WyleczTo

Porażenie nerwu strzałkowego – jakie są objawy, leczenie i rehabilitacja?

14 lipca 2022
(pierwsza publikacja: 5 listopada 2014)
Daniel Gajda
Daniel Gajda
Daniel Gajda

fizjoterapeuta

Nerw strzałkowy jest najczęściej uszkadzanym nerwem obwodowym, znajdującym się w obrębie kończyny dolnej. Do uszkodzenia nerwu strzałkowego może dojść na wielu płaszczyznach. Przyczynić może się to do znacznego pogorszenia funkcji w obrębie kończyny dolnej, szczególnie stopy, co utrudnić może funkcjonowanie w życiu codziennym, a nawet doprowadzić do częściowej niepełnosprawności.

Porażenie nerwu strzałkowego – jakie są objawy, leczenie i rehabilitacja?
Fotolia

Przyczyny i podział uszkodzeń nerwów obwodowych

Głównymi przyczynami uszkodzeń nerwów obwodowych są:

  • mechaniczne urazy (ucisk, rozerwanie, rozciągniecie, przecięcie, zmiażdżenie),
  • różnego rodzaju zakażenia,
  • guzy,
  • czynniki toksyczne,
  • zaburzenia metaboliczne,
  • zaburzenia naczyniowe.

Czytaj również: Drenaż limfatyczny – co to jest? Wskazania, przeciwwskazania, przebieg, efekty

W ocenie uszkodzeń nerwów obwodowych należy wyróżnić:

  • neuropraxię – nie dochodzi do zaburzenia struktury nerwu lecz do krótkiego zaburzenia jego czynności (ucisk). Jest to najlżejsza forma uszkodzenia, która dobrze rokuje;
  • axonotmesis – dochodzi do uszkodzenia częściowego (przerwanie aksonów, bez uszkodzenia osłonki). Regeneracja takiego nerwu jest utrudniona z racji tego, że na osłonkach nerwu powstają zwłóknienia;
  • neurotmesis – dochodzi do całkowitego przerwania nerwu. Może to powodować różnego rodzaju ciężkie objawy. Uszkodzenie tego typu rokuje najgorzej i zazwyczaj konieczna jest interwencja chirurgiczna.

Przeczytaj też: Złamany palec – objawy, przyczyny, leczenie

Przyczyny uszkodzenia nerwu strzałkowego

Nerw strzałkowy wspólny otacza szyjkę kości strzałkowej i leży tam bezpośrednio na kości. Jest nerwem obwodowym, który bardzo często ulega uszkodzeniom. Ze względu na jego lokalizację i przebieg, najczęściej dochodzi do jego uszkodzenia poprzez:

  • uszkodzenia/urazy w okolicy głowy strzałki,
  • złamanie szyjki strzałki,
  • uciski zewnętrzne (zakładanie nogi na nogę, źle założony opatrunek gipsowy),
  • ucisk między głowami mięśnia strzałkowego długiego,
  • naciągnięcie nerwu w wyniku długotrwałego kucania,
  • szybkie wstanie z pozycji kucznej,
  • niewłaściwe ułożenie ciała,
  • zwichnięcie stawu kolanowego,
  • uraz drążący staw kolanowy,
  • różnego typu neuropatie.

To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?

Objawy porażenia nerwu strzałkowego

Jako objawy porażenia nerwu strzałkowego wymienia się:

  • niemożność wykonania ruchu stopą w kierunku zewnętrznym i do góry,
  • upośledzenie zgięcia grzbietowego stopy oraz palców,
  • końsko-szpotawe ustawienie stopy,
  • chód brodzący,
  • chód bociani,
  • zanik mięśni strzałkowych oraz mięśni z przedniej grupy piszczeli oraz zanik mięśnia prostownika krótkiego palców,
  • nadmierne uginanie stawu kolanowego, spowodowane opadaniem stopy,
  • brak możliwości stania bądź chodu na pięcie,
  • zachowany odruch skokowy,
  • zmniejszone bądź upośledzone czucie skóry na zewnętrznej stronie podudzia i stopy,
  • zaburzenie procesów odżywczych (zmiany w obrębie skóry i paznokci, czasem owrzodzenia występujące na podudziu).

Zobacz też: Ból kostki – przyczyny bólu w kostce, sposoby leczenia i rehabilitacji

Porażenie nerwu strzałkowego – leczenie

Ocenę stopnia uszkodzenia nerwu strzałkowego wykonuje się dzięki badaniu elektromiograficznym. Badanie to, poprzez sprawdzenie czynności bioelektrycznej mięśnia, pozwala ocenić stopień jego uszkodzenia. W przypadku przerwania ciągłości nerwu, konieczna jest interwencja chirurgiczna, która polega na zbliżeniu do siebie i zszyciu obu odcinków uszkodzonego nerwu. Należy również usunąć bliznę, która jest przeszkodą dla wyrastających włókien.

Czytaj również: Stopa wydrążona – co to? Przyczyny, objawy, leczenie, profilaktyka

W przypadku mniejszych uszkodzeń, stosuje się szeroko pojętą rehabilitację. Proces regeneracji nerwów zachodzi znacznie szybciej u ludzi młodych niż u ludzi starszych i wyniszczonych. Im uszkodzenie znajduje się bliżej ośrodkowego układu nerwowego, tym prawdopodobieństwo procesu regeneracji nerwu jest mniejsze.

Sprawdź również: Drętwienie lewej ręki i palców lewej ręki

Fizjoterapia w uszkodzeniu nerwy strzałkowego

Fizjoterapia w uszkodzeniu nerwu strzałkowego polega na:

  • przyspieszeniu regeneracji nerwu,
  • zapobieganiu zanikom mięśniowym,
  • utrzymaniu prawidłowego zakresu ruchu w stawie kończyny porażonej,
  • zapobieganiu przykurczom mięśniowym.

Czytaj również: Niedokrwienie kończyn dolnych – przyczyny, objawy, leczenie niedokrwienia nóg

Wykorzystuje się w tym przypadku szczególnie ciepłolecznictwo, z racji tego, że ciepło wpływa pozytywnie i przyspiesza w znacznym stopniu regenerację nerwów. Pomocne jest również stosowanie elektrostymulacji oraz prądów różnego rodzaju. Dodatkowo wykonuje się masaże, ćwiczenia czynne, czynno-bierne, samo wspomagane oraz oporowe. Uzupełnieniem wszystkiego jest zastosowanie ortezy, która ma na celu utrzymanie stopy i stawu w prawidłowym (fizjologicznym) ustawieniu, dzięki czemu zapobiega między innymi podwichnięciom w stawie.

Czytaj również: Niedowład – przyczyny, rodzaje, leczenie

Opublikowano: 5 listopada 2014
Aktualizacja: 14 lipca 2022

Więcej na ten temat