Piaskowiec modrzak – jak smakuje niebieski grzyb jadalny?

Piaskowiec modrzak – co to za grzyb?

Piaskowiec modrzak to grzyb z rodziny piaskowcowatych. Należy do grzybów zagrożonych ze względu na małe obszary siedliskowe i ograniczony zasięg geograficzny. Z tego względu modrzak został wpisany na Czerwoną Listę roślin i grzybów Polski. Mimo to jest on grzybem, który został dopuszczony do obrotu handlowego w naszym kraju.

Grzyb ten ma wiele nazw, które funkcjonują w użyciu. Możemy więc spotkać się z takimi określeniami jak: huba siniak, grzyb siniak, borowik siniak, grzyb siny, borowik piaskowy, grzyb piaskowy, modrak, modrzak. Nazwy te odnoszą się do charakterystycznego zabarwienia grzyba. Ma on bowiem piaskową barwę, miejscami nieco siną.

Przeczytaj: Mąka owsiana, właściwości i zastosowanie

Piaskowiec modrzak – czy jest jadalny?

Piaskowiec modrzak jest grzybem jadalnym. Można go przyrządzać jak borowika. Świetnie pasuje jako dodatek do zup oraz jako składnik sosów. Jak większość grzybów, modrzak nadaje się do suszenia.

Ze względu na nietypowe zabarwienie wiele osób zastanawia się, czy jest on jadalny. Czasami kolor modrzaka zniechęca do spożycia go. Sina barwa z niebieskimi plamami skutecznie odstrasza początkujących grzybiarzy. Warto jednak docenić walory smakowe tego grzyba i jego właściwości odżywcze.

Gdzie można znaleźć piaskowca modrzaka?

Piaskowiec modrzak znany jest w Ameryce Północnej, w Europie, Azji i Australii. Lubi grunty piaszczyste i występuje na terenach górzystych.

W Polsce jest grzybem zagrożonym i bardzo rzadko można go spotkać. Chociaż niektórzy twierdzą, że są rejony, gdzie rośnie ich dużo, to jednak na terenie całego kraju jest niewiele takich miejsc. Jeśli jednak chcemy poszukać sinego grzyba, wybierzmy się na spacer do lasu liściastego lub mieszanego. Modrzaki najczęściej rosną pod brzozami, sosnami, bukami i dębami. Warto również wiedzieć, że grzyby te owocują od lipca do listopada.

Piaskowiec modrzak – z czym można pomylić?

Piaskowiec modrzak jest dość charakterystycznym grzybem i raczej nie można go pomylić z innym. Podczas zbierania grzybów trzeba jednak mieć na uwadze to, że niektóre grzyby mogą przypominać jadalne, a w rzeczywistości są grzybami trującymi. I odwrotnie – choć piaskowiec modrzak trujący nie jest, to jednak wiele osób obawia się go zbierać przez siny kolor i niebieskie plamy, które pojawiają się w miejscach zgnieceń.

Czytaj również: Grzyby – wartości odżywcze, działanie bioaktywne

Jak wygląda grzyb piaskowiec?

Grzyb modrzak określany jest również mianem „niebieski grzyb” lub piaskowiec modry ze względu na swoje specyficzne zabarwienie.

Kapelusz modrzaka jest niewielki i nieco spłaszczony. Jego średnica waha się od 3,5 cm do 12 cm. Najczęściej ma kolor kremowy, ale może być również barwy słomkowożółtej, a także o żółtozielonym odcieniu. Starsze owocniki modrzaka robią się białawe. Powierzchnia kapelusza jest pilśniowa i przypomina zamsz. Pod spodem znajdują się rurki, które są białe lub kremowe. Po przekrojeniu robią się niebieskie.

Trzon piaskowca ma wysokość od 5 do 10 cm, a jego grubość wynosi 1-3 cm. U podstawy trzon jest grubszy i zwęża się ku górze. Trzon w niektórych miejscach jest gąbczasty, a w niektórych pusty, podzielony na dwie komory.

Charakterystyczną cechą piaskowca modrzaka jest to, że w miejscach uszkodzenia lub dotknięcia sinieje. Pojawiają się wtedy ciemnoniebieskie plamy. Modrzak staje się niebieski również po ususzeniu. Kolor ten znika w momencie gdy poddamy grzyba obróbce termicznej.

Piaskowiec modrzak – właściwości i wartości odżywcze

Grzyby mają wiele właściwości prozdrowotnych i leczniczych. Są zaliczane do żywności funkcjonalnej , czyli takiej, która ma pozytywny wpływ na organizm człowieka, potwierdzony badaniami. Piaskowiec modrzak jest źródłem cennych składników odżywczych. Najbardziej wartościowe są grzyby spożywane zaraz po zebraniu. Im dłużej leżą zerwane, tym więcej składników odżywczych tracą. Wartości odżywcze maleją również po obróbce termicznej. Najmniej tracimy ich podczas zamrażania grzybów, dlatego jeśli wiemy, że nie damy rady przyrządzić wszystkich zebranych lub kupionych grzybów – zamroźmy je.

Grzyby kapeluszowe zawierają dużo wody, przez co są niskokaloryczne. Są też dobrym uzupełnieniem diety bezmięsnej, ponieważ ich owocniki są bogate w białko. Przez to też grzyby bywają nazywane „mięsem lasu”. Modrzak jest źródłem błonnika , który wspomaga proces trawienia. Zawiera również cenne węglowodany, a także witaminy z grupy B oraz witaminy C, E i D.

Czytaj również: Zatrucie grzybami – objawy i leczenie

Piaskowiec modrzak – wskazania i przeciwwskazania

Niebieski grzyb jadalny ma dużą zawartość białka i wody, przez co jest odżywczy i nie tuczy. Dlatego wskazany jest u:

• chorych na cukrzycę,
• osób, które się odchudzają.

Chociaż grzyby zawierają wiele cennych dla zdrowia składników, to jednak są ciężkostrawne. Dlatego nie powinny ich spożywać dzieci do 3. roku życia oraz osoby starsze, a także osoby, które mają problemy żołądkowe.

Przeciwwskazaniem do jedzenia grzybów są również:

• wrzody;
• refluks przełyku;
• choroby jelit;
• choroby wątroby;
• dna moczanowa;
• przewlekła choroba nerek;
• choroby trzustki.

Jak przyrządzić piaskowca modrzaka?

Piaskowca modrzaka, jak i inne grzyby, najpierw należy obrać i wypłukać pod wodą. Można go usmażyć na patelni lub dodać jako składnik zupy grzybowej. Przy dotknięciu grzyb zmienia swój kolor z piaskowego na niebieski. Jednak barwa ta znika przy obróbce termicznej.

Niebieski grzyb jadalny świetnie smakuje lekko podsmażony. Na patelni rozgrzej oliwę, dodaj cebulkę i modrzaka oraz dopraw według uznania. Można go również dusić pod przykryciem, dodać śmietany i na tej bazie stworzyć sos do mięsa. Warto go wkomponować w znane dania, ponieważ piaskowiec modrzak jest bardzo smaczny i słodki. Z pewnością wzbogaci smak potraw.

Czytaj również: Muchomor sromotnikowy – jak wygląda, właściwości, objawy zatrucia