Przepuklina udowa – przyczyny, objawy, leczenie, rekonwalescencja

Co to jest przepuklina?

Przepuklina to problem, w którym dochodzi do nieprawidłowego przemieszczenia się pewnych struktur organizmu. Najczęściej zjawisko to dotyczy narządów jamy brzusznej – w takim przypadku przemieszczenie tkanek określa się mianem przepukliny brzusznej. Poprzez szczelinę określaną jako wrota przepukliny tkanki przedostają się poza pierwotną, fizjologiczną lokalizację, wypełniając worek przepukliny, czyli uwypuklenie otrzewnej.

Medyczne klasyfikacje wyróżniają wiele różnych typów przepuklin brzusznych. Do często diagnozowanych zalicza się:

• przepuklina pępkowa,
• przepuklina pachwinowa,
• przepuklina kresy białej,
• przepuklina udowa.

Ostatnia z wymienionych – przepuklina udowa – spośród wszystkich przepuklin spotykana jest stosunkowo rzadko, jednak wiąże się z ryzykiem wystąpienia poważnych powikłań, dlatego już pierwsze objawy należy konsultować z lekarzem. Przepuklina udowa widoczna jest jako uwypuklenie zlokalizowane poniżej więzadła pachwinowego. W większej liczbie przypadków obserwuje się przepuklinę w prawej pachwinie lub zlokalizowaną obustronnie.

Przepuklina udowa u kobiet, mężczyzn i dzieci

Przepuklina w u udzie stanowi 2–3 proc. wszystkich przypadków choroby. Dotyczy przede wszystkim osób dorosłych, przepuklina udowa u dzieci wykrywana jest sporadycznie, u najmłodszych pacjentów zwykle mamy do czynienia z przepukliną mosznową lub pępkową.

Przepuklina udowa u kobiet diagnozowana jest znacznie częściej niż u mężczyzn, szacuje się, że stanowi u nich aż jedną trzecią wszystkich przypadków przepuklin okolic pachwiny. Nie do końca wiadomo, czym taka sytuacja jest spowodowana. Jedną z teorii jest ta, która dotyczy budowy pachwiny u kobiet. U pań omawiany problem miałby występować częściej w związku z większą niż u mężczyzn szerokością miednicy, a co za tym idzie – szerszym kanałem udowym predysponującym do występowania różnych rodzajów przepuklin. Czynnikiem ryzyka w przypadku kobiet jest także ciąża i poród, które również wpływają na poszerzenie i osłabienie struktur kanału udowego.

Rozpoznanie przepukliny udowej częściej stawiane jest również u kobiet po 65. roku życia z uwagi na postępujący z biegiem lat proces osłabienia mięśni brzucha. Przepuklina udowa u mężczyzn występuje rzadko, zazwyczaj w wyniku mechanicznych urazów brzucha lub częstego dźwigania ciężkich przedmiotów.

Jakie są przyczyny przepukliny udowej?

Różne rodzaje przepuklin pojawiają się przede wszystkim wtedy, kiedy dojdzie do osłabienia wytrzymałości określonych struktur jamy brzusznej, np. mięśni lub powięzi mięśniowych czy też elementów budowy pachwiny w przypadku przepukliny udowej. Wyróżnia się wiele różnych czynników, które mogą osłabiać wydolność struktur organizmu i stanowić potencjalne przyczyny przepukliny udowej – wśród takowych wymieniane są najczęściej:

• otyłość,
• częste dźwiganie ciężkich przedmiotów,
• przewlekły kaszel,
• poród (ryzyko przepuklin brzusznych narasta wraz z ilością porodów, które przebyła pacjentka),
• przewlekłe zaparcia.

Przypuszcza się, że powstawaniu przepuklin sprzyja naturalnie zmniejszona odporność określonych miejsc organizmu. Dotyczy to przede wszystkim pogranicza różnych jam ciała.

Zgrubienie w okolicach pachwiny – objaw pachwiny udowej

Typowo przepuklina udowa przybiera postać różnych wymiarów uwypuklenia (jego średnica może mieć nawet kilka centymetrów). Pacjent może samodzielnie sprawdzić, czy to przepuklina – niepokój powinien wzbudzić twardy guzek pod skórą lub całkowicie miękkie zgrubienie w pachwinie. Zazwyczaj – szczególnie do czasu, do kiedy nie pojawią się powikłania związane z obecnością przepukliny – barwa skóry nad tym tworem nie odbiega od koloru skóry pozostałej części ciała.

