Guma guar, na etykietach produktów ukryta pod symbolem E412, jest jednym z popularniejszych dodatków do żywności. To substancja zagęszczająca i stabilizująca. Guma guar znalazła zastosowanie nie tylko w przemyśle spożywczym, ale także farmaceutycznym i kosmetycznym – jako substancja żelująca. Sprawdź, jakie jest zastosowanie gumy guar i gdzie można ją kupić.
Guma guar (e412) – co to jest, jak stosować, gdzie kupić
Spis treści
Guma guar – czym jest?
Guma guar należy do bardzo często stosowanych dodatków do żywności. Na opakowaniach produktów spożywczych jest oznaczana symbolem E412. Guma guar to naturalna substancja pozyskiwana z nasion rośliny o łacińskiej nazwie Cyamopsis tetragonolobus. Ta guma to błonnik rozpuszczalny o wysokiej masie cząsteczkowej i dość skomplikowanej budowie. Uważana jest za bezwonną, dlatego też jest dodatkiem do wielu różnych produktów spożywczych.
Guma guar posiada właściwości zagęszczające i stabilizujące. Nie rozpuszcza się w tłuszczach, olejach, a także estrach i ketonach. Tym samym guma guar jest substancją wykorzystywaną do stabilizacji substancji tłuszczowych.
Co ciekawe, to Indie są głównym jej producentem, bo pokrywają aż około 80 proc. światowego zapotrzebowania.
Guma guar – właściwości
Właściwości gumy guar wynikają bezpośrednio z jej nieregularnej budowy i wielkości cząsteczki. Dzięki dużym rozmiarom tworzy rozcieńczone roztwory o bardzo wysokiej lepkości. Jest świetnym zagęstnikiem, dlatego znalazła zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu. W wodzie tworzy mętny koloidalny roztwór. Guma guar rozpuszcza się świetnie w zimnej i ciepłej wodzie, co zawdzięcza nieregularnemu kształtowi cząsteczki.
Guma guar ma budowę niejonową. Dzięki temu zachowuje swoje właściwości w bardzo szerokim zakresie pH od 3 do 11. Sprawia to, że można ją stosować zarówno w produktach o odczynie kwasowym, jak i zasadowym. Guma guar jest zagęstnikiem i stabilizatorem. Sprzedaje się gumę guar w proszku o jasnokremowej barwie i konsystencji mąki.
Czy guma guar jest szkodliwa?
Guma guar źle się kojarzy, ale sama w sobie nie jest szkodliwa. E 412 należy do rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego, który może szkodzić jedynie w ten sposób, iż jego nadmierne spożycie wywoła biegunkę bądź inne skutki uboczne ze strony układu pokarmowego.
Problem z gumą guar wynika z tego, że dodaje się ją najczęściej do produktów niskiej jakości, o wysokim stopniu przetworzenia.
- Gumę guar w keczupie znajdziemy tylko wtedy, gdy użyto do jego produkcji mało pulpy pomidorowej, a dużo wody.
- Guma guar w dżemach maskuje zbyt małą ilość owoców, a w wędlinach niewielki udział mięsa.
- Guma guar w mleku kokosowym zwykle nie jest szkodliwym dodatkiem. Sprawia, że mleko się nie rozwarstwia, czego oczekuje część konsumentów.
Sama guma guar nie jest groźna dla zdrowia. Szkodliwe i mało wartościowe są zwykle produkty, do których ją się dodaje. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby używać gumy guar w kuchni. Guma guar w ciąży również jest bezpieczna.
Zastosowanie gumy guar
W przemyśle spożywczym
Gumę guar można znaleźć w wielu produktach spożywczych. Stosowana jest jako zagęszczacz, stabilizator i emulgator.
W czym jest guma guar? W jedzeniu znajdziemy ją w:
- lodach, napojach, w mleku kokosowym,
- puddingach, dżemach, żelkach, jogurtach smakowych,
- serach topionych, majonezach, keczupach, musztardach, sosach, przetworach mięsnych,
- pieczywie, ciastkach, ciastach mrożonych i wyrobach cukierniczych.
Guma guar w diecie bezglutenowej może mieć duże znaczenie w przygotowywaniu wypieków. Dzięki swoim właściwościom zastępuje gluten, sprawia, że pieczywo jest pulchne i odpowiednio ciągliwe oraz porowate. Guma guar w chlebie bezglutenowym kupowanym w sklepie jest zwykle obecna. Można jej używać także do samodzielnego wypieku chleba z mąk bezglutenowych. Gumy guar używa się również jako zamiennik tłuszczu w produktach light, np. w majonezach.
