Torbiel szyszynki to rodzaj guza wykrywanego podczas rezonansu lub tomografii głowy. Zwykle daje objawy w postaci bólów i zawrotów głowy, wymiotów i nudności lub zaburzeń snu. Powiększająca się torbiel w mózgu jest niebezpieczna, może prowadzić m.in. do niedowładu kończyn. Leczenie przebiega objawowo, zabieg konieczny jest w zaawansowanej postaci choroby. Z torbielą na szyszynce można żyć, jednak zmiana wymaga stałej kontroli.
Torbiel szyszynki – objawy, rozpoznanie i leczenie torbieli na szyszynce
Co to jest szyszynka?
Szyszynka to organ, który intrygował medyków już w starożytności. Kiedyś wiązano z nim magiczne właściwości. Kartezjusz nazwał ją „siedzibą duszy” i ściśle wiązał z intelektem człowieka. Gdzie jest szyszynka? Szyszynka znajduje się w centrum mózgu i jest jedyną jego częścią, która występuje nieparzyście. Prawdopodobnie to było przyczyną przypisywania jej szczególnych właściwościach.
Dzięki badaniom naukowym i wieloletnim obserwacjom wiemy, że szyszynka to jeden z organów organizmu pełniących rolę gruczołu wydzielania wewnętrznego. Komórki szyszynki produkują melatoninę, czyli tzw. hormon snu.
Jego wydzielanie jest ściśle związane z porą doby – zmniejsza się w dzień, a zwiększa w nocy. Organizm reguluje poziom melatoniny dzięki obecności bodźców świetlnych. Melatonina wpływa również na poziom hormonów gonadotropowych. Reguluje w ten sposób rozwój gonad.
To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?
Czy torbiel szyszynki to rak?
Guzy szyszynki zdarzają się rzadko. Do najczęstszych należą torbiele na szyszynce. Wykrywane są one najczęściej w sposób przypadkowy podczas tomografii komputerowej lub rezonansu mózgu. Przyczyna ich powstawania wciąż nie jest znana. Widoczny w tomografii lub rezonansie guz może być torbielą, innym nowotworem niezłośliwym lub złośliwym.
W celach diagnostyki różnicowej przeprowadza się badania laboratoryjne w poszukiwaniu markerów nowotworowych. Aby upewnić się czy torbiel szyszynki to rak, konieczne jest pobranie wycinka ze zmiany. Jednak ta metoda diagnostyki wiąże się z bardzo wysokim ryzykiem powikłań.
Przeczytaj: Torbiel w zatoce, torbiele w zatokach – przyczyny, objawy, leczenie
Jakie objawy daje torbiel na szyszynce?
Często guzy szyszynki są bezobjawowe. Pojawiają się u młodych kobiet i diagnozowane są w sposób przypadkowy. Część z nich daje jednak objawy fizykalne. Należą do nich:
- bóle głowy, ograniczenie pola widzenia,
- wodogłowie, nudności, wymioty,
- zaburzenia widzenia,
- kłopoty ze snem,
- przedwczesne dojrzewanie płciowe u dzieci.
Objawy torbieli na szyszynce pojawiają się w wyniku uciśnięcia struktur mózgu przez powiększającą się zmianę.
Zobacz również: Drętwienie rąk podczas snu – co je powoduje?
Czy torbiel w mózgu jest niebezpieczna?
Charakterystycznym objawem torbieli szyszynki jest zaburzenie ruchomości gałek ocznych. W wyniku ucisku ważnych struktur mózgu pacjenci nie mogą patrzeć w górę.
Dalszy rozrost zmiany i ucisk mózgu może powodować dołączenie się takich objawów jak zez, nierówność źrenic, brak reakcji źrenic na światło, oczopląs. Duże zmiany mogą powodować nawet niedowłady kończyn. Na szczęście powyższe objawy występują rzadko.
Zaburzenia wydzielania melatoniny wiążą się z problemami ze snem. Hormon ten odpowiedzialny jest za tzw. zegar biologiczny człowieka. W wyniku nieodpowiedniego wydzielania melatoniny dochodzi do jego rozregulowania.
Szyszynka zlokalizowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie „wodociągu mózgu” – struktury odpowiedzialnej za prawidłowy przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego. Powiększająca się torbiel w mózgu może uciskać wyżej wymienione struktury, prowadząc w ostateczności do wodogłowia.
Jak leczyć torbiel szyszynki? Czy można z tym żyć?
Torbiel szyszynki to choroba, z którą można żyć. W większości przypadków nie daje objawów. Często zmniejsza swoje rozmiary w wieku menopauzalnym, co jest prawdopodobnie związane ze zmianą gospodarki hormonalnej w organizmie kobiety.
Torbiele szyszynki leczy się po wcześniejszym wykluczeniu innych możliwych guzów tego narządu. Specjalista zleci odpowiednie badania, które pomogą w postawieniu trafnej diagnozy.
Najczęściej torbiele szyszynki leczy się objawowo. Występujące bóle i zawroty głowy są wskazaniem do leczenia farmakologicznego, choć ostateczna decyzja zawsze należy do lekarza prowadzącego. Lekarz ustali odpowiednie środki przeciwbólowe, które poprawią komfort życia.
Szczególnie istotne jest to, aby pacjenci ze zdiagnozowaną torbielą w mózgu byli pod stałą opieką poradni specjalistycznej. Niezbędna jest stała kontrola wielkości zmiany. Powiększająca się torbiel może ucisnąć sąsiadujące struktury mózgu i być przyczyną znacznie poważniejszych objawów. W tym przypadku konieczna będzie interwencja chirurgiczna.
W przypadku pojawienia się nowych objawów, takich jak zaburzenia widzenia czy oczopląs, zawsze należy zgłosić się do lekarza specjalisty. Może to świadczyć o powiększeniu torbieli i konieczności zmodyfikowania dotychczasowego leczenia. W większości przypadków wielkość torbieli nie ulega zmianie. Stała kontrola specjalisty i informowanie lekarza o nowych objawach jest niezbędne i pomoże uchronić chorego przed groźnymi konsekwencjami torbieli w mózgu.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Neuropsychologia kliniczna. Od teorii do praktyki, Bożydar Kaczmarek, Juri D. Kropotov, Maria Pąchalska. Wyd. 2014 r.
- Diagnostyka obrazowa. Układ nerwowy ośrodkowy, Joanna Bladowska, Agnieszka Pomianowska, Katarzyna Sklinda, Jerzy Walecki. Wyd. 2014 r.
Anna Owczarczyk
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Podczas studiów aktywna działaczka studenckiego gastroenterologicznego koła naukowego. Ponadto członek Zarządu Międzynarodowej Organizacji Studenckiej (IFMSA) i Zarządu Akademickiego Związku Sportowego - AZS. Obecnie lekarz stażysta w Miejskim Szpitalu w Łodzi. Zawodowo interesuje się endokrynologią i reumatologią. Swoją wiedzę pogłębia na konferencjach naukowych, kursach i szkoleniach medycznych.
Komentarze i opinie (11)
opublikowany 27.11.2018
opublikowany 30.12.2018
opublikowany 20.01.2019
opublikowany 22.01.2019
opublikowany 01.02.2019
opublikowany 09.02.2019
opublikowany 08.04.2019
opublikowany 15.06.2019
opublikowany 06.07.2022
opublikowany 05.10.2022
opublikowany 10.10.2024