Złamanie Jones'a (złamanie Jonesa) to bardzo częsty uraz stopy dotyczący osób aktywnych fizycznie (zazwyczaj biegaczy). Przyczynę złamania V kości śródstopia stanowi gwałtowny wzrost obciążenia lub upośledzenia mechanizmów amortyzacyjnych. Objawy to: nasilający się ból śródstopia podczas chodzenia, krwiak, zasinienie, ból stopy w momencie jej obciążania oraz opuchlizna. Jak wygląda leczenie i rehabilitacja złamania Jonesa?
Złamanie Jones’a – przyczyny, objawy, leczenie złamania V kości śródstopia
Spis treści
Co to jest złamanie Jonesa i jakie są przyczyny?
Złamanie Jonesa (Jones'a) jest urazem obejmującym kość w obrębie stopy. Według statystyk jest jednym z najczęściej diagnozowanych złamań podstawy 5 kości śródstopia. Uszkodzenie tego typu jest charaktersytyczne dla osób aktywnych fizycznie – najczęściej biegaczy.
Szkielet złożony z elementów kostnych pełni w organizmie bardzo wiele funkcji. Jedną z nich jest amortyzacja. W momencie gwałtownego wzrostu obciążeń lub upośledzenia mechanizmów amortyzacyjnych z różnych przyczyn może dojść do złamania V kości śródstopia. W tym przypadku bardzo charakterystyczne jest, że może ono pojawić się w momencie niekontrolowanego ustawienia stopy na jej brzegu bocznym i dużym obciążeniu w takim ustawieniu, co zdarza się często podczas aktywności fizycznej, takiej jak: bieganie, gra w piłkę nożną, tenisa ziemnego itp.
Nie oznacza to jednak, że tego rodzaju złamanie kości śródstopia może występować wyłącznie u osób uprawiających sport. Równie dobrze może pojawić się u każdego, kto doznał podobnego mechanizmu urazu podczas codziennych czynności.
Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie
Złamanie podstawy 5 kości śródstopia – objawy
Do najważniejszych objawów złamania Jonesa (Jones'a) należą dolegliwości bólowe bocznego brzegu stopy lub w jego okolicy o bardzo silnym natężeniu. Mamy do czynienia z nasilającym się bólem w stopie przy jej obciążaniu (np. w momencie próby wstania z krzesła) oraz w trakcie wykonywania ruchów palcami. Pacjenci skarżą się również na ból śródstopia podczas chodzenia.
Inne objawy złamania Jonesa to: pojawienie się krwiaka oraz zasinienie w okolicy złamania, opuchlizna (bardzo często występująca przy urazach o charakterze złamania), a także bardzo intensywny ból stopy pod wpływem ucisku palcami
Wystąpienie powyżej wymienionych objawów świadczy o wysokim prawdopodobieństwie złamania V kości śródstopia. Należy pamiętać, że nie wszystkie objawy mogą pojawić się od razu. Ból w stopie zazwyczaj narasta stopniowo, co w konsekwencji może prowadzić do uniemożliwienia chodzenia.
To też może Cię zainteresować: Ból pod stopą – jakie mogą być przyczyny?
Złamanie Jonesa – jakie badania?
Pełne rozpoznanie może być jednak postawione tylko przez lekarza specjalistę. W przypadku podejrzenia złamania wykonuje się zdjęcie rentgenowskie, które określa jego rodzaj oraz potwierdza jego wystąpienie – często stanowi uzupełnienie objawów zgłaszanych przez pacjenta. Pozwala to również zróżnicować pomiędzy urazami dotyczącymi tylko i wyłącznie tkanek miękkich w obrębie stopy.
Ból stopy po urazie nie musi bowiem świadczyć o złamaniu. Zdjęcie rentgenowskie w tym przypadku uzupełnia obraz kliniczny i potwierdza bądź wyklucza możliwość wystąpienia złamania Jonesa (Jones'a).
Leczenie złamania V kości śródstopia
Leczenie złamania Jonesa zazwyczaj opiera się na stosowaniu unieruchomienia w postaci opatrunku gispowego, aby doprowadzić do pełnego zrostu kostnego. Czas unieruchomienia to około 8 tygodni. W tym czasie zaleca się zrezygnowanie z aktywności fizycznej, takiej jak np. bieganie, oraz pamiętanie o całkowitym zakazie obciążania zagipsowanej kończyny. Należy pamiętać, że w przypadku złamania V kości śródstopia po zdjęciu gipsu może dojść do ponownego złamania. Zrost kostny bywa niewystarczający, wówczas konieczne jest leczenie operacyjne. Wykonywany jest specjalistyczny zabieg chirurgiczny mający na celu zespolenie kości.
U pacjentów uprawiających sport wyczynowo może istnieć konieczność operacyjnego leczenia w pierwszej kolejności. Jeżeli chodzi o złamanie kości śródstopia, orteza (specjalny rodzaj unieruchomienia, lżejsza oraz wygodniejsza konstrukcja) zakładana jest dopiero po operacji. Czasem jednak samo unieruchomienie nie jest wystarczające i kończyna musi zostać zagipsowana.
Złamanie 5 kości śródstopia – rehabilitacja
Po zdjęciu unieruchomienia bardzo ważne jest postępowanie rehabilitacyjne. Jego celem jest przywrócenie stopy do pełnej sprawności oraz zmniejszenie ewentualnie występujących dolegliwości bólowych. Powszechnie stosowane są zabiegi z zakresu fizykoterapii (dział fizjoterapii zajmujący się zastosowaniem urządzeń medycznych o działaniu leczniczym), takie jak: krioterapia miejscowa, zabiegi z wykorzystaniem działania pola magnetycznego, laseroterapię, masaże wirowe, zabiegi z wykorzystaniem prądów leczniczych.
Celem zastosowania powyższych zabiegów jest efekt przeciwbólowy, przeciwobrzękowy, miejscowa poprawa metabolizmu oraz rozluźnienie tkanek i poprawa ukrwienia. W przypadku rehabilitacji wiodące powinny być jednak zabiegi kinezyterapeutyczne (dział fizjoterapii zajmujący się wykorzystaniem metod leczenia manualnego, a także wykorzystaniem ćwiczeń ruchowych).
Złamanie Jonesa – ćwiczenia
W przypadku złamania Jonesa stosuje się ćwiczenia: przeciwzakrzepowe usprawniające krążenie w kończynach dolnych, naukę chodu z wykorzystaniem zaopatrzenia ortopedycznego (np. kule łokciowe) w celu odciążenia kończyny, ćwiczenia izometryczne oraz wzmacniające oraz trening propriocepcji celem poprawy funkcji kończyny i zmniejszenia ryzyka ponownego urazu. Zabiegi z wykorzystaniem: masażu leczniczego, metod terapii manualnej oraz kinesiology tapingu, pozwalają na wspieranie naturalnej pracy mięśni, zmniejszają odczucia bólowe, redukują obrzęki i zastoje, zapewniają właściwą stabilizację stawu. Tym samym umożliwiają powrót do pełnej sprawności fizycznej.
W domu można wykonywać miejscowe okłady z lodu kilka razy dziennie (przez 10-15 minut) celem zmniejszenia ewentualnych obrzęków oraz eliminacji stanu zapalnego. Sprawdzi się także tzw. elewacja kończyny, czyli utrzymywanie jej powyżej poziomu ciała przez ok. 20 minut w leżeniu na plecach. Zmniejszy to opuchliznę oraz wpłynie korzystnie na krążenie. Po wcześniejszym instruktażu przeprowadzonym przez fizjoterapeutę warto pamiętać o ćwiczeniach, które usprawnią krążenie, poprawią stabilizację stopy, wpłyną na prawidłowe jej ustawianie podczas aktywności.
Bibliografia
1. Ortopedia i Traumatologia. Tadeusz Gaździk. Warszawa 2009 PZWL
2. Rehabilitacja Medyczna. Andrzej Kwolek. Wrocław 2010 Urban&Partner
Opublikowano: 06.11.2017;
aktualizacja: 24.11.2017
Oceń:
4.5
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Mateusz Burak
Fizjoterapeuta
Fizjoterapeuta, absolwent Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Doktorant Instytutu Naukowego Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Dyrektor ds. fizjoterapii w Świętokrzyskim Centrum Rehabilitacji "Złota Rybka" w Oblęgorze. Nauczyciel akademicki na Wydziale Lekarskim i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.
714
Komentarze i opinie (1)
opublikowany 28.12.2021