Borówka amerykańska – podstawowe informacje
Borówka amerykańska (inaczej określana jako borówka wysoka) to bliska kuzynka popularnej w naszych lasach borówki czarnej, popularnie określanej jako jagoda .
Owoce borówki amerykańskiej są ciemnoniebieskie, o jędrnym, soczystym miąższu i matowej, lekko woskowanej skórce. Charakteryzują się także nieco większym rozmiarem i słodszym smakiem niż nasze rodzime jagody. Dostępna jest w sklepach praktycznie przez cały rok, w okresie jesienno-zimowym pochodząca głównie z zagranicznych, a w sezonie letnim z rodzimych plantacji. Uprawa borówki amerykańskiej w Polsce jest bowiem największą w całej Europie.
Krzewy borówki amerykańskiej można z powodzeniem sadzić w przydomowych ogródkach czy ogródkach działkowych, gdyż doskonale adaptują się w naszym klimacie. Są silnie rozgałęzione i posiadają dobrze rozwinięty system korzeniowy, a kwaśne pH gleby dodatkowo wspiera ich rozwój, zwłaszcza gdy dodatkowo podsypiemy je przekompostowaną korą sosnową. Cięcie borówek amerykańskich przeprowadza się jeszcze przed ruszeniem wegetacji, wczesną wiosną, w okresie między lutym a marcem.
Kaloryczność i właściwości odżywcze borówki amerykańskiej
Owoce borówki wysokiej charakteryzują się niską kalorycznością (zaledwie 57 kalorii w 100 g owoców), a także niskim indeksem glikemicznym (IG=53), przez co stanowią doskonałą przekąskę dla każdego, w tym osób borykających się z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej. W 100 g borówki amerykańskiej znajdziemy zaledwie 15 g węglowodanów (w tym niecałe 10 g cukrów prostych), ale aż 5 g błonnika pokarmowego.
Soczyste owoce borówki amerykańskiej choć niewielkie, są prawdziwą bombą witaminową. Zawierają dużą ilość witaminy C (9,7 mg w 100 g), witaminy A (aż 54 IU) i witaminy E (0,6 mg w 100 g). Oprócz tego zawierają również witaminy z grupy B (B1, B2, B6 i B9), witaminę D, K oraz witaminę PP. Oprócz witamin borówka amerykańska zawiera spore ilości soli mineralnych, w tym m.in. potasu (90 mg), fosforu (10 mg), wapnia (6 mg), sodu (6 mg) i magnezu.
Borówka amerykańska – właściwości zdrowotne
Ze względu na liczne antyoksydanty zawarte w owocach borówki amerykańskiej (m.in. polifenole) wykazuje ona niezwykle korzystny wpływ na nasz organizm. Doskonale sprawdzają się między innymi jako składnik diety osób cierpiących na insulinooporność i cukrzycę ze względu na niski indeks glikemiczny, a w niektórych przypadkach duża zawartość antocyjanów obniża także ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Ze względu na niską kaloryczność polecana jest ona również osobom zmagającym się z nadmierną masą ciała.
Słodkie owoce borówki wysokiej zawierają znaczne ilości luteiny, dzięki czemu korzystnie wpływają na nasz wzrok. Liczne antyoksydanty nie tylko skutecznie obniżają ciśnienie krwi i zmniejszają ryzyko rozwoju chorób układu krążenia, ale również są zdolne do obniżenia poziomu cholesterolu we krwi. Nie należy zapominać również o ich dobroczynnym wpływie na komórki układu nerwowego, dzięki czemu wspierają zachowanie prawidłowych funkcji poznawczych i procesy pamięciowe.
Wspomnieć należy również o tym, że borówka amerykańska wykazuje udowodnione działanie przeciwnowotworowe, między innymi poprzez zwalczanie wolnych rodników i działanie cytoprotekcyjne. Cenne wartości odżywcze i duża zawartość błonnika pokarmowego sprawiają, że borówki amerykańskie regulują pracę przewodu pokarmowego, przeciwdziałając zaparciom i wspomagając pracę wątroby w procesach odtruwania organizmu.
Podsumowując, wśród najważniejszych pozytywnych skutków spożywania tych niewielkich lecz smacznych owoców wymienia się:
- zmniejszenie ryzyka nadciśnienia;
- działanie przeciwnowotworowe;
- obniżanie poziomu „złego” cholesterolu;
- regulację procesów hormonalnych;
- wsparcie wzroku;
- poprawę pamięci;
- regulację pracy układu pokarmowego;
- działanie ochronne na wątrobę.
Borówka amerykańska – zastosowanie w kuchni
Borówki amerykańskie to owoce, które najczęściej spożywane są w nieprzetworzonej postaci, na surowo. Najlepiej spożywać ją oczywiście w sezonie jej owocowania, który w Polsce ma swój początek w lipcu, kiedy to zarówno walory smakowe jak i cena owoców są bardzo atrakcyjne. Ze względu na odporność na niskie temperatury, borówki amerykańskie z powodzeniem można mrozić. Po rozmrożeniu nie tracą one walorów smakowych i wartości odżywczych, a jedynie charakteryzują się mniejszą jędrnością. Smacznymi owocami borówki amerykańskiej można raczyć się również w formie suszonej. W przeciwieństwie do obróbki termicznej, w ramach której tracą one większość wartości odżywczych, w procesie tym zachowują około 80% wartości odżywczych.
Jak wpleść borówki amerykańskie do codziennej diety? W formie surowej mogą być one spożywane solo jako zdrowa przekąska lub jako dodatek do jogurtów, owsianek, musli, omletów i innych dań w wersji słodkiej. Doskonale sprawdzą się one również w różnego rodzaju koktajlach czy owocowo-warzywnych smoothie, znacznie podnosząc ich walory odżywcze.
Mało kto wie, że borówka amerykańska może być wykorzystana również do dań w wersji wytrawnej. Świetnie sprawdzi się jako główny składnik sosu do mięs zarówno na ciepło jak i na zimno.
Borówka amerykańska to przede wszystkim jednak dodatek do klasycznych ciast, takich jak sernik, placek z owocami, ciasto drożdżowe czy np. tarta z lekkim kremem. Borówki amerykańskie, tak jak inne owoce jagodowe, doskonale nadają się na wszelkiego rodzaju przetwory – konfitury, dżemy, soki a nawet nalewki.
Ciasto jogurtowe z borówkami amerykańskimi
Składniki:
- 2 szklanki mąki;
- szklanka cukru;
- 2/3 szklanki oleju;
- 150 g jogurtu naturalnego;
- 4 jajka;
- 2 łyżeczki proszku do pieczenia;
- cukier waniliowy;
- 2 szklanki borówek amerykańskich.
Suche składniki, tj. mąkę, cukier, proszek do pieczenia i cukier waniliowy wymieszać w jednej misce, w drugiej połączyć ze sobą wszystkie składniki płynne. Następnie wlać mokre składniki do suchych i krótko wymieszać łyżką, do połączenia się wszystkich składników. Ciasto przełożyć do foremki, na wierzch wysypać owoce borówki (wcześniej można obtoczyć je w mące żeby nie opadły na dno ciasta). Piec w 180 stopniach Celsjusza około 45 minut (do tzw. suchego patyczka). Gotowe ciasto można posypać cukrem pudrem.
Sos borówkowy
Składniki:
- 100 ml bulionu;
- łyżeczka musztardy;
- pół szklanki borówek świeżych lub mrożonych;
- goździki;
- szczypta soli i pieprzu.
Borówki amerykańskie poddusić na patelni, w trakcie dodając goździki. Gdy owoce całkowicie się rozpadną, zalać je bulionem i gotować kilkanaście minut, aż emulsja odparuje. Doprawić musztardą, solą oraz pieprzem i podawać do mięs. Sos w formie ostudzonej z powodzeniem sprawdzi się jako dodatek do tzw. „zimnej płyty”.