W preparatach na odchudzanie
Gumę guar wykorzystują też producenci preparatów na odchudzanie. Wiele mówi się o tym, że zawarta w różnego rodzaju suplementach guma guar pomaga osiągnąć spektakularne efekty. Guma guar pęcznieje w żołądku, a tym samym zapewnia uczucie sytości. Warto jednak mieć na uwadze, że stosowanie takich produktów może być niebezpieczne.
W przemyśle np. papierniczym
Guma guar znalazła również zastosowanie w przemyśle papierniczym, tekstylnym. Gumę guar wykorzystuje się np. do zagęszczania pigmentów. Jest też składnikiem akumulatorów i materiałów wybuchowych. Guma guar często jest substancją mającą za zadanie uszczelnić odwierty gazowe i naftowe.
W przemyśle farmaceutycznym
Guma guar znalazła też zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, gdzie stosowana jest jako wypełniacz leków. Pełni też rolę substancji opóźniającej uwalnianie składnika aktywnego.
W przemyśle kosmetycznym
Gumę guar stosują producenci kosmetyków. To dzięki niej uzyskują żelową konsystencję kremów czy szamponów. Właściwości gumy guar sprawiają, że może być też wykorzystana jako stabilizator w bańkach mydlanych. Guma guar stosowana jest też w produktach mających wytworzyć dużą ilość piany.
Guma guar w gospodarstwie domowym
Guma guar znalazła zastosowanie w wielu domach. Sprzedawana jest w formie proszku. Można ją nabyć w punktach ze zdrową żywnością oraz w sklepach stacjonarnych i internetowych.
Decydując się na zakup gumy guar, warto zwrócić uwagę na to, czy produkt posiada niezbędne certyfikaty. Etykiety powinny być przetłumaczone na język polski lub/i angielski. Guma guar kosztuje około 6-11 zł za 100 g produktu.
Czy guma guar obniża cukier?
Guma guar jest nierozpuszczalnym błonnikiem, który spowalnia wchłanianie cukru z pożywienia, co skutkuje obniżeniem poziomu cukru we krwi. Tym samym guma guar zapobiega gwałtownym skokom glukozy i nagłym wyrzutom insuliny, co jest szczególnie istotne dla osób chorych na cukrzycę i tych z zaburzoną gospodarką węglowodanową.
Co ciekawe, guma guar znajdująca się w posiłkach pomaga obniżyć poziom cholesterolu LDL we krwi.
Ile gumy guar można spożyć dziennie?
Guma guar spożywana w nadmiarze, w szczególności ta zawarta w suplementach diety wspomagających odchudzanie, może przynieść negatywne konsekwencje. Jej nadmiar może wiązać się z nadmiernym zwiększaniem lepkości treści pokarmowej, co może powodować dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Ponadto z jelit mogą być usuwane zbyt duże ilości dobrych bakterii.
Prawdą jest, że guma guar dodana do żywności pomaga szybciej pozbyć się dodatkowych kilogramów, a wszystko za sprawą tłumienia uczucia głodu. Jednak tak jak we wszystkim, i w tym przypadku należy zachować umiar oraz rozsądek.
Zatem, ile gumy guar można spożyć dziennie? Dla gumy guar nie ustalono dziennego limitu bezpiecznego do spożycia. Jednak wykazano, że przyjmowanie gumy guar w ilości średnio 9-30 g na dobę jest dobrze tolerowane przez ludzi. Jednak u niektórych już po spożyciu 15 g może pojawić się ból brzucha.
Guma guar – skutki uboczne
Choć guma guar została uznana za bezpieczny środek, który może być stosowany podczas produkcji produktów spożywczych, to spożywana w nadmiarze może prowadzić do skutków ubocznych. Stosowanie gumy guar może prowadzić do: zaparć, nudności, wzdęć, biegunki oraz bolesnych skurczy brzucha.
Gumy guar nie powinny stosować osoby z nadwrażliwością żołądka, a te zmagające się z niedrożnością jelit czy chorobami przełyku powinny zachować szczególną ostrożność. Osoby przyjmujące penicylinę, metmorfinę czy acetaminofen powinny pamiętać, że nadmiar gumy guar może doprowadzić do zaburzenia wchłaniania wymienionych substancji.
współpraca: dietetyk Aleksandra Żyłowska
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Re‐evaluation of guar gum (E 412) as a food additive | EFSA (europa.eu)
- (Plik PDF) Guma guar: obecny stan i zastosowania (researchgate.net)
Opublikowano: 23.09.2024;
Oceń:
0.0
Klaudia Kierzkowska
chemik
Dziennikarka, blogerka, a także chemiczka – absolwentka Wydziału Chemicznego w Warszawie. Uwielbia teatr, podróże i włoską kuchnię, w wolnej chwili gotuje.
1
Komentarze i opinie (0)