Podstawowym objawem przepukliny udowej jest obecność uwypuklenia na udzie. Guzek ten może składać się z różnych przemieszczonych struktur – obecna bywa w nim zarówno tkanka tłuszczowa, jak pętle jelitowe. Typowo u pacjentów, którzy cierpią na opisywany problem, nie pojawia się silny ból pachwiny i uda – dolegliwości bólowe, jeżeli w ogóle występują, są sporadyczne. Możliwe jest odczuwanie różnego rodzaju dyskomfortu, związanego z istnieniem przepukliny u pacjentów, u których zmiana osiąga większe rozmiary.

Ból lub dyskomfort miewają różne umiejscowienie – zależy ono przede wszystkim od tego, po której stronie doszło do nieprawidłowego przemieszczenia narządów jamy brzusznej. Jak wspomniano częściej pacjenci skarżą się na ból w prawej pachwinie. Dolegliwości nasilają się przy kaszlu czy podnoszeniu ciężkich przedmiotów.

Czytaj również: Stopa wydrążona – co to? Przyczyny, objawy, leczenie, profilaktyka

Jak wygląda uwięźnięcie przepukliny udowej?

Choć objawy przepukliny nie są najczęściej nadmiernie uciążliwe, stan rzeczy może zmieniać się diametralnie wtedy, kiedy to pojawią się komplikacje – mowa tutaj o uwięźnięciu przepukliny. Problem ten jest poważny i wymaga niezwłocznego udania się do lekarza, ponieważ przy braku leczenia może on doprowadzić nawet do martwicy jelit.

Uwięźnięta przepuklina udowa doprowadza do sytuacji, w której zablokowany zostaje dopływ krwi do przemieszczonych narządów jamy brzusznej, co może skutkować nieodwracalnym niedokrwieniem. Do objawów uwięźnięcia przepukliny należą:

• silny ból w pachwinie i udzie,
• dolegliwości sugerujące niedrożność przewodu pokarmowego, takie jak bóle brzucha, ale i znaczne wzdęcia, wymioty oraz zatrzymanie wiatrów i stolca,
• znaczne zaczerwienienie skóry w miejscu istniejącego uwypuklenia na udzie.

Stan ten stanowi zagrożenie życia i wymaga pilnego leczenia chirurgicznego, którego celem jest przywrócenie prawidłowego napływu krwi do narządów przewodu pokarmowego.

Przepuklina udowa – leczenie i rekonwalescencja

O ile, leczenie uwięźniętej przepukliny polega na interwencji chirurgicznej, o tyle postępowanie w przypadku bezbolesnego przemieszczania narządów jamy brzusznej nie musi być tak radykalne. Jeżeli zgrubienie pod skórą jest niewielkie, a pacjent nie skarży się na ból uda, celowane leczenie przepukliny udowej nie jest konieczne. Pacjent musi jednak regularnie odwiedzać lekarza – konieczne jest obserwowanie, czy przepuklina nie ulega powiększeniu.

Operowane w trybie planowym mogą być już za to te przepukliny udowe, przez które pacjent skarży się na to, że jego ból promieniuje z uda w kierunku pachwiny. W takim przypadku wykonywane bywają zarówno operacje metodą tradycyjną (otwartą) jak i zabiegi laparoskopowe. Technik zaopatrywania przepuklin wyróżnia się co najmniej kilka, w przypadku części z nich zabiegi polegają na wzmocnieniu naturalnych struktur budujących jamę brzuszną, w innych zaś operacjach wykorzystywane są specjalne, wzmacniające siatki.

Rekonwalescencja po operacji przepukliny udowej zależy m.in. rozmiarów zmiany, ogólnej kondycji pacjenta, ale także od rodzaju zabiegu. Przy metodzie tradycyjnej pacjent może powrócić do sprawności po upływie około 2–3 tygodni, po laparoskopii nawet po 7 dniach. W tym czasie należy unikać podnoszenia ciężarów, napinania powłok brzusznych. Po operacji przepukliny prowadzenie samochodu jest przeciwwskazane przynajmniej przez 10 dni od zabiegu.