Mrowienie ciała i skóry – jakie są przyczyny i co robić?

Mrowienie ciała (parestezje) – co to znaczy?

Mrowienie skóry to uczucie cierpnięcia, "chodzenia robaczków pod skórą”. Może towarzyszyć mu drętwienie. Mrowienie i drętwienie skóry to objawy zaliczane to tzw. parestezji – ich przyczyną jest podrażnienie nerwów czuciowych w różnych mechanizmach, np. w przebiegu procesów degeneracyjnych, w przebiegu zapalenia nerwów, przy ucisku na nerwy.

Mrowienie ciała może wystąpić u całkowicie zdrowej osoby w wyniku przejściowego ucisku na nerw, przebywania w jednej pozycji czy też intensywnego wysiłku – np. mrowienie stóp czy nóg po długotrwałym przebywaniu w bezruchu (np. w autobusie, samolocie), drętwienie rąk w nocy przy spaniu z głową na dłoniach, mrowienie w palcach po długotrwałym korzystaniu z klawiatury komputera lub telefonu itd.

To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?

Mrowienie skóry – jakie są przyczyny?

Parestezje odbierane jako uczucie mrowienia skóry („mrówki pod skórą”) często obserwowane jest w chorobach układu kostno-szkieletowego – przyczyną jest ucisk na nerwy.

Wśród chorób objawiających się uczuciem mrowienia na ciele tego typu dolegliwościami znajdują się:

• choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa,
• dyskopatie,
• zespół niespokojnych nóg (RLS) (tu pieczenie, ból, drętwienie i mrowienie nóg),
• złamania i inne urazy,
• zmiany przeciążeniowe,
• zespół cieśni nadgarstka,
• zapalenia kości,
• guzy kości.

Mrowienie i drętwienie skóry może towarzyszyć także chorobom reumatycznym (np. reumatoidalnemu zapaleniu stawów).

Przeczytaj też: Budzenie się w nocy – przyczyny, jak leczyć?

Mrowienie na ciele – stwardnienie rozsiane i udar mózgu?

Mrowienie na skórze może być objawem poważnych chorób układu nerwowego. Parestezje mogą pojawiać się w przebiegu chorób neurodegeneracyjnych (przebiegających z nieodwracalnym niszczeniem komórek OUN), np. stwardnienia rozsianego.

Mrowienie w skórze może występować w przebiegu nowotworów ośrodkowego układu nerwowego, a także w trakcie napadów padaczkowych. Ponadto uczucie mrowienia głowy i przechodzenia „robaczków pod skórą” bywa stwierdzane w trakcie udaru mózgu lub przemijającego ataku niedokrwiennego (TIA).

Sprawdź również: Drętwienie lewej ręki i palców lewej ręki

Neuropatie – przyczyna mrowienia i drętwienia skóry

Mrowienie skóry jest objawem neuropatii, czyli zapaleń i podrażnień nerwów obwodowych. Podrażnianie włókien czuciowych daje nieprzyjemne parestezje, w tym uczucie mrowienia ciała opisywane jako uczucie „chodzenia mrówek pod skórą”.

Często spotykaną polineuropatią jest neuropatia cukrzycowa. Wyróżniamy także: neuropatie polekowe (np. po stosowaniu leków przeciwgruźliczych), neuropatie nowotworowe.

Mrowienie skóry może być także związane z niedoborami witamin. Objaw ten często jest obserwowany w przypadku niedoboru witaminy B₁₂ obserwowanego m.in. u osób nadużywających alkoholu (dochodzi wówczas do tzw. polineuropatii alkoholowej).

Zobacz też: Wysypka na nogach – jakie są przyczyny krostek na nogach?

Drętwienie ciała – półpasiec, opryszczka, odmrożenia

Nieprzyjemne uczucie „chodzenia mrówek pod skórą” bywa także stwierdzane przy stosowaniu innych niż alkohol używek (narkotyki, dopalacze) oraz w przebiegu zespołu odstawiennego. Parestezje skóry mogą towarzyszyć silnemu stresowi i strachowi. Najczęściej odczuwane jest wówczas mrowienie rąk.

Do przyczyn mrowienia skóry zaliczane są także choroby zakaźne, w tym półpasiec. Jest to choroba wirusowa (wywoływana przez VZV – wirus ospy wietrznej i półpaśca), której typowym wykwitem są pęcherzyki ułożone wzdłuż dermatomu. W okresie poprzedzającym pojawienie się zmian skórnych często odczuwa się dolegliwości o typie mrowienia skóry. Mrowienie twarzy w okolicy warg jest objawem zwiastunowym opryszczki.

Kolejną z chorób zakaźnych mogących dawać w swoim obrazie klinicznym mrowienie na ciele jest borelioza. Mrowienie w stopach i palcach u nóg pojawia się także przy odmrożeniach oraz po odmrożeniu.

Kolejną z przyczyn parestezji, w tym np. mrowienia dłoni, są zaburzenia elektrolitowe, np. niedobór magnezu (hipomagnezemia) czy wapnia.

Czytaj również: Ropień mózgu – przyczyny, objawy, leczenie, rokowania

Mrowienie skóry – co robić?

Sporadycznie występujące mrowienia, np. drętwienie czy mrowienie ręki spowodowane np. przygnieceniem dłoni przez głowę podczas snu, głowy – po spaniu na jednym policzku, nogi – po długim bezruchu, nie powinno budzić niepokoju. Diagnostyki wymagają natomiast nawracające mrowienia skóry i ciała w konkretnych, stale powtarzających się lokalizacjach.

W przypadku mrowienia, drętwienia ciała i skóry znaczenie ma wywiad – lekarz powinien zapytać o: choroby przewlekłe, objawy towarzyszące, przebyte urazy, stosowanie używek, obciążenie dziedziczne itd.

Kiedy skóra drętwieje i mrowi, dobrze przeprowadzone badanie podmiotowe i przedmiotowe pozwala na rozplanowanie dalszej diagnostyki. W przypadku parestezji wykonuje się m.in. badania: laboratoryjne (morfologia, jony, OB, CRP, glukoza itd.) i radiologiczne (układu kostno-szkieletowego, ośrodkowego układu nerwowego), a także EMG (elektromiografię) itd.

Czytaj również: Pieczenie skóry – przyczyny. Jak leczyć pieczenie skóry?