Jak leczyć infekcje wirusowe?

Najczęstsze infekcje wirusowe

Najczęstszą przyczyną infekcji, zwłaszcza górnych dróg oddechowych, są wirusy. Najczęściej spotykanymi infekcjami są tzw. przeziębienia, które objawiają się stanami podgorączkowymi lub niewysoką gorączką, kaszlem, katarem, nieznacznym pogorszeniem samopoczucia. Przeziębienie wymaga różnicowania m.in. z grypą – również powodowaną przez wirusy, ale charakteryzującą się bardziej wyrażonymi objawami i zdecydowanie wyższym ryzykiem ewentualnych powikłań. Infekcje wirusowe, w przeciwieństwie do bakteryjnych, leczone są zwykle wyłącznie objawowo. Jakie są sposoby na infekcje wirusowe?

Najczęstszymi infekcjami wirusowymi są łagodne infekcje górnych dróg oddechowych nazywane przeziębieniami. Są one wywoływane m.in. przez wirus grypy i wirus paragrypy oraz wirus RSV.

Wirusy odpowiadają także za wywoływanie zapalenia oskrzeli, zapalenia gardła, zapalenia oskrzelików, zapalenia krtani, grypy, części zapaleń płuc, chorób wysypkowych itd. Często spotykaną chorobą wirusową jest również mononukleoza zakaźna mylona z anginą, a także cytomegalia. Wśród poważniejszych infekcji wirusowych wyróżniamy wirusowe zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz wirusowe zapalenia mózgu.

Jak leczyć infekcje wirusowe?

Większość infekcji wirusowych to infekcje łagodne, które w zasadzie nie wymagają leczenia. Mają charakter samoograniczający (pacjent je przechorowuje) i ustępują samoistnie, a leczenie służy jedynie złagodzeniu objawów. Najistotniejsze jest wspomaganie organizmu w trakcie walki z infekcją wirusową poprzez zapewnienie mu odpoczynku.

Choremu zaleca się pozostanie w domu (w trakcie poważniejszych infekcji, np. grypy, powinno się odpoczywać w łóżku) i prowadzenie oszczędzającego trybu życia. Tuż po przebyciu infekcji organizm potrzebuje czasu na rekonwalescencję – także wtedy powinno się unikać przemęczenia, intensywnego wysiłku, a także kontaktu z osobami chorymi i związanego z tym ryzyka zarażenia się kolejną infekcją. Należy także pamiętać o wzmocnieniu organizmu za pomocą zdrowej diety i odpowiedniego nawadniania się.

Dodatkowo, w celu łagodzenia przebiegu choroby, zaleca się postępowanie objawowe, tzn. ukierunkowane na poszczególne symptomy infekcji, tzn.: stosowanie leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Najbardziej popularne są: paracetamol i ibuprofen – zalecany jest zwłaszcza ten drugi, który dodatkowo charakteryzuje się działaniem przeciwzapalnym. U dorosłych często stosowany bywa także kwas acetylosalicylowy (popularna Aspiryna). Tego ostatniego leku nie wolno podawać dziecku do lat 12-u, ze względu na możliwość wystąpienia zespołu Reye'a.

Skuteczne sposoby na leczenie infekcji wirusowych

Jak leczyć infekcje wirusowe domowymi sposobami. Lekarze wskazują na:

• stosowanie leków na ból gardła (np. zawierających benzokainę, salicylan choliny, wyciągi ziołowe),
• toaletę nosa, stosowanie preparatów do nosa – intensywny katar sprawia choremu duży dyskomfort, a ponadto przyczynia się do rozszerzania się infekcji na dolne drogi oddechowe. W trakcie choroby konieczna jest dokładna toaleta nosa – wydmuchiwanie nosa, a u dzieci odsysanie wydzieliny. Pomocne są preparaty mające na celu upłynnienie wydzieliny i ułatwienie jej ewakuacji (np. sól fizjologiczna, woda morska). Uczucie niedrożności nosa i obrzęku śluzówek może być łagodzone za pomocą miejscowo stosowanych leków z grupy sympatomimetyków (np. oksymetazoliny).
• stosowanie leków mukolitycznych – rozrzedzających wydzielinę z dróg oddechowych i ułatwiających jej ewakuację w przypadku mokrego kaszlu,
• stosowanie leków przeciwkaszlowych (np. dekstrometorfanu, kodeiny) – wskazania do ich stosowania są bardzo ograniczone, powinno się sięgać po nie w wyjątkowych sytuacjach, gdy męczący, suchy kaszel utrudnia codzienne funkcjonowanie, sen, prowadzi do wymiotów,
• zwalczanie duszności – część chorób wirusowych (np. zapalenie krtani, zapalenie oskrzelików) przebiega z dusznością. Często konieczne bywa stosowanie tlenu, a także leków rozszerzających oskrzela (glikokortykosteroidów, beta-mimetyków, adrenaliny).

W leczeniu łagodnych infekcji wirusowych pomocne bywają „leki z domowej apteki”, takie jak: sok malinowy, herbata z malinami albo imbirem, syrop z cebuli, syrop z mleka, cytryny i miodu, napar (ekstrakt z lipy).

Leki na wirusy bez recepty

W ostatnim czasie sporą popularność zyskują preparaty zawierające inozynę (pranobeks inozyny) – przypisuje się im działanie przeciwwirusowe (hamowanie syntezy materiału genetycznego wirusów, a tym samym hamowanie ich namnażania), a także immunomodulujące (pobudzanie układu odpornościowego, zwłaszcza limfocytów T odgrywających znaczącą rolę w zwalczaniuinfekcji wirusowych). Są one stosowane zarówno w leczeniu infekcji wirusowych, jak i w ich profilaktyce. Można je stosować u dzieci po ukończeniu 1 roku życia. Pranobeks inozyny (przykładowa nazwa handlowa to Neosine) to lek na wirusy dostępny bez recepty.

W leczeniu infekcji wirusowych o cięższym przebiegu stosuje się leczenie przyczynowe, czyli leki przeciwwirusowe. Najpopularniejsze z nich to: acyklowir (stosowany w leczeniu infekcji wywołanych przez wirusy opryszczki oraz wirus ospy wietrznej i półpaśca), gancyklowir (stosowany w leczeniu cytomegalii), a także: rybawiryna (stosowana w leczeniu zapalenia oskrzelików) i amantadyna (stosowana w leczeniu grypy).