Co oznacza naderwanie mięśnia?
Naderwaniem mięśnia określamy jego uszkodzenie, polegające na przerwaniu nieznacznej ilości włókien mięśniowych (powyżej 5%) zwykle w miejscu, gdzie brzusiec mięśnia przechodzi w ścięgno. W wyniku urazu włókna mięśniowe przesuwają się względem siebie i tracą spójność. Skutkiem jest stan zapalny oraz postępujące ograniczenie sprawności fizycznej okolicy ciała, którą buduje dany mięsień. Naderwanie mylone jest często z naciągnięciem – to drugie skutkuje błahszymi powikłaniami, gdyż dotyczy mniejszej ilości włókien mięśniowych, więc okres rekonwalescencji jest krótszy.
Wyróżniamy 3 stopnie naderwania mięśnia:
- 1 stopień – ból jest łagodny, szybko mija i nie ogranicza sprawności fizycznej,
- 2 stopień – ból jest umiarkowany i nie pozwala na wykonywanie skomplikowanych działań ruchowych, towarzyszy mu obrzęk i zasinienie chorej okolicy,
- 3 stopień – uraz wyzwala znaczny ból, dochodzi do obszernego obrzęku, zasinienia oraz skurczy chorego mięśnia.
Przeczytaj też: Ból pod lewą łopatką – przyczyny, jak leczyć?
Jakie są przyczyny naderwania mięśnia?
Mięsień ulega naderwaniu w wyniku:
- przeciążenia lub przetrenowania,
- nagłego ruchu (start do biegu, zmiana kierunku, wyskok do piłki),
- dźwignięcia ciężaru,
- nadmiernego rozciągnięcia,
- ciosu albo uderzenia w mięsień przy mocnym jego napięciu.
Zobacz też: Ból kostki – przyczyny bólu w kostce, sposoby leczenia i rehabilitacji
Jakie są objawy naderwania mięśnia?
Naderwany mięsień daje następujące objawy:
- stan zapalny,
- obrzęk,
- ostry ból - ból jest kłujący i punktowy,
- krwiak (jeśli uszkodzone zostały naczynia krwionośne),
- wrażliwość na dotyk,
- potęgowanie bólu przy próbach ruchu,
- częste skurcze mięśnia,
- bolesne zagłębienie w miejscu uszkodzenia ze zgrubieniem wokół rany.
Pierwsza pomoc przy naderwaniu mięśnia
Aby nie doszło do dużego obrzęku należy jak najszybciej wykonać następujące czynności:
- ograniczyć ruchy chorej kończyny do minimum,
- do chorego miejsca przyłożyć zimny okład (np. kostki lodu owinąć bawełnianym materiałem) na 10–15 minut, który zwęzi rozszerzone naczynia krwionośne, czynność można powtarzać co jakiś czas,
- można zastosować delikatny ucisk elastycznym bandażem aby zapobiec gromadzeniu się wysięku i obrzęku,
- unieruchomienie chorej kończyny gipsem nie jest konieczne, gdyż może doprowadzić do zesztywnienia mięśnia,
- unieść chorą kończynę do góry; najlepiej ułożyć ją na podwyższeniu o około 15–20 centymetrowym, co ułatwi odpływ krwi.
Sposoby na naderwany mięsień
Warto udać się na pogotowie, choćby po to, aby lekarz zbadał chore miejsce i wykluczył złamanie. Diagnoza naderwanego mięśnia wbrew pozorom nie jest łatwa; dla potwierdzenia lekarz powinien zlecić badanie USG lub rezonans magnetyczny. W przypadku dużego krwiaka i obrzęku specjalista może dodatkowo polecić wykonanie badanie USG metodą Dopplera, które dokładnie zobrazuje przepływ krwi w naczyniach i wykryje ewentualne powstałe na skutek urazu patologie w żyłach lub tętnicach.
Co na naderwany mięsień jest najlepsze? Leczenie obejmuje:
- odpoczynek i ograniczenie aktywności fizycznej do 5 dni, podczas których mięsień odbudowuje się,
- regularne wykonywanie okładów z lodu, co pozwoli zmniejszyć obrzęk, krwawienia oraz ból,
- po kilku dniach, kiedy obrzęk i ból znikną można delikatnie, kilka razy dziennie w krótkich seriach rozciągać uszkodzony mięsień, aby nie przyzwyczaić go do bezruchu,
- ćwiczenia lecznicze – są konieczne do regeneracji i wzmocnienia mięśnia oraz odzyskania sprawności fizycznej, zaleca się ćwiczenia izometryczne (poprawa trofiki oraz zapobieganie zwiotczeniu mięśni), koncentryczne i rozciągające (poprawa elastyczności i kurczliwości), oporowe (wzmacnianie siły mięśniowej) oraz techniki obniżające napięcie mięśni i usprawniające krążenie (terapia powięziowa, poizometryczna relaksacja mięśnia).
Leczenie naderwanego mięśnia
W leczeniu naderwanego mięśnia można wykorzystać szereg zabiegów z zakresu fizjoterapii:
- fizykoterapię – zaleca się zabiegi regeneracyjne (ultradźwięki, fonoforezę, laseroterapię, magnetoterapię), rozluźniające (hydroterapia) oraz przeciwbólowe (krioterapię),
- masaż tkanek miękkich aby usprawnić krążenie i odżywianie tkanek,
- masaż tkanki bliznowatej powstałej w miejscu naderwania w celu jej uelastycznienia i zwiększenia ruchomości,
- taping – elastyczne plastry zabezpieczą okolicę urazu i zmniejszą ryzyko kontuzji przy podjęciu aktywności fizycznej,
- pływanie – jest doskonałą aktywnością fizyczną, gdyż w wodzie stawy i mięśnie pracują w odciążeniu.
Warto pamiętać na przyszłość, że mięśnie bez rozgrzewki są słabe, nierozciągnięte i nieprzygotowane do większych wysiłków, dlatego wykonywanie nawet 15-minutowej rozgrzewki może zabezpieczyć organizm przez urazami i kontuzjami. Również zmęczone mięśnie są bardziej podatne na urazy. Co więcej, regularne wykonywanie ćwiczeń rozciągających oraz odpowiednia dieta i uzupełnianie suplementów pierwiastków zawsze wpłynie dobrze na funkcjonowanie mięśni i stawów.
