Guz na nerce – co oznacza? Jak rozpoznać problemy z nerkami?
Rozpoznanie guza nerki przeważnie stawia się w oparciu o badania obrazowe takie jak: USG jamy brzusznej, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny. Rzadziej zmianę można podejrzewać na podstawie badania przedmiotowego.
Zazwyczaj jest to możliwe tylko w przypadku guzów na nerce o znacznych rozmiarach lub u pacjentów bardzo szczupłych. Pewne symptomy mogą skłaniać lekarza do wdrożenia diagnostyki w kierunku zmiany, jaką jest guz nerki. Objawy, które powinny wzbudzić niepokój pacjenta, to przede wszystkim ból w lędźwiach, zwłaszcza przy nawet delikatnym potrząsaniu w obszarze odcinka lędźwiowego pleców.
W rozpoznaniu guza nerki dużą rolę odgrywają nieprawidłowości w wynikach badań laboratoryjnych, wskazujących na zaburzenia funkcji nerek (zwraca się uwagę między innymi na podwyższoną kreatyninę, mocznik oraz niektóre elektrolity w surowicy krwi).
Znaczenie ma również wywiad w kierunku chorób przewlekłych, a także obciążenie genetyczne, zarówno pod względem złośliwych guzów nerki, czyli nowotworów, jak i guzów łagodnych.
Warto jest znać choroby dotyczące narządów wewnętrznych, które występowały w rodzinie, gdyż część z nich może wykazywać charakter dziedziczny, a przekazanie takiej informacji lekarzowi może pomóc w doborze właściwych metod diagnostycznych i postawieniu właściwego rozpoznania w krótszym czasie.
Przeczytaj: Torbiel w zatoce, jak leczyć torbiele zatok?
Guz nerki a torbiel – jak odróżnić te choroby nerek?
Patologie nerki w postaci guza czy torbieli na nerce są właściwie niemożliwe do odróżnienia w badaniu przedmiotowym, a dla postawienia właściwego rozpoznania konieczne jest wykonanie diagnostyki obrazowej.
Torbiel nerki jest to przestrzeń płynowa otoczona tkankami nabłonkowymi narządu (torbiel prawdziwa) lub tkanką łączną wytworzoną w wyniku ucisku na okoliczne struktury i przewlekłego stanu zapalnego (torbiel rzekoma).
Czy torbiel w nerce to rak? Zmiany tego typu są nienowotworowe, chociaż w przypadku dużego nasilenia i zajmowania zdrowych tkanek narządu mogą prowadzić do niewydolności nerek i z tego względu wymagają dokładnej diagnostyki oraz leczenia.
Guzy nerki stanowią zmianę litą, co oznacza, iż zbudowane są z tkanek stałych. Istnieje wiele tkanek, z których mogą rozwijać się te patologie. Zasadniczo rozróżnienie torbieli od guza nerki nie powinno sprawiać trudności.
Uwidocznienie guza na nerce metodą rezonansu, tomografii czy ultrasonografii (wykonywanej zazwyczaj w pierwszej kolejności) czasem może okazać się niewystarczające dla postawienia pewnego rozpoznania i wtedy konieczne jest pogłębienie diagnostyki, na przykład poprzez wykonanie celowanej biopsji nerki pod kontrolą USG.
Wyjątek stanowią guzy rozpoznane u małych dzieci. W tej grupie wiekowej najczęstszą patologię stanowi nerczak płodowy, a usunięcie guza metodą chirurgiczną bez uprzedniej biopsji znacznie poprawia rokowanie.
Czy guz nerki to zawsze rak?
Rozpoznanie guza nie musi jeszcze świadczyć o raku nerki. Spośród wielu nowotworów objawiających się guzami nerki o wiele częściej występują nowotwory nerki łagodne, czyli rosnące miejscowo i nie dające przerzutów. Wymieniamy tutaj na przykład:
- tłuszczaki,
- gruczolaki,
- włókniaki,
- guzy z aparatu przykłębuszkowego,
- nerwiaki.
Objawy nowotworu nerki przybierającego postać niezłośliwą są zazwyczaj ograniczone miejscowo, a rokowanie dobre. W przypadku raka nerki pacjenci najczęściej zgłaszają objawy ogólne, takie jak osłabienie, apatia, utrata apetytu, a także miejscowe – związane ze wzrostem guza i uciskiem na sąsiadujące narządy.
Może również dochodzić do zaburzenia czynności nerki oraz jej niewydolności, jednak funkcje filtracji krwi przeważnie przejmuje wtedy drugi narząd, dlatego do zatrzymania produkcji moczu dochodzi stosunkowo późno.
Chociaż rak nerki występuje o wiele rzadziej od nowotworów łagodnych, charakteryzuje się najgorszym rokowaniem (poza guzem Wilmsa u małych dzieci). Rzadko jednak daje przerzuty do narządów odległych jak płuca, sutek czy druga nerka, a wczesne postawienie rozpoznania (gdy rak nerki zajmuje ograniczony obszar i możliwe jest jego całkowite usunięcie) znacznie poprawia wyniki leczenia oraz przeżywalność pacjentów.
