Ćwiczenia redresyjne wykonuje się celem rozciągnięcia przykurczonych mięśni i stawów. Prawidłowo wykonane poprawiają ruchomość w stawie. Stosowane są też wyciągi redresyjne z wykorzystaniem systemu bloczków i ciężarków. Wskazaniem do redresji są nie tylko przykurcze, ale także porażenia, niedowłady, długotrwałe unieruchomienie.
Ćwiczenia redresyjne (bierne) i wyciągi – czym są, wskazania, działanie
Spis treści
Czym są ćwiczenia redresyjne?
Są to ćwiczenia wykonywane w celu rozciągnięcia nadmiernie przykurczonych tkanek miękkich okołostawowych. Zalicza się je do kategorii ćwiczeń biernych. Wykonując redresję w sposób właściwy, jesteśmy w stanie wpłynąć na parametry takie jak ruchomość w stawie oraz długość mięśni – odpowiednio zwiększając i wydłużając.
Bardzo ważny jest dobór odpowiedniej pozycji wyjściowej podczas wykonywania redresji oraz stabilizacja zaaplikowana prawidłowo, czyli powyżej stawu poddawanego zabiegowi. Sama redresja winna być wykonywana z uwagą, a stopień rozciągania dobierany zawsze indywidualnie do pacjenta z przekroczeniem granicy bólu, zgodnie z techniką wykonywania ćwiczeń redresyjnych i akceptacją przez chorego.
W trakcie zabiegu dochodzi do odciągania od siebie powierzchni stawowych kości, co zmniejsza nacisk na receptory bólowe i znacząco redukuje dolegliwości. Ćwiczenia mogą dotyczyć stawu kolanowego, łokciowego, skokowego, barkowego.
W przypadku, gdy siła mięśniowa pacjenta pozwala mu czynnie napinać mięśnie, można zastosować ćwiczenia mięśni antagonistycznych do mięśni przykurczonych oraz ćwiczenia czynne, uwzględniając właściwą pozycję – mowa wtedy o pojęciu, które określa się jako autoredresja.
Istotne jest, aby po zabiegu redresji, kiedy ruchomość w stawie jest zwiększona, zastosować ćwiczenia czynne z oporem. Pozwala to na utrwalenie nowo uzyskanego ruchu w stawie.
Wyciągi redresyjne
W przypadku wyciągów obowiązują niemalże te same zasady, co w przypadku ćwiczeń redresyjnych. Siła wykorzystywana do rozciągania tkanek pochodzi jednak z systemu ciężarkowo-bloczkowego, a nie – jak w przypadku klasycznie rozumianej redresji – z siły przyłożonej manualnie przez terapeutę.
Wyciąg redresyjny może być stosowany również przy ograniczonych zakresach ruchu w stawach. Czas pojedynczej procedury określa się w granicach 30 min. Kilka minut przed końcem należy zmniejszyć pełne obciążenie do około 70 proc. Wyciągi redresyjne stosuje się w przypadku przykurczów obejmujących duże stawy. Niezwykle istotna dla efektu zabiegowego jest właściwie zaaplikowana stabilizacja – nad stawem poddawanym zabiegowi.
Kiedy wykonywać ćwiczenia redresyjne – wskazania
Wskazania do redresji obejmują:
- spastyczne napięcie mięśni,
- porażenia,
- niedowłady,
- stan po długotrwałym unieruchomieniu w przebiegu urazów, zabiegów operacyjnych,
- ograniczony ruch w stawie (nieutrwalony),
- nieskuteczność innych metod wpływających na utrzymanie właściwej elastyczności mięśni,
- utrzymanie prawidłowej długości mięśni w przebiegu schorzeń takich jak mózgowe porażenie dziecięce.
Ćwiczenia redresyjne mają wyeliminować ograniczenia ruchu w stawie. Skuteczność zastosowania zależy od przyczyny i rodzaju blokady chorych stawów.
Jakie są przeciwwskazania do redresji?
Przeciwwskazania obejmują:
- zapalenie stawów o przebiegu ostrym,
- stany pourazowe z naruszeniem ciągłości struktur stabilizujących staw,
- przerwanie ciągłości powłok skórnych i mięśniowych,
- stany po punkcji,
- stan przed zdjęciem szwów pooperacyjnych,
- gorączka,
- stan po podaniu kontrastu do badania radiologicznego,
- nadciśnienie tętnicze,
- przypadki, gdy istnieje możliwość uzyskania pożądanego zakresu ruchu za pomocą ćwiczeń czynnych wolnych,
- zmiany morfologiczne w strukturze kości (nowotwór),
- zmiany gęstości kości (osteoporoza),
- ogólna zła kondycja pacjenta,
- ograniczenie ruchomości spowodowane blokiem kostnym.
W przypadku przeciwwskazań ostateczną decyzję o wykonaniu zabiegu podejmuje zawsze specjalista.
Czytaj również: Blokada kręgosłupa – co to jest, działanie, wskazania, przeciwwskazania i skutki uboczne
Jak się przygotować i jakie ćwiczenia wykonywać?
Przykładowe ćwiczenia redresyjne stawu kolanowego powinny być dobierane indywidualnie ze względu na różną etiologię ograniczenia ruchomości w stawie i możliwość uszkodzenia stawu. Powinny być wykonywane regularnie w ścisłej współpracy z fizjoterapeutą, w odpowiednich odstępach czasu, dając możliwość odpoczynku i nie doprowadzając do przeciążeń.
Ze względu na możliwość pojawiania się dolegliwości bólowych mięśni poddawanych redresjom wymagane jest ich wcześniejsze odpowiednie przygotowanie. Mowa tutaj o działaniu cieplnym, powodującym przekrwienie i rozluźnienie tkanek poddawanych zabiegowi. W tym celu można zastosować lampę sollux, termożele, masaże i inne.
Jako przykłady ćwiczeń redresji stawu kolanowego można podać bierne zbliżanie przez terapeutę pięty do pośladka pacjenta w pozycji leżenia przodem. Ma to na celu rozciągnięcie mięśnia prostego uda i tkanek na przedniej powierzchni stawu kolanowego. W przypadku ograniczenia wyprostu w stawie kolanowym można wykonać u pacjenta w pozycji leżenia przodem umieszczenie ciężkich woreczków w okolicy nad guzem piętowym z kończynami dolnymi poza leżanką. W ten sposób, wykorzystując ciężar przedmiotów, siłę grawitacji i pozycję pacjenta, rozciągamy mięśnie kulszowo-goleniowe, tym samym wpływając na poprawę wyprostu w stawie kolanowym.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Zembaty A., Kinezyterapia, Tom II. Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.
- Nowotny J., Podstawy fizjoterapii, Tom III. Wydawnictwo Kasper, Kraków 2004.
- Rosławski A., Skolimowski T., Podstawy wykonywania ćwiczeń leczniczych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
Opublikowano: 28.01.2019;
Oceń:
4.8
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Mateusz Burak
Fizjoterapeuta
Fizjoterapeuta, absolwent Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Doktorant Instytutu Naukowego Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Dyrektor ds. fizjoterapii w Świętokrzyskim Centrum Rehabilitacji "Złota Rybka" w Oblęgorze. Nauczyciel akademicki na Wydziale Lekarskim i Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.
539
Komentarze i opinie (0)