jak np. duszność – w przypadku ucisku rosnącej masy limfocytarnej na drogi oddechowe, kaszel, ból brzucha, zaparcia, wzdęcia.
Rzadkim, ale patognomonicznym (czyli takim, który jest charakterystyczny dla danej choroby i pozwala z dużym prawdopodobieństwem na postawienie rozpoznania) objawem ziarnicy złośliwej jest ból zajętego węzła chłonnego po spożyciu alkoholu (występuje u co trzeciego chorego).
Jak leczyć chłoniaki skóry?
Leczenie chłoniaków skóry prowadzi się przy współpracy lekarzy z zakresu dermatologii, hematologii oraz onkologii.
W przypadku pierwotnych chłoniaków skóry na wczesnym etapie leczenie opiera się na fototerapii. W dalszej kolejności do dyspozycji pozostają cytostatyki, a wśród nich między innymi metotreksat, pochodne witaminy A (m.in. beksaroten), interferon, a także chemioterapia (częściej w przypadku chłoniaków wywodzących się z komórek T) oraz radioterapia (w nowotworach z limfocytów B). W ziarnicy złośliwej leczenie opiera się na chemio- i radioterapii.
Rokowanie w chłoniaku skóry, czyli szanse wyleczenia choroby lub długoletniego przeżycia u pacjentów z rozrostem układu limfatycznego są dobre. W ziarnicy złośliwej trwałe wyleczenie udaje się uzyskać nawet u 90% chorych. W przypadku pierwotnych chłoniaków skóry większość stanowią nowotwory łagodne, przeważnie dobrze odpowiadające na terapię.
Zespół Sezary'ego stanowiący najcięższą postać ziarniniaka grzybiastego z komórek T cechuje się jednym z najniższych współczynników wyleczeń, jednak na szczęście należy on do rzadziej występujących zmian.
Większość pozostałych chłoniaków pierwotnie dotyczących skóry bardzo dobrze odpowiada na leczenie i często możliwe jest osiągnięcie trwałej remisji. Wśród nich najlepszym rokowaniem charakteryzuje się siatkowica pagetoidalna oraz ziarniniakowe zwiotczenie skóry, będące postaciami ziarniniaka grzybiastego, w których osiąga się nawet stuprocentową wyleczalność.
Podobnie jak w innych chorobach nowotworowych, tak jak i w chłoniakach bardzo istotne jest szybkie zauważenie objawów, przeprowadzenie diagnostyki i wdrożenie leczenia już od wczesnego stadium patologii, co w znacznym stopniu wpływa na poprawę rokowania.
Czytaj również: Chłoniak nieziarniczy – przyczyny, objawy, leczenie, rokowanie
Anna Kołodziejska
Lekarz
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, aktualnie stażystka w Wielospecjalistycznym Szpitalu Miejskim im. Strusia w Poznaniu. Z zamiłowaniem rozwijająca swoją wiedzę i umiejętności i szkoląc się do pracy w zawodzie chirurga. Pasjonatka sportu z ogromnym bagażem wiedzy i doświadczenia odnośnie treningu fizycznego, dietetyki, żywienia w sporcie. Multimedalistka takich dyscyplin, jak: taekwon-do, boks i kickboxing (wielokrotnie powoływana do składu Reprezentacji Kraju, brązowa medalistka Mistrzostw Europy Full Contactu). Hobbystycznie podróżniczka, okazjonalnie podejmująca się pracy w modelingu, autorka książki reportażowej o dwutygodniowej rowerowej wyprawie po Gruzji pt. "Gruzja welocypedem".
Komentarze i opinie (0